Vụ án Nguyễn Văn Chưởng: "Chánh án chịu thua, không có cách nào”

Theo tin tức trên VnEconomy, tại phiên họp sáng 10/4 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trong báo cáo kết quả giám sát về tình hình oan sai, ngay sau khi đánh giá việc bồi thường cơ bản còn chậm, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Văn Hiện đã nhắc đến vụ ông Nguyễn Thanh Chấn (Bắc Giang) với số tiền đề nghị bồi thường hơn 9 tỷ đồng, vụ ông Lương Ngọc Phi (Thái Bình) trên 22 tỷ đồng và kéo dài 9 năm đến nay chưa giải quyết xong,

Dự thảo nghị quyết trình Quốc hội sau khi giám sát cũng yêu cầu khẩn trương giải quyết bồi thường cho ông Nguyễn Thanh Chấn (Bắc Giang), ông Phan Văn Lá (Long an), ông Lương Ngọc Phi (Thái Bình) và các trường hợp bị oan khác đã có đơn yêu cầu bồi thường trước 1/1/2015.

Khẳng định là còn tồn tại thì sẽ phải làm, song Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao Nguyễn Hòa Bình đề nghị nghị quyết cần có câu "giải quyết đúng pháp luật", vì “ bảo nhanh mà không đúng pháp luật là sẽ rất khó”.

Ông Bình cũng cho biết hiện nay đơn của ông Chấn đang được thụ lý và theo quy định của pháp luật thì phải chứng minh thiệt hại thì tòa mới giải quyết được.

“Nếu chưa chứng minh được thì tòa cũng chưa thể ra quyết định bồi thường được, bởi vì nếu ra quyết định bồi thường đây cũng là tiền thuế của dân mà không có đủ đảm bảo căn cứ. Còn quy định có rườm rà, rắc rối gì thì mình sửa, tòa vẫn phải giải quyết theo đúng pháp luật, không thể giải quyết nhanh, ngay được”, Chánh án quả quyết.

Vào tháng 3/2015, tại phiên chất vấn do Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đã hỏi Chánh án  Trương Hòa Bình là đến thời điểm này thì kết quả giải quyết vụ án Nguyễn Thanh Chấn đến đâu.

Khi đó, Chánh án Trương Hòa Bình cho biết, với vụ án Nguyễn Thanh Chấn, các cơ quan tố tụng đã tiến hành giải quyết quyết liệt, đến nay đã hoàn thành cơ bản, nếu gia đình giao nộp chứng cứ chứng minh thiệt hại xong thì đến giai đoạn cuối cùng.

Tòa án cũng đã hai lần đến tận nhà ông Chấn, đề nghị gia đình cung cấp tài liệu để chứng minh thiệt hại, gia đình cho biết đã đưa cho luật sư, và tòa đã liên lạc với luật sư.

Về trường hợp của ông Lương Ngọc Phi, tại phiên họp sáng 11/4, Chánh án Bình thông tin tòa đã giải quyết bồi thường trên 600 triệu đồng. Bây giờ ông Phi yêu cầu bồi thường thiệt hại tài sản, nhưng đưa lên mức 22 tỷ đồng thì sơ thẩm đã xử chấp nhận và không có kháng cáo, kháng nghị. Nhưng giám đốc thẩm thấy căn cứ để bồi thường 22 tỷ là không đảm bảo cho nên đã hủy án để giải quyết theo quy định của tố tụng, Chánh án nói thêm.

“Cũng không thể giải quyết ngay cho ông Phi được, yêu cầu giải quyết ngay là không được, phải theo đúng quy định của pháp luật”, ông Bình khẳng định.

Theo VOV, về yêu cầu có biện pháp phù hợp theo quy định pháp luật để xử lý dứt điểm vụ án Hồ Duy Hải, vụ Nguyễn Văn Chưởng, Chánh án TANDTC Trương Hòa Bình cho rằng cũng cần phải xem xét, nghiên cứu.

Vụ án Hồ Duy Hải (Long An) bị kết án về tội “Giết người” và “cướp tài sản”. Theo kết luận giám sát, vụ án có sự thiếu sót, vi phạm thủ tục tố tụng nên gia đình Hải và luật sư dựa vào đó để kêu oan cho Hải, gây nên dư luận thời gian qua.

Với vụ án này, Chánh án TANDTC Trương Hòa Bình khẳng định, Chánh án và Viện trưởng không kháng nghị, Chủ tịch nước đã bác đơn ân giảm án tử hình.

“Về mặt pháp luật là hết rồi, phải thi hành bản án này thôi, nhưng thận trọng nên Chủ tịch nước yêu cầu xem lại thì liên ngành đã thực hiện và đến bây giờ vẫn chưa thấy có căn cứ để kháng nghị. Chúng tôi sẽ họp lại một lần nữa để có quyết định cuối cùng. Nếu giải quyết khác là trái pháp luật”, Chánh án Trương Hòa Bình nói.

