(ĐSPL) - Mỗ? bộ ph?m ra rạp, dù nhà sản xuất đã rất cố gắng, nhưng các bộ ph?m “sốt xình xịch” vẫn bị ch?ếu tràn lan trên mạng một cách khó k?ểm soát gần như đồng thờ? sau đó. Vớ? mặt bằng g?ả? trí của ngườ? dân nước ta như h?ện nay, các trang web chính là “cứu cánh” đáp ứng nhu cầu g?ả? trí của một bộ phận khán g?ả. Họ vừa có thể xem ph?m, vừa không phả? tốn t?ền, tốn thờ? g?an đến rạp.
Xem gì cũng có...
Vừa qua, ba trang web ch?ếu ph?m onl?ne vừa bị thanh tra bộ VH-TT&DL xử lý theo tố cáo của H?ệp hộ? Đ?ện ảnh Mỹ (MPA). Ba trang web này đã tạm thờ? gỡ ph?m Mỹ ra khỏ? webs?te của họ, hoặc chuyển l?nk qua trang khác. Tuy nh?ên, đây chỉ là ba trong rất nh?ều trang web khác, vẫn đang v? phạm bản quyền ph?m ảnh mà chưa bị tố cáo hay xử lý. Tìm k?ếm ph?m “Tình ngườ? duyên ma” (bộ ph?m ăn khách của Thá? Lan đang được công ch?ếu tạ? rạp - PV) bằng t?ếng V?ệt, cho ra kết quả hàng chục webs?te cung cấp dịch vụ xem ph?m onl?ne như: ph?m8.vn, vuaph?m.net, 2ph?m.vn,...
Vào trang ph?m.l?, ở cột danh mục các ph?m đang được cung cấp cho khán g?ả xem onl?ne, trong đó có nh?ều ph?m đang ch?ếu rạp như: “Tình ngườ? duyên ma”, “Ch?m ruồ?”, “Kỵ sĩ cô độc” (mớ? ra rạp ngày 12/7, cả ha? ph?m đều do Megastar phát hành), “G?ả? cứu nhà trắng” (ra rạp ngày 5/7 do Galaxy phát hành),... Trên các trang web mạng, có thể tìm thấy tất thảy các ph?m đ?ện ảnh V?ệt Nam từ “Để ma? tính”, “Hotboy nổ? loạn”, “B?, đừng sợ!”,... đến cả các ph?m xưa như “Đến hẹn lạ? lên”, “Bến không chồng”, “Canh bạc”,... Những ph?m này thuộc hệ thống 50 DVD ph?m k?nh đ?ển do Phương Nam phát hành.
Đến cả ph?m bị cấm ch?ếu tạ? V?ệt Nam như “Bụ? đờ? chợ lớn”, kh? bị phát tán đã được ch?a sẻ “rầm rộ” trên các trang mạng, và ch?ếu công kha? onl?ne. Trong kh? cơ quan đ?ều tra chưa tìm ra thủ phạm để quy trách nh?ệm, thì “Bụ? đờ? chợ Lớn” đã không còn là bí mật vớ? bất kỳ a?, từng tò mò về bộ ph?m này. Hay như ph?m “Nhà có năm nàng t?ên” ph?ên bản đ?ện ảnh, ngay kh? vừa công ch?ếu tạ? rạp, đã được một khán g?ả quay lạ? bằng đ?ện thoạ?, rồ? đưa lên trang youtube ch?a sẻ vớ? mọ? ngườ?. Hoặc gó? dịch vụ OneTV do FPT cung cấp, là dịch vụ truyền hình tương tác, xem ph?m trên t? v? được cung cấp qua truyền hình ?nternet. Slogan (khẩu h?ệu – PV) của OneTV là “Muốn gì xem nấy!”.
Bộ ph?m Tình ngườ? duyên ma bị “luộc” tràn lan trên ?nternet tạ? V?ệt Nam.
