Trong cuộc phỏng vấn mới nhất với Radio Liberty, ông Jens Stoltenberg - Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã tiết lộ rằng Ukraine sẽ có quyền tự vệ, bao gồm cả khả năng tấn công các mục tiêu quân sự hợp pháp của Nga bên ngoài lãnh thổ bằng máy bay chiến đấu F-16 nhận từ các đồng minh phương Tây.
Trả lời câu hỏi khi nào Ukraine có thể đưa tiêm kích F-16 vào thực chiến, ông Stoltenberg cho biết không thể tiết lộ thời điểm cụ thể. Ông một lần nữa nhắc lại rằng tất cả các đồng minh của Ukraine đều muốn điều này diễn ra càng sớm càng tốt, nhưng hiệu quả của việc sử dụng F-16 trong chiến đâu sẽ mạnh mẽ hơn nếu các phi công được đào tạo bài bản và đội bảo trì cũng như các nhân viên hỗ trợ khác được chuẩn bị tốt.
"Vì vậy, tôi nghĩ chúng ta phải lắng nghe các chuyên gia quân sự một cách chính xác khi nào chúng ta sẵn sàng hoặc khi nào các đồng minh sẵn sàng bắt đầu chuyển tiêm kích F-16 đến Ukraine. Điều này diễn ra càng sớm càng tốt”, ông Stoltenberg nói.
Kể từ khi chiến sự với Nga nổ ra vào tháng 2/2022, Ukraine nhiều lần kêu gọi phương Tây nhanh chóng cung cấp tiêm kích F-16 do Mỹ sản xuất và lập luận rằng những chiến đấu cơ này cùng với tên lửa tầm xa có thể giúp nước này giành chiến thắng trước Nga.
Đến tháng 8/2023, Mỹ cuối cùng đã ủy quyền cho các đồng minh cung cấp các tiêm kích F-16 cho Ukraine. Một nhóm gồm 14 quốc gia đã cam kết cung cấp tiêm kích này đồng thời hỗ trợ huấn luyện cho phi công Ukraine.
Đan Mạch cho biết họ sẽ gửi 19 chiếc F-16 cho Ukraine, 14 chiếc trong số đó dự kiến sẽ đến trong năm nay và 5 chiếc còn lại dự kiến vào năm 2025. Bộ Quốc phòng Đan Mạch xác nhận lô 6 chiếc F-16 đầu tiên dự kiến được chuyển giao trong quý 2/2024, chậm 6 tháng so với dự kiến ban đầu.
Bỉ và Na Uy cũng đã đồng ý cung cấp cho Ukraine hàng chục chiếc F-16 để chiến đấu. Trong khi đó, Hà Lan sẽ là nhà cung cấp lớn nhất, đóng góp tới 42 tiêm kích F-16. Bộ Quốc phòng Anh tháng 12/2023 cho biết lứa phi công Ukraine đầu tiên đã hoàn thành khóa đào tạo cơ bản trước khi chuyển sang huấn luyện cùng các tiêm kích này ở Đan Mạch.
Cuối tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Litva Arvydas Anušauskas chia sẻ với tạp chí Foreign Police rằng, tiêm kích F-16 có thể xuất hiện trên bầu trời Ukraine vào tháng 6/2024. Khung thời gian tương tự cũng đã được đề cập bởi một quan chức giấu tên châu Âu khác.
Đến nay, thời điểm Ukraine nhận tiêm kích F-16 vẫn chưa được xác nhận tuy nhiên Foreign Police lưu ý rằng chính phủ Ukraine kỳ vọng 12 phi công sẽ hoàn thành khóa đào tạo lái tiêm kích thay đổi cuộc chơi này vào tháng 9 tới.
Phương Uyên (Theo Pravda)
