Viện cớ làm từ thiện để khai thác khoáng sản không phép

Hơn 2 tháng qua, tại bản Cô, xã Châu Thành, huyện Qùy Hợp (Nghệ An) loại khoáng sản được gọi là đá sắt (dùng làm đá phong thủy) được khai thác rầm rộ, tiếng máy khoan, xẻ ầm ầm cả một vùng. Điều đáng nói là doanh nghiệp không có giấy phép khai thác loại đá này.

Núi Poóc thuộc bản Cô, xã Châu Lý, nơi Công ty CP Đá và Khoảng sản Phủ Qùy đang khai thác không phép. Ảnh: B.V

Bản làng vang tiếng máy khoan

Đá sắt là loại đá tích tụ hàng triệu năm, được mài, đánh bóng trơn nhẵn theo hình, thế với sắc màu từ xanh, đỏ đến đen loáng.

Tại bản Cô, xã Châu Thành, từ 2 tháng nay, mặc dù không có khảo sát, thăm dò và giấy phép nhưng Công ty CP Đá và Khoáng sản Phủ Qùy (trú tại thị trấn Qùy Hợp) đã đưa máy móc vào khai thác rầm rộ. Từ khi ngọn núi này được khai thác, cũng là lúc những tấc đất mà người dân khai hoang, canh tác bấy lâu nay bị xới tung. Công trường khai thác núi bản Cô ầm ĩ tiếng máy khoan đá.

Theo ông Lô Minh Dương, Chủ tịch UBND xã Châu Thành: “Người ta vào đền bù thỏa thuận với dân, còn thế nào tôi không rõ. Họ vào gặp xã xin làm từ ngày 26/3, diện tích ở đó khoảng 1ha. Họ cũng đề nghị hỗ trợ xã một công trình vệ sinh, trị giá khoảng 40 triệu đồng”.

Khai thác đá để làm từ thiện?

Ông Dương, phân trần: “Thú thực là các cơ quan Nhà nước cần đá này để đặt làm phong thủy. Nó rất khó xử với chính quyền địa phương. Người ta điện hỏi xin một ít hòn làm phong thủy cho cơ quan, mà không cho không được”. Khi được hỏi về giấy phép thăm dò và khai thác đá sắt ở bản Cô, ông Dương cho biết: “Họ nói nếu làm thủ tục cấp phép thì không đủ chi phí vì lượng nó không nhiều, mà chúng tôi thì rất khó xử với cơ quan cấp trên”. Mỗi ngày 5, 6 chuyến chở đá “sắt” ra hướng thị trấn Quỳ Hợp, trừ một vài ngày mưa xe không đi, hơn một tháng trời, khó mà kiểm đếm được có bao nhiêu hòn, bao nhiêu viên đã được múc lên khỏi ngọn đồi bản Cô. Khối to thì vài tấn, nhỏ vài tạ, rồi họ đưa xe chở về mài, đánh bóng. Khi họ vào không có giấy phép gì cả, không trình hồ sơ gì cả, ông Dương cho hay. Ông Dương còn bồi thêm: “Chúng tôi biết rồi, đó là sai rồi”.

Làm việc với Công ty CP Đá và Khoáng sản Phủ Quỳ, bà Nguyễn Thị Việt Hà, Kế toán trưởng Công ty phân trần: “Thực ra cái đá đó cũng không phải là khai thác nhiều, cơ quan cấp trên họ gần như ép bên chúng tôi phải lấy cái đá đó về. Họ nhờ bên chị vào khai thác, hầu như anh Hoài, Chủ tịch HĐQT Công ty CP đá và khoáng sản Phủ Quỳ cũng chỉ làm giúp thôi”. Để khẳng định cho việc khai thác của mình là do “cấp trên” nhờ, bà Hà phô-tô cho chúng tôi một công văn cảm ơn đã cung cấp đá phong thủy có từ giữa năm 2013 và một công văn yêu cầu cung cấp đá làm phong thủy từ tháng 2 năm 2014. Rồi nhấn mạnh ý nghĩa việc làm của công ty: “Đá đó chỉ đi làm từ thiện, chứ công ty không được cái gì cả”. Theo như thừa nhận của bà Kế toán trưởng này thì chẳng được cấp phép khai thác, chỉ lấy một số viên về lựa chọn và đưa về xưởng cho thợ làm.

Bà Hà khẳng định, công ty không kinh doanh đá phong thủy, nhưng qua tìm hiểu, chúng tôi nhận thấy trên website giới thiệu và bán hàng của công ty này, “đá phong thủy” nằm ở gần cuối mục Sản phẩm. Không kinh doanh sao lại mang lên mục sản phẩm? Nghi vấn của người dân về việc công ty lợi dụng công văn đề nghị cung cấp đá phong thủy cho các địa điểm di tích lịch sử để khai thác chui, qua đó làm lợi cho công ty không hẳn là vô duyên cớ.

Trao đổi với chúng tôi, ông Lê Sỹ Hào, Trưởng phòng TN&MT huyện Qùy Hợp cho biết: “Việc Công ty CP Đá và KS Phủ Qùy khai thác đá sắt ở bản Cô chúng tôi cần xác minh. Còn nếu đơn vị nào chưa có phép mà khai thác thì đều phải xử lý, không lấy danh nghĩa làm từ thiện để khai thác chui được”.