Báo Thanh niên dẫn thông tin từ Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) ngày 2/10 cho biết, 8 tháng năm nay, xuất khẩu tôm hùm sang thị trường Trung Quốc đạt 76 triệu USD, giảm 42% so với cùng kỳ năm 2022.
Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của tôm hùm Việt Nam, gồm các loại: tôm hùm đá, tôm hùm bông, tôm hùm xanh. Tôm hùm tươi sống chủ yếu xuất khẩu sang Trung Quốc theo đường tiểu ngạch.
Theo VASEP, năm 2021 xuất khẩu tôm hùm từ Việt Nam sang Trung Quốc gần như "đóng băng" vì dịch COVID-19, khi chỉ đạt 31 triệu USD, giảm 80% so với năm 2020. Đến năm 2022, xuất khẩu tôm hùm vào thị trường này tăng trưởng đột biến khi đạt trên 257 triệu USD, tăng 8,3 lần so với năm 2021.
Theo số liệu của Hải quan Trung Quốc, 7 tháng năm nay, nước này chi ra 962 triệu USD để nhập khẩu 32.358 tấn tôm hùm, tăng 19% về khối lượng so với cùng kỳ năm 2022.
Các nước bán tôm hùm nhiều nhất cho Trung Quốc gồm Canada, Mỹ, New Zealand, Cuba, Ấn Độ, Brazil, Mexico… Việt Nam đứng thứ 14 trong danh sách này.
Hiện nay, việc tiêu thụ tôm hùm chủ yếu xuất sang thị trường Trung Quốc theo đường tiểu ngạch. Người nuôi tôm hùm luôn gặp nhiều rủi ro khi giá cả lên xuống thất thường, bị thương lái ép giá… Trong khi đó, xuất khẩu tiểu ngạch ngày càng hẹp dần khi Trung Quốc đang dần áp dụng những điều kiện nghiêm ngặt về nhập khẩu các mặt hàng nông, lâm, thủy sản nước ngoài. Để đảm bảo thuận lợi trong tương lai, việc đưa tôm hùm xuất khẩu chính ngạch là rất cần thiết. Muốn vậy, việc cấp thiết là tạo liên kết sản xuất, thu mua, xuất khẩu tôm hùm gắn với truy xuất nguồn gốc.
Để xây dựng thành công các mô hình liên kết, ngành thủy sản sẽ tập trung hỗ trợ các bên có liên quan tham gia chuỗi tiếp cận những chính sách hỗ trợ; hướng dẫn chuyển giao tiến bộ khoa học - công nghệ trong nuôi trồng thủy sản; triển khai tốt quy hoạch vùng nuôi trồng thủy sản tập trung để phát triển vùng nguyên liệu; tạo điều kiện thuận lợi để các đơn vị thu mua, xuất khẩu kết nối với người nuôi tôm hùm.
Doanh nghiệp cũng cần được cấp mã doanh nghiệp xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc do Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường, Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn cấp; có chứng thư kiểm dịch của các chi nhánh của Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường cấp.
Người nuôi cần tập trung chăm sóc và theo dõi sát diễn biến của thị trường, thả nuôi mật độ vừa phải và đúng quy hoạch, có đăng ký, kê khai đầy đủ với cơ quan quản lý nhà nước, theo tạp chí Mekong Asean.
Vân Anh (T/h)
