Như định mệnh đã sắp đặt, luật sư Thanh bất ngờ gặp lại người phụ nữ từng gọi điện nhờ anh tìm lại công bằng cho cô con gái bị gã hàng xóm xâm hại tình dục. Trong lần gặp gỡ ấy, trái tim anh như thắt lại khi biết cô bé 12 tuổi đã tự sát vì vụ việc không được khởi tố. Day dứt vì không nhận lời giúp đỡ ngay từ đầu, luật sư Thanh quyết tìm lại công lý cho người đã khuất.
Hạnh phúc giản đơn
Những ngày TP.HCM “sống chậm” vì dịch Covid-19, PV ĐS&PL có dịp trò chuyện cùng Thạc sĩ, luật sư Nguyễn Thanh Thanh, đoàn Luật sư TP.HCM. Trong câu chuyện nghề của mình, anh khiến chúng tôi xúc động vì tính nhân văn, thấm đẫm tình người tại một phiên tòa mà chính anh cũng bất ngờ.
ThS.LS Nguyễn Thanh Thanh đang tác nghiệp tại tòa. |
Đó là lần luật sư Thanh bảo vệ quyền lợi cho cặp vợ chồng nghèo ở huyện Cờ Đỏ, TP.Cần Thơ bị bắt vì tham gia sản xuất bia giả. Khi vào làm việc, cả hai không biết đây là cơ sở sản xuất bia giả có quy mô. Sau đó, cơ sở trên bị phát hiện, vợ chồng trên phải hầu tòa. Phiên sơ thẩm, 2 người này bị tuyên chung mức án với các bị cáo khác là người làm lâu năm.
Nhận lời bào chữa cho 2 bị cáo, luật sư Thanh đã về tận quê của họ để tìm hiểu. Tại đây, anh phát hiện gia cảnh 2 bị cáo rất khó khăn. Khi các bị cáo bị bắt, 2 đứa con nhỏ phải nghỉ học, cuộc sống vô cùng chật vật.
Phiên phúc thẩm diễn ra vào ngày 23 Tết Canh Tý. Luật sư Thanh nhận thấy hành vi của 2 bị cáo không nguy hiểm đến mức phải cách ly khỏi xã hội nên đưa ra quan điểm bào chữa thấu tình đạt lý.
“Thời gian 2 bị cáo làm việc tại cơ sở rất ngắn, không biết cơ sở sản xuất hàng giả. Đầu xuân là thời điểm sum họp, nhưng 2 năm qua bị cáo đã không được gặp cha mẹ già, 2 con nhỏ. Trong khi đó, hành vi của các bị cáo không nguy hiểm đến mức phải ngồi tù, cách ly khỏi xã hội. Bị cáo là lao động chính trong gia đình, có 2 con nhỏ. Sau này 2 cháu sẽ sống ra sao khi không có bố mẹ chăm sóc. Các cháu có nguy cơ đi vào con đường lầm lạc...”, luật sư Thanh kể.
Vừa nêu quan điểm, anh vừa cho tòa xem tấm ảnh chụp lại cảnh con của 2 bị cáo đang sinh hoạt chật vật trong căn nhà trống trước hở sau. Nghe anh trình bày và nhìn hình ảnh ấy, nhiều người có mặt trong phiên tòa rơi nước mắt.
Cuối cùng, tòa quyết định cho 2 bị cáo trên hưởng án treo. Các bị cáo còn lại (trừ 2 cha con chủ cơ sở) đều được hưởng án treo dù trước đó, họ bị tuyên từ 3-4 năm tù giam. Việc này không chỉ khiến các bị cáo mà cả luật sư Thanh cũng hết sức bất ngờ, hạnh phúc.
Vụ án duyên nợ và định mệnh
Tuy nhiên, vụ việc khiến luật sư Thanh nhớ nhất là lần tìm lại công lý cho cô bé 12 tuổi bị xâm hại tình dục rồi tự sát.
LS Thanh (ngoài cùng, bên trái) và các đồng nghiệp tham gia vụ án Hữu Bê dâm ô bé gái 12 tuổi tại tỉnh Cà Mau. |
Anh kể: “Một lần, tôi nhận được điện thoại của chị H.T.L. ở tỉnh Cà Mau. Chị ấy muốn tôi bảo vệ quyền lợi cho cô con gái mới 12 tuổi bị hàng xóm xâm hại tình dục. Với nhiều lý do, tôi từ chối và giới thiệu cho chị 1 đồng nghiệp ở Cà Mau. Bẵng đi một thời gian sau, tôi được bạn mời tham gia một vụ án liên quan đến xâm hại tình dục rất đau lòng. Như định mệnh, người khách hàng ấy chính là người trước đó đã gọi điện cho tôi. Chị nói, con gái chị đã tự sát khi biết vụ việc không được khởi tố”.
Anh lặng người đi ít phút và tâm sự rằng, đây là cuộc gặp đầy duyên nợ. Nó khiến anh day dứt rồi quyết định cùng 4 đồng nghiệp khác vào cuộc tìm lại công lý cho cô bé. Nghiên cứu hồ sơ, anh và cộng sự nhận thấy vụ án có nhiều điểm bất thường, có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm. Ngay sau đó, anh liên tục di chuyển giữa tỉnh Cà Mau và TP.HCM để làm rõ vụ việc với nhiều khó khăn. Có lần, anh còn phải cải trang để nắm bắt thông tin.
Vị luật sư kể: “Một lần, chúng tôi đi xe về TP.HCM. Đang trên đường, chúng tôi được người nhà bé gái báo tin sẽ có đoàn làm việc của bộ Công an đến thực nghiệm hiện trường. Ngay lập tức, chúng tôi quay lại nhà cô bé. Tại đây, tôi cởi bỏ áo sơ mi, mặc áo ba lỗ, quần đùi giả làm người dân địa phương để nghe ngóng việc điều tra bởi thời điểm đó, tôi không được tham gia vào việc điều tra của cơ quan chức năng khi vụ án chưa được khởi tố lại. Hơn nữa, theo luật cũ, luật sư không được tham gia vào giai đoạn tiền tố tụng”.
“Cuối cùng, sau nhiều quá trình, cơ quan điều tra, chúng tôi đã có được những bằng chứng chứng minh hành vi phạm tội của bị cáo. Ngày ra tòa, bị cáo Hữu Bê (SN 1960) kẻ bị cáo buộc xâm hại tình dục bé gái 12 tuổi ra sức kêu oan. Tuy nhiên, với những chứng cứ không thể chối cãi, TAND tỉnh Cà Mau tuyên phạt bị cáo Hữu Bê 7 năm tù về tội Dâm ô với trẻ em. Sau đó, bị cáo này kháng cáo nhưng tiếp tục bị TAND Cấp cao tuyên y án”, luật sư Thanh kể thêm.
Từng bị ám ảnh, đe dọa Luật sư Nguyễn Thanh Thanh chia sẻ, trong suốt thời gian hành nghề luật sư, không ít lần bị những hình ảnh ghê rợn của vụ án ám ảnh. Ngoài ra, anh cũng nhiều lần bị bị cáo đe dọa, tạo áp lực khi đứng ra bảo vệ quyền lợi cho bị hại. Tuy nhiên, anh cho rằng, đó là những thử thách rất nhỏ trên con đường bảo vệ công lý.” |
Hà Nguyễn
Bài đăng trên ấn phẩm tạp chí in Đời sống & Pháp luật số thứ 2 (63)
