Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa ban hành thông báo kết luận thanh tra một số dự án đầu tư xây dựng từ nguồn vốn ngân sách, nguồn vốn vay; việc chuyển đổi, chuyển nhượng nhà đất của cơ quan nhà nước, doanh nghiệp nhà nước, nhà đất có vị trí đắc địa sang mục đích khác tại TP.Hà Nội trong giai đoạn 2003 - 2016.
Theo kết luận thanh tra, thực hiện Quyết định 86/2010 của Thủ tướng về việc di dời nhà máy trong nội thành phục vụ quy hoạch đô thị, các doanh nghiệp có quyền sử dụng đất cũ phải di dời được phép hợp tác đầu tư với nhà đầu tư khác để thực hiện dự án.
Tuy nhiên, UBND TP.Hà Nội không có văn bản hướng dẫn và quy định cụ thể nên các doanh nghiệp 100% vốn nhà nước khi đưa vị trí đất vào hợp tác liên doanh đã xác định giá chưa sát thị trường.
Điều này dẫn đến việc một số doanh nghiệp không tổ chức đấu giá lựa chọn nhà đầu tư (tự thỏa thuận theo hình thức hỗ trợ) thu được số tiền thấp như: dự án số 1 Phùng Chí Kiên, dự án tại 365A Minh Khai, dự án 167 Thụy Khuê, dự án 69 Vũ Trọng Phụng, Dự án 108 Nguyền Trãi, Dự án 44 Yên Phụ, Dự án tại 430 cầu Am...…
“Việc pháp luật không có quy định xác định lợi thế thương mại đối với giá trị quyền sử dụng đất cũng như việc đấu giá khi lựa chọn nhà đầu tư liên doanh, liên kết là một trong những sơ hở chính sách gây thất thoát ngân sách nhà nước trong quá trình chuyển mục đích sử dụng đất và thực hiện dự án đất ở những vị trí đắc địa”, TTCP nhận định.
Ngoài ra, kết quả thanh tra cho thấy trong số 38 dự án có 4 dự án chậm đưa đất vào sử dụng so với tiến độ quy định. Tuy nhiên, chỉ có một dự án được UBND TP.Hà Nội xác định tiền chậm tiến độ (dự án 47 Nguyễn Tuân) với số tiền trên 13 tỷ đồng, 3 dự án còn lại không thực hiện (dự án tại 31 Láng Hạ, 108 Nguyễn Trãi và tại đường Ngụy Như Kon Tum), gây thất thu ngân sách nhà nước.
Từ kết quả thanh tra cho thấy, TTCP xác định tổng sổ tiền sai phạm liên quan đến các dự án chuyển đổi mục đích sử dụng “đất vàng” của Hà Nội là gần 4.000 tỷ đồng.
Tại thời điểm thanh tra, TTCP phát hiện kiểm tra 38 dự án thì có tới 8 dự án còn nợ đọng tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tiền chậm nộp với số tiền lên tới 1.900 tỷ đồng. Đến nay, một số chủ đầu tư đã nộp hơn 1.106 tỷ đồng, số tiền còn nợ đọng là hơn 844 tỷ đồng.
Đáng chú ý, tại dự án Trung tâm thương mại, văn phòng, căn hộ để bán và cho thuê 302 Cầu Giấy, chủ đầu tư chuyển một phần diện tích từ đất thuê trả tiền hàng năm sang hình thức giao đất có thu sử dụng đất khi chưa được cho phép. Số tiền cần nộp bổ sung là hơn 403 tỷ đồng.
Ngoài ra, chủ đầu tư thay đổi mục đích và công năng sử dụng từ thuê đất xây dựng trung tâm thương mại, văn phòng với diện tích 1.438,5 m2 sang giao đất có thu tiền sử dụng đất xây dựng căn hộ chung cư để bán khi chưa được sự cho phép của UBND TP.Hà Nội, cũng chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính bổ sung.
Theo kết luận của TTCP, đối với những sai phạm trên, trách nhiệm thuộc UBND TP.Hà Nội, các Sở ngành: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Tài nguyên và Môi trường.
Vì vậy, TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo bộ Xây dựng tổ chức kiểm điểm trách nhiệm trong việc hướng dẫn và thẩm định một số dự án; giao UBND TP.Hà Nội tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân qua các thời kỳ, đồng thời chỉ đạo các sở, ngành, đơn vị kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân qua các thời kỳ trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, tham mưu, đề xuất, thiếu kiểm tra, đôn đốc, chậm phát hiện xử lý các sai phạm trong việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước theo kết luận thanh tra.
Bạch Hiền (t/h)