Đặc đ?ểm của các trang cung cấp dịch vụ xem ph?m trên mạng là các bộ ph?m đều có ha? định dạng HD m?ễn phí hoặc có thu phí. Trong đó, nếu xem bằng định dạng m?ễn phí thì nhà cung cấp sẽ chèn thêm quảng cáo, hoặc thu phí kh? xem bản không quảng cáo. Và tất cả các trang web này đều có số đ?ện thoạ?, ema?l l?ên hệ quảng cáo ở cuố? trang. Trên trang vtube.vn, một trang đang ch?ếu công kha? bộ ph?m bị cấm ch?ếu “Bụ? đờ? chợ Lớn”, g?á quảng cáo vào khoảng 500.000 đồng – 1 tr?ệu đồng/tuần, tùy vị trí đặt banner. Vớ? một “rừng web” ph?m ch?ếu onl?ne để k?ếm lợ? nhuận bằng quảng cáo, mà không phả? bỏ một đồng mua bản quyền như h?ện nay, đang là thách thức vớ? các nhà quản lý.
Chúng ta sẽ vẫn t?ếp tục phả? xấu hổ trước nạn ăn cắp bản quyền các sản phẩm văn hóa, v? phạm quyền sở hữu trí tuệ của ngườ? khác, nếu cơ quan chức năng không có b?ện pháp xử lý hữu h?ệu. Và cũng phả? thừa nhận rằng, những trang web ch?ếu ph?m onl?ne vẫn “như nấm mọc sau mưa”, bở? đã vô tình đáp ứng được nhu cầu g?ả? trí của một bộ phận khán g?ả. Trong kh? ở V?ệt Nam, bỏ t?ền đến rạp vẫn chỉ là sở thích, xu hướng của g?ớ? trẻ, hoặc những đố? tượng dư g?ả về t?ền bạc, thờ? g?an ở khu vực đô thị. Ph?m trên mạng vẫn là “cứu cánh” của các đố? tượng khán g?ả còn lạ?. Những khán g?ả đ?ện ảnh... không đích thực.
Nỗ? đau của ngườ? trong cuộc
Mỗ? bộ ph?m chưa ra rạp đã nổ? t?ếng càng thu hút nh?ều khán g?ả đến xem. Tuy nh?ên, chỉ cần có ngườ? “luộc ph?m” nh?ều ngườ? không cần mất công ra rạp để vừa tốn t?ền, vừa tốn thờ? g?an. Chỉ bằng hành động nhỏ nhưng hậu quả của v?ệc luộc ph?m lạ? rất lớn, nó đem lạ? nỗ? đau cho rất nh?ều ngườ?. Nhà b?ên kịch Nguyễn Quý Dũng, ngườ? từng rất thành công vớ? bộ ph?m Vật chứng mong manh bức xúc nó?: “V?ệc luộc lạ? ph?m gây ra hậu quả rất lớn nếu không muốn nó? là rất ác đố? vớ? những ngườ? sản xuất. Để làm ra một bộ ph?m là chuyện không dễ dàng, trong đó k?nh phí luôn là nỗ? đau đầu của các nhà sản xuất. Nh?ều ngườ? vì n?ềm đam mê nghệ thuật họ không t?ếc chuyện cầm nhà, cầm xe... để bỏ vốn làm ph?m. Vậy mà ph?m chỉ mớ? ra rạp, chưa thu lạ? được k?nh phí thì đã bị “luộc lạ?” và phát tán cho nh?ều ngườ? xem. Kh? khán g?ả đã xem hết rồ?, họ sẽ không bao g?ờ đến rạp nữa. Vì vậy ph?m mà họ làm ra b?ết bán cho a?? Nh?ều ngườ? tán g?a bạ? sản cũng bở? rơ? vào tình cảnh này. Và nếu như tình trạng này cứ mã? xảy ra thì chắc chắn sẽ không còn a? dám làm ph?m nữa. Mà nếu không có a? làm ph?m thì làm sao đ?ện ảnh V?ệt Nam có thể phát tr?ển được?”.
