Mang theo đạn siêu nhỏ thông minh dẫn đường bằng laser Roketsan MAM-L, những chiếc máy bay không người lái đã đưa Thổ Nhĩ Kỳ trở thành một cường quốc UAV.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan ký hợp đồng với máy bay không người lái Bayraktar TB2 tại một căn cứ không quân quân sự ở Batman , Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: AP |
Thổ Nhĩ Kỳ lần đầu tiên sử dụng máy bay không người lái của mình trong các cuộc xung đột vào năm 2016 . Kể từ đó, Ankara đã sử dụng các máy bay không người lái này trong các hoạt động ở Iraq, Syria và thậm chí là Libya , trong mỗi trường hợp đều chứng minh tính hiệu quả và khả năng sát thương của loại vũ khí này theo những cách khác nhau.
Thổ Nhĩ Kỳ thường xuyên đề cao khả năng tăng cường chế tạo các hệ thống vũ khí mới trong nước, luôn khẳng định rằng họ đã đạt được tiến bộ rất lớn trong việc loại bỏ sự phụ thuộc vào nước ngoài về khí tài quân sự và tăng cường năng lực tự túc. Trong khi khả năng sản xuất hầu hết các khí tài quân sự của mình một cách độc lập vẫn còn đang gây tranh cãi , nước này đã đạt được tiến bộ trong việc phát triển khả năng bay không người lái độc lập từ đầu.
Trong những năm gần đây, Thổ Nhĩ Kỳ đã trình làng ngày càng nhiều máy bay không người lái có vũ trang, có lẽ nổi bật nhất trong số đó là mẫu Bayraktar TB2 và Anka-S. Mang theo đạn siêu nhỏ thông minh dẫn đường bằng laser Roketsan MAM-L, những chiếc máy bay không người lái này đã đưa Thổ Nhĩ Kỳ trở thành một cường quốc UAV.
Sát thủ trên không ở Iraq
Một ví dụ ban đầu về mức độ hiệu quả của những chiếc máy bay không người lái này đã được chứng minh khi Thổ Nhĩ Kỳ ám sát İsmail Özden - một nhân vật cấp cao của PKK với mật danh “Uncle” Zaki Shingali - tại Kocho thuộc quận Sinjar của Iraq vào tháng 8/2018 bằng một cuộc không kích có chủ đích . İsmail Özden đã thiệt mạng khi tên lửa tấn công đoàn xe của ông ta sau khi rời khỏi một sự kiện tưởng niệm các nạn nhân của cuộc diệt chủng Yazidi do Nhà nước Hồi giáo gây ra.
Đoạn phim từ vụ ám sát Shingali cho thấy một máy bay không người lái theo dõi hai xe bán tải. Hai tên lửa dẫn đường sau đó đã phá hủy cả hai phương tiện . Không rõ liệu tên lửa được bắn từ máy bay không người lái hay máy bay không người lái sử dụng thiết bị chỉ định laser để dẫn đường cho một chiếc F-16 Fighting Falcon của Thổ Nhĩ Kỳ để tiêu diệt đoàn xe. Dù bằng cách nào, cuộc tấn công là chưa từng có . Trước chiến dịch này, không quốc gia nào khác trong khu vực ngoại trừ Israel có đủ phương tiện để thực hiện các vụ giết người có chủ đích ngoài biên giới của mình.
Kể từ sau vụ ám sát Shingali, Thổ Nhĩ Kỳ đã nhiều lần chứng tỏ khả năng thay đổi cuộc chơi của mình khi ám sát các thủ lĩnh PKK sâu trong các khu bảo tồn núi của người Kurd ở Iraq từ trên không. Máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ có thể bay thấp hơn nhiều và trong thời gian dài hơn so với máy bay chiến đấu hoặc máy bay trực thăng của Không quân Thổ Nhĩ Kỳ, điều này đặc biệt có lợi không chỉ cho một cuộc tấn công chết người mà còn cho các hoạt động thu thập thông tin tình báo và trinh sát.
Sát thủ xe tăng ở Syria
Máy bay không người lái Bayraktar TB2 tại Sân bay Geçitkale. Ảnh: Getty |
Ngoài việc nhắm mục tiêu vào các chiến binh du kích trên núi cao, máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã tiêu diệt các lực lượng mặt đất thông thường ở Idlib của Syria trong các cuộc đụng độ vào tháng 2 đến tháng 3/2020. Máy bay không người lái Bayraktar TB2 và Anka-S đóng một vai trò quan trọng trong các cuộc không kích này.
Một cuộc không kích đã giết chết ít nhất 34 binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ chỉ trong một ngày 27/2, đây là thiệt hại lớn nhất về binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ trong nhiều năm.
Các máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ đã phá hủy hàng trăm phương tiện, pháo và xe tăng của Syria trong Chiến dịch Lá chắn Mùa xuân.
Nhờ những chiếc máy bay không người lái, Thổ Nhĩ Kỳ không phải mạo hiểm bay cả máy bay chiến đấu ném bom phản lực F-16, F-4 Phantom II vào không phận Syria để không kích.
Mặc dù Thổ Nhĩ Kỳ đã mất một số máy bay không người lái của mình trước hỏa lực mặt đất của Syria, nhưng đây là những tổn thất tương đối rẻ so với thiệt hại tổng thể mà chúng gây ra. Quan trọng hơn, Thổ Nhĩ Kỳ không phải thay thế bất kỳ phi công hoặc người điều hành máy bay không người lái nào cho bất kỳ máy bay không người lái nào mà họ bị mất ở Idlib.
Với việc Thổ Nhĩ Kỳ có kế hoạch chế tạo tới 92 chiếc Bayraktar TB2 mỗi năm , những chiếc máy bay không người lái này có thể sẽ dễ dàng thay thế hơn nhiều so với việc mất đi những chiếc máy bay chiến đấu đắt tiền hơn.
Bayraktars ở Tripoli
Trong cuộc nội chiến đang diễn ra ở Libya , máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ đã đóng một vai trò rất quan trọng trong việc hỗ trợ quân sự cho đồng minh của Ankara trong cuộc xung đột giữa Chính phủ Hiệp ước Quốc gia (GNA) và Quân đội Quốc gia Libya (LNA) . Mặc dù LNA đã được chứng minh có khả năng bắn hạ một số máy bay không người lái này , nhưng chúng tương đối dễ thay thế vì những lý do đã đề cập ở trên. Máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã giúp GNA giành được một số chiến thắng đáng chú ý trên chiến trường.
Vào tháng 5/2020, các máy bay Bayraktar TB2 của Thổ Nhĩ Kỳ đóng một vai trò quan trọng khác trong việc làm suy yếu sự hiện diện của LNA ở miền Tây Libya. Họ bắn phá căn cứ không quân al-Wastiya do LNA nắm giữ với không ít hơn 57 cuộc tấn công , cho phép GNA chiếm được nó. Thật đáng xấu hổ cho LNA, các máy bay chiến đấu của GNA cũng bắt được một hệ thống tên lửa phòng không Pantsir-S1 (NATO định danh là SA-22 Greyhound) còn nguyên vẹn mà Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất cung cấp cho Haftar.
Mặc dù máy bay không người lái đã đóng một vai trò quan trọng trong việc đánh lui lực lượng của Haftar ở phía đông Tripoli, nhưng chúng có thể không chứng minh được hiệu quả trong việc hỗ trợ bất kỳ cuộc tấn công nào của GNA vào miền đông Libya, do phạm vi hạn chế.
Mộc Miên (Theo offiziere.ch)