Về vụ án Nguyễn Văn Chưởng (Hải Phòng) bị kết án tử hình về tội “Giết người” và tội “Cướp tài sản” đang có nhiều đơn kêu oan. Báo cáo giám sát khẳng định Chưởng bị kết tội cùng các đồng phạm về hai tội trên là đúng, đủ căn cứ, không oan. Tuy nhiên vai trò của Chưởng như thế nào để từ đó xác định hình phạt là chưa rõ.

Chánh án Trương Hòa Bình cho biết, Viện trưởng VKSNDTC đã có kháng nghị vì cho rằng hành động giết người của Chưởng gây ra cái chế của nạn nhân chưa rõ. Nhưng qua phân tích Chưởng là người cầm đầu và tham gia chém thì trách nhiệm tới đâu phải chịu tới đó nên Hội đồng Thẩm phán TANDTC bác kháng nghị.

Liên quan vụ án này, Ủy ban Pháp luật khóa trước đã giám sát và không có kết luận. Liên ngành Tòa án, Viện kiểm sát, công an họp có sự tham gia của đại diện Ban Nội chính, Văn phòng Chủ tịch nước đã kết luận xử Chưởng là đúng.

“Kết luận của Hội đồng Thẩm phán TANDTC là cao nhất, đại diện Viện kiểm sát cũng nhất trí không xem lại. Chưởng không có đơn xin ân giảm án tử hình và thời hạn nộp đơn cũng đã hết. Giờ giao cho Chánh án giải quyết dứt điểm vụ này thì Chánh án chịu thua, không có cách nào”, ông Trương Hòa Bình bày tỏ.

Theo báo Lao Động, Quá trình thảo luận đa số các ý kiến đều cho rằng số vụ án oan không nhiều nhưng hậu quả gây ra là hệ trọng, có vụ đặc biệt nghiêm trọng gây bức xúc trong dư luận. Chủ nhiệm Ủy ban pháp luật của Quốc hội Phan Trung Lý đề nghị làm rõ nguyên nhân khách quan cũng như chủ quan dẫn đến oan sai? “có hiện tượng bao che vì thành tích không? Một số nơi có hiện tượng bao che dung túng cho bức cung nhục hình dẫn đến chết người. Tại sao lúc đầu nói không có gì nhưng báo chí đưa tin thì lúc ấy mới làm nghiêm”, ông Phan Trung Lý nhấn mạnh.

Chủ tịch Hội đồng dân tộc Ksor Phước đề nghị quy định nếu để oan, sai thì lãnh đạo đơn vị phải chịu trách nhiệm. Chứ cứ để như địa phương có hơn 30\% oan sai, những trường hợp này phải cách chức. “Tại sao có những vụ cả 5 - 7 cán bộ tham gia vụ ép cung, nhục hình? Tôi không thể hình dung nổi sao xảy ra chuyện này. Rõ ràng có sự sắp xếp, bắt tay, bao che cho nhau để làm sai như vậy”, ông Ksor Phước nghi ngại.

Nói về trách nhiệm của từng cơ quan khi để xảy ra oan, sai, Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quý Vương cho rằng, cần rạch ròi giữa oan và sai, sai có nhiều khía cạnh như thu thập chứng cứ, chủ yếu giữa hành chính và hình sự, nhưng oan là không có tội. Phân tích như vậy sẽ làm rõ trách nhiệm của các cơ quan trong từng giai đoạn. Bộ Công an chỉ bồi thường trong thời gian tạm giữ, bắt khẩn cấp; còn điều tra truy tố còn có Viện kiểm sát phê chuẩn, nên Viện kiểm sát cũng có trách nhiệm. “Còn ý kiến để xảy ra oan sai trong quá trình điều tra thì thủ trưởng cơ quan phải chịu trách nhiệm, việc này Bộ Công an xin tiếp thu”, ông Vương nói.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng khẳng định: Đã oan, đã sai là nghiêm trọng, dù 1 trường hợp, 5 trường hợp cũng như vậy. “Oan sai ở đâu thì cơ quan đấy, tổ chức đấy phải chịu trách nhiệm; người chỉ huy ở tổ chức ấy phải chịu trách nhiệm; cán bộ ở tổ chức ấy phải chịu trách nhiệm. Sai ở điều tra là Công an chịu, sai ở truy tố thì Viện Kiểm sát chịu, sai ở xét xử thì Tòa án chịu. Chúng ta phải nói rõ trách nhiệm ở từng khâu chứ không thể nói chung chung được, càng không thể nói công tác lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, hay là của hệ thống các cơ quan tư pháp” - Chủ tịch Quốc hội nói.