Nhà b?ên kịch Chu Thơm ch?a sẻ: “Ngày xưa, kh? ?nternet chưa phát tr?ển như h?ện nay thì tình trạng đĩa lậu vẫn còn là nỗ? k?nh hoàng của nh?ều ngườ?. Một bộ ph?m vừa mớ? phát hành, ngay lập tức đĩa lậu đã được bán tràn lan. Ngày nay vớ? công nghệ t?n học đã quá h?ện đạ? thì công nghệ lấy cắp ngày càng t?nh v? kh?ến cho những ngườ? làm sáng tạo nghệ thuật rất đau. Có thể nó? đây là hành động hưởng trên thành quả của ngườ? khác một cách trắng trợn, th?ếu nhân cách. Bên cạnh đó, v?ệc lấy tác phẩm của ngườ? khác về làm của mình, đặc b?ệt đố? vớ? những tác phẩm đang hot trên thị trường, chắc chắn lượng khán g?ả vào xem ph?m sẽ nh?ều hơn. Và cá? mà họ thu về đó là những hợp đồng quảng cáo béo bở”.
Nhà b?ên kịch Nguyễn Quý Dũng đề nghị: “Hơn bao g?ờ hết chúng ta cần phả? có sự k?ểm soát chặt chẽ từ các cơ quan chức năng bở? nếu tình trạng này cứ mã? xảy ra thì sẽ chết những ngườ? còn lòng đam mê vớ? đ?ện ảnh. Bên cạnh đó, cũng cần có những b?ện pháp xử lý mạnh đố? vớ? những ngườ? v? phạm”. Cũng đồng tình vớ? quan đ?ểm này nhà b?ên kịch Chu Thơm ch?a sẻ: “Chúng ta nên có chế tà? xử phạt mạnh về những hành động xâm phạm tác phẩm của ngườ? khác. Đồng thờ? phả? g?áo dục để mọ? ngườ? h?ểu rõ về luật công ước Berne để mọ? ngườ? h?ểu rõ và không v? phạm”.
Nhà b?ên kịch Nguyễn Quý Dũng.
Rõ ràng, nếu như tình trạng “luộc ph?m” t?ếp d?ễn nó vẫn sẽ là nỗ? đau nhức nhố? cho nh?ều ngườ?. Như nhà b?ên kịch Chu Thơm ch?a sẻ: “Một tác phẩm nghệ thuật ra đờ? đó là sự đầu tư rất lớn về thờ? g?an, trí tuệ, tuy nh?ên không phả? thờ? g?an nào cũng có thể làm tốt bở? trong tác phẩm nó đò? hỏ? cá? tà? thật sự. Nó không g?ống như những nghề ngh?ệp khác không phả? cày một mảnh đất là xong một thành quả lao động mà nó còn đò? hỏ? nh?ều thứ khác, một tác phẩm hay và lay động lòng ngườ? cần sự lao động nghệ thuật chân chính”. Ra đờ? một tác phẩm nghệ thuật vốn đã cần những sự ngh?êm túc, nhưng để bảo vệ được nó còn đò? hỏ? sự ngh?êm túc hơn gấp nh?ều lần.
V?ệc thực th? quy định chưa ngh?êm Luật sư Phạm Văn Phúc, Văn phòng tư vấn luật Phúc & Đồng Sự cho b?ết: “H?ện chúng ta đã có những quy định pháp luật về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, quyền tác g?ả để bảo vệ những tác phẩm nghệ thuật của mọ? ngườ?. Tuy nh?ên, nạn v? phạm bản quyền ph?m ảnh vẫn phổ b?ến ở nh?ều nơ?. Bở? thực th? quyền tác g?ả vẫn còn là vấn đề khá mớ? mẻ đố?. Đ?ều 23 của Nghị định quy định về xử phạt v? phạm hành chính quyền tác g?ả, quyền l?ên quan quy định: Hành v? xâm phạm quyền sao chép tác phẩm mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác g?ả, hoặc tổ chức đạ? d?ện tập thể quyền tác g?ả có thể chịu mức phạt cao nhất lên tớ? 500 tr?ệu đồng. Đồng thờ? buộc dỡ bỏ bản sao tác phẩm dướ? hình thức đ?ện tử trên mạng ?nternet và các th?ết bị đ?ện tử, t?n học khác. Quy định thì đã có nhưng thực th? quy định lạ? chưa đến nơ? đến chốn. Nên những trang mạng này vẫn ăn cắp thành quả lao động của ngườ? khác, cho khán g?ả xem ph?m “chùa”, để k?ếm t?ền bất hợp pháp từ những hợp đồng quảng cáo mang lạ?”. |
HƯƠNG LAM - HỢP PHỐ