Chiếc mũi cao được nhiều người ưa thích nhưng đã bao giờ bạn tự hỏi tại sao phần lớn người Việt lại có chiếc mũi không được cao cho lắm chưa?
Hình dáng mũi cao hay thấp, to hay nhỏ ngoài yếu tố di truyền thì phần lớn là do thích nghi với môi trường và thời tiết nơi con người sinh sống. Đây là lý thuyết đã được nhà nhân loại học, nhà giải phẫu Arthur Thompson đưa ra từ cuối thập niên 1800.
Chủng người da trắng hay còn gọi là chủng Europa thuỷ tổ của họ sinh sống ở vùng có nhiệt độ thấp, khí áp cao, lượng ánh sáng mặt trời và nhiệt thấp, còn có tên là vùng hàn đới. Sinh sống lâu dài trong điều khí hậu như vậy làm cho sắc tố da trắng ngày một tăng cao, sắc tố da đen ngày một giảm, hình thành nên người châu Âu da trắng mắt xanh. Để giúp họ chống lại cái lạnh của xứ hàn, tạo hoá đã cho họ mái tóc vàng và hơi xoăn, sống mũi cao và nhọn, hố mắt hơi sâu và cơ thể mọc nhiều lông.
Thời tiết là yếu tố gây ra sự khác biệt giữa các chủng tộc trên thế giới. |
Trong nghiên cứu mới đây, được công bố trên tạp chí Di truyền học PloS Genetics, do nhà di truyền học Arslan Zaidi thuộc Đại học Pennsylvania cùng nhóm chuyên gia đến từ Mỹ, Ireland và Bỉ tiến hành, nhiều khía cạnh trong mối liên hệ giữa hình dáng mũi và khí hậu đã được phát hiện.
Nhóm nghiên cứu đã sử dụng hình ảnh khuôn mặt 3D của 476 tình nguyện viên đến từ các vùng miền với các kiểu khí hậu khác nhau để đo chiều rộng, khoảng cách lỗ mũi, chiều cao, chiều dài mũi.
Họ nhận thấy, những người sống trong điều kiện thời tiết nóng, nơi ánh sáng mặt trời, nhiệt độ và khí áp thời gian chiếu sáng trong ngày, độ ẩm cao hơn, việc có lỗ mũi rộng hơn so với người sống trong thời tiết lạnh sẽ giúp họ làm mát không khí nhiều hơn trước khi đi vào phổi.
Người càng sống gần xích đạo thì lỗ mũi càng rộng. Sở dĩ có mối liên hệ này là vì một trong những nhiệm vụ quan trọng của mũi là điều hòa không khí đủ ấm và đủ ẩm trước khi đi đến phổi để đảm bảo sức khỏe cho con người và giúp họ thích nghi với môi trường sống tốt hơn.
Ví dụ, bạn sống trong môi trường lạnh khô thì không khí đi qua đường mũi vào phổi sẽ là không khí lạnh khô.
Cơ chế của đường hô hấp bên trong mũi có nhiệm vụ phải làm ấm và làm ẩm không khí đó trước khi nó đến phổi. Và dĩ nhiên, lỗ mũi nhỏ hẹp sẽ giúp tăng độ ẩm cũng như làm ấm luồng không khí và giảm sự tác động của không khí lạnh.
Những người sống ở nơi có nhiệt độ cao, gần xích đạo (bao gồm cả Việt Nam) thường có mũi thấp và lỗ mũi rộng để hô hấp dễ dàng hơn.
Khi nghiên cứu những người da đen đã sống ở vùng Bắc Mỹ từ nhiều thế hệ đến này, người ta nhận thấy, để thích ứng với điều kiện mới, vài trăm năm qua được những đặc điểm di truyền của họ so với những người cùng chủng tộc ở quê hương đã không còn giống nhau hoàn toàn nữa.
Điều này cho thấy, điều kiện khí hậu chính là nhân tố trực tiếp sản sinh ra các màu da, màu tóc, quyết định đến diện mạo thậm chí là tính cách của con người.
Minh Khôi (T/h)
