Trong quá trình thâm nhập thực tế để viết loạt bài này, PV báo ĐS&PL phát hiện có không ít người được giới thiệu là “tiến sĩ” cũng được mời tham gia các nhóm viết luận văn thuê. Một trong những nguyên nhân khiến những hành vi tiếp tay cho việc gian lận trong đào tạo này diễn ra công khai vì khó phát hiện và cũng thiếu chế tài để xử lý.
“Tiến sĩ” mưu sinh bằng nghề viết luận văn thuê
Thị trường viết luận văn thuê ngày càng sôi động và chuyên nghiệp hơn. Khảo sát các nhóm viết luận văn thuê, PV nhận thấy hầu hết các nhóm đều khẳng định đủ khả năng đáp ứng mọi yêu cầu của khách hàng. Theo lời giới thiệu của các nhóm viết luận văn thuê, luận án tiến sĩ sẽ do tiến sĩ viết, giá cả tùy thuộc vào chất lượng và yêu cầu của khách hàng.
Qua lời giới thiệu của một số vị khách đã từng thuê viết luận văn, PV đã tiếp xúc được với một người được gọi là “tiến sĩ H.”, hiện đang là giảng viên của một trường đại học nổi tiếng ở Hà Nội. Trái với những lời quảng cáo nhan nhản trên các trang web hay mạng xã hội về làm luận văn, chị rất kín tiếng và làm việc một cách âm thầm. Theo thông tin truyền miệng của nhiều bạn trẻ, nhất là những người học hệ tại chức hoặc liên thông lên đại học, giá viết luận văn thuê của vị “tiến sĩ” này cao hơn hẳn mức giá thông thường.
Sau khi liên hệ với nữ “tiến sĩ” qua số điện thoại 098421xxxx, PV nói muốn nhờ chị viết hộ báo cáo thực tập cuối khóa hệ tại chức. Nghe xong yêu cầu của PV, vị “tiến sĩ” này ra giá 1,5 triệu đồng. Tuy nhiên, chị này từ chối gặp mặt PV và khẳng định mình “làm việc đã có uy tín nhiều năm” nên PV chỉ cần gửi email nội dung cần viết và chuyển khoản tiền đặt cọc cho chị là “ok”.
Theo cam kết, 3 ngày sau khi chuyển cho chị tiền đặt cọc, PV sẽ nhận được 2/3 bài báo cáo. Phần còn lại, PV sẽ được nhận sau khi đã thanh toán nốt số tiền còn lại.
Theo chia sẻ của nữ “tiến sĩ” này, khách hàng của chị rất đa dạng. Không chỉ là sinh viên hệ tại chức mà còn có rất nhiều cử nhân liên thông, đặc biệt là những người vừa đi học vừa đi làm để hoàn thiện bằng cấp.
Chị bảo khách hàng của chị không muốn tìm đến các trang web vì mức độ tin cậy thấp. Việc giới thiệu theo kiểu “rỉ tai” giữa các khách hàng sẽ đảm bảo hơn. Tuy nhiên, theo đánh giá của PV, với cách thức giao dịch qua email như hiện nay, không ai dám đảm bảo người viết luận văn thuê là tiến sĩ thực thụ, hay sẽ “giữ mồm, giữ miệng” về khách hàng của mình. Biết đâu trong lúc “vui mồm”, sẽ có người vỗ ngực tiết lộ rằng “tôi đã từng viết luận án tiến sĩ cho ông X, bà Y nào đó đang “làm to” thì sao?
Cũng chính vì kín tiếng và có uy tín nên dù giá viết luận văn thuê của tiến sĩ H. cao hơn hẳn giá thị trường nhưng khách hàng của chị lúc nào cũng đông. Chị nói vui rằng “nhiều lúc còn không có thời gian để thở nữa!”.
Cũng trong quá trình tìm hiểu thông tin về loại dịch vụ này, PV đã phỏng vấn không ít giáo sư, tiến sĩ về tình trạng thuê - viết luận văn. Nhiều giáo sư, tiến sĩ cho biết bản thân họ cũng từng nhận được không ít lời mời tham gia viết thuê. Thậm chí, có nhóm còn cam kết chỉ cần “chắp bút” là các thầy đã có trong tay cả chục triệu đồng. Tất nhiên là trước những lời đề nghị hấp dẫn ấy, các thầy đều từ chối tham gia.
Theo tìm hiểu của PV, do nhu cầu thuê viết luận văn, luận án tiến sĩ ngày càng lớn, yêu cầu của khách hàng cũng rất cao nên các nhóm viết luận văn đã tìm đến mời chào các thầy, cô giáo đang là giảng viên đại học cùng tham gia viết thuê để kiếm thêm thu nhập.
