Theo cơ quan thanh tra, bên cạnh những mặt tích cực, UBND tỉnh Hưng Yên vẫn còn để xảy ra một số tồn tại, hạn chế, thiếu sót. Qua thanh tra 19 dự án sử dụng đất, Thanh tra Chính phủ cho biết có 4/19 dự án có vi phạm trong việc lựa chọn chủ đầu tư thực hiện dự án nhà ở không qua đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư.
Sai phạm tại dự án do công ty con của Tập đoàn Hòa Phát làm chủ đầu tư
Các dự án này bao gồm: Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật phân khu A – Khu đô thị phía Bắc QL5 thuộc Khu đô thị phố Nối, Dự án Khu nhà ở Hoàng Anh, Dự án CTCP Đầu tư phát triển Hùng Vương Hưng Yên, Dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở thương mại, nhà ở đô thị.
Với Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật phân khu A – Khu đô thị phía Bắc QL5 thuộc Khu đô thị phố Nối, Thanh tra Chính phủ kiến nghị UBND tỉnh Hưng Yên thu hồi văn bản số 1488 về việc tiếp tục giao Công ty Cổ phần Xây dựng và Phát triển đô thị Hòa Phát làm chủ đầu tư thực hiện dự án Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật phân khu A - Khu đô thị phía Bắc QL5 thuộc Khu đô thị Phố Nối.
Về nguyên nhân thu hồi, Thanh tra Chính phủ cho biết do Luật Nhà ở 2014 và NĐ99/2015 (Nghị định hướng dẫn Luật Nhà ở) của Chính phủ không quy định về việc chuyển tiếp đối với việc thực hiện dự án bằng phương thức sử dụng quỹ đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng.
Cơ quan thanh tra cũng kiến nghị tỉnh Hưng Yên chỉ đạo các cơ quan chức năng rà soát lại hồ sơ pháp lý để đấu thầu lựa chọn lại chủ đầu tư dự án có sử dụng đất theo quy định của pháp luật.
“Trong quá trình thực hiện nếu phát hiện có vi phạm pháp luật về hình sự hoặc đến 30/6/2025 chưa thực hiện đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư thì chuyển vụ việc sang cơ quan điều tra để xử lý theo quy định”, kết luận thanh tra nêu rõ.
Đối với 3 dự án còn lại, Thanh tra Chính phủ cho biết đến thời điểm thanh tra, các dự án đã cơ bản hoàn thành, chủ đầu tư đã thực hiện nghĩa vụ về tài chính về đất với Nhà nước hoặc đã bán chuyển nhượng nhà, đất cho hộ gia đình, cá nhân.
Việc đấu thầu dự án có sử dụng đất nhằm lựa chọn chủ đầu tư có năng lực thực hiện dự án, thời điểm lựa chọn chủ đầu tư chưa liên quan tới việc tính giá đất khi được giao đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sau này.
Vì vậy, để đảm bảo ổn định cho người dân mua nhà ở lâu dài, tránh phát sinh khiếu kiện phức tạp, đông người, Thanh tra Chính phủ kiến nghị UBND tỉnh Hưng Yên căn cứ vào các quy định của pháp luật, rà soát các thủ tục pháp lý của dự án để đảm bảo phù hợp với pháp luật và thực tiễn; rà soát lại nghĩa vụ tài chính đất đai, xác định lại tiền sử dụng đất, đảm bảo tính đúng, tính đủ tiền sử dụng đất theo quy định của pháp luật, không để thất thoát ngân sách Nhà nước.
Một số chủ đầu tư thi công xây dựng không có giấy phép
Ngoài ra, Thanh tra Chính Phủ còn chỉ ra 7 trong số 19 dự án ở Hưng Yên có hạn chế, thiếu sót về công tác quy hoạch xây dựng như: Thời điểm quyết định chủ trương đầu tư, phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng, vị trí khu đất thực hiện dự án không phù hợp, đồng bộ với quy hoạch chung.
Có 16/19 dự án có hạn chế, thiếu sót trong việc xác định tiền sử dụng đất của dự án như: Lựa chọn phương pháp định giá đất không phù hợp; Phân tích, lựa chọn tài sản so sánh không đảm bảo phù hợp quy định; Xác định một số khoản doanh thu, chi phí không có cơ sở; Việc đối trừ chi phí đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, chi phí quản lý dự án bao gồm thuế GTGT và tiền sử dụng đất phải nộp không có cơ sở; Áp dụng đơn giá, định mức, xác định khối lượng đối với một số hạng mục xây dựng trong chi phí xây dựng hạ tầng không đúng quy định…
Có 11/19 dự án tồn tại hạn chế, thiếu sót như chậm tiến độ hoặc chưa thực hiện đúng mục tiêu ưu tiên xây dựng nhà ở công nhân, nhà ở xã hội trước nhà ở thương mại…
Một số chủ đầu tư chưa tuân thủ quy định về điều kiện chuyển nhượng nhà đất đối với khu vực có yêu cầu phải xây dựng nhà ở trước khi chuyển nhượng, mà chuyển nhượng quyền sử dụng đất dưới hình thức phân lô, bán nền, thi công xây dựng nhưng không có giấy phép hoặc xây dựng không đúng quy hoạch.
“Để xảy ra hạn chế, thiếu sót trên, trách nhiệm thuộc về Chủ tịch, Phó chủ tịch UBND tỉnh Hưng Yên phụ trách lĩnh vực, Hội đồng thẩm định giá đất tỉnh, lãnh đạo các sở ngành: TN&MT, Tài chính, Xây dựng, Kế hoạch và Đầu tư, Cục thuế; lãnh đạo UBND các huyện, thành phố liên quan và chủ đầu tư dự án, tổ chức, cá nhân liên quan”, Thanh tra Chính phủ xác định.
Hiếu Nguyễn