Không dễ phát hiện và cũng khó xử lý?
| GS.TS Bùi Văn Nhơn. |
Tình trạng thạc sĩ, tiến sĩ “giấy” đã được cảnh báo từ nhiều năm qua và đang trở thành “nỗi nhức nhối” cho ngành giáo dục. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này chính là việc các đồ án, luận án không có giá trị thực. Trao đổi với PV báo ĐS&PL, GS.TS Bùi Văn Nhơn cho rằng, việc làm luận văn thuê ở nước ta đã có từ rất lâu. Từ những năm 90 của thế kỷ trước, GS. Nhơn đã được mời viết luận án tiến sĩ nhưng ông từ chối.
GS. Nhơn chia sẻ: “Những năm đó cuộc sống còn khó khăn, lương tôi chỉ có vài trăm ngàn đồng một tháng nhưng đã có những lời mời sẽ trả tới hàng chục triệu đồng nếu mình đồng ý viết thuê luận án tiến sĩ. Theo tôi được biết thì tình trạng viết luận văn thuê đang rất phổ biến. Có nhiều người vẫn tìm cách liên hệ, mời chào một số giáo sư, tiến sĩ cùng tham gia nhóm viết luận văn thuê. Đây là hành vi tiếp tay cho vấn nạn “học giả, bằng thật”.
Bên cạnh đó, hiện tượng xào xáo luận văn xảy ra cũng rất nhiều. Với cách đào tạo tiến sĩ, thạc sĩ như ở ta hiện nay thì việc xác minh tiến sĩ, thạc sĩ nào học thật, viết thật, tiến sĩ, thạc sĩ nào đã thuê viết luận văn là rất khó. Bên cạnh đó, vẫn còn có một số thầy, cô dễ dãi trong việc chấm luận văn, luận án. Việc cho trượt luận án là hiếm hoi vì nói thật, nếu cho trượt thì sau đó sẽ không có ai mời mình tham gia hội đồng nữa...”.
GS.TS Bùi Văn Nhơn cũng cho rằng tình trạng tiến sĩ “giấy” tồn tại là do một số nguyên nhân cụ thể, nhất là khi động cơ và mục tiêu của người học không phù hợp. Theo GS. Nhơn, trong số 24.000 tiến sĩ ở ta hiện nay, có bao nhiêu người làm khoa học thật sự? Một nguyên nhân nữa là do người hướng dẫn nghiên cứu sinh quá dễ dãi đối với người nghiên cứu dẫn đến việc đi thuê, đi cóp luận án của người khác. Đó là chưa kể đến việc đào tạo tiến sĩ theo kiểu ồ ạt, tràn lan như hiện nay cũng đã tiếp tay cho tình trạng viết luận văn thuê.
Có một vấn đề mà gần như ai cũng biết là việc đi thuê viết luận văn hay viết thuê luận văn đều là những hành vi gian lận trong việc đào tạo. Cũng chính vì hành vi này không được phát hiện và ngăn chặn kịp thời dẫn tới hệ lụy học giả nhưng bằng cấp thật.
Trao đổi với PV về vấn đề này, luật sư Nguyễn Minh Long, Giám đốc công ty Luật Dragon, đoàn Luật sư TP.Hà Nội cho rằng, việc viết thuê luận văn hay đi thuê viết luận văn đều là những hành động gian lận trong thi cử.
“Tuy nhiên, chúng ta lại không thể xử lý hình sự vì đây là giao dịch dân sự. Hiện chưa có chế tài xử lý hành vi nhận viết thuê luận văn nếu các luận văn viết thuê đó không phải là sản phẩm sao chép hay xâm phạm bản quyền. Thông thường, nếu phát hiện ai sử dụng luận văn sao chép thì tùy theo mức độ vi phạm, các cơ sở đào tạo sẽ có biện pháp xử lý cụ thể nhưng mức cao nhất cũng chỉ là thu hồi các văn bằng, chứng chỉ đã cấp cho người đó.
Ngoài ra, vì phần lớn các giao dịch thuê, nhận thuê viết luận văn đều là thỏa thuận miệng nên pháp luật rất khó điều chỉnh. Do vậy, khi phát hiện cá nhân nào đã thuê viết luận văn hay viết thuê luận văn và coi đó như “cần câu cơm” thì chúng ta cũng chỉ có thể phê phán trên khía cạnh đạo đức mà chưa thể áp dụng chế tài để xử lý luật định”, luật sư Long cho biết.
