Trồng hoa Tết lo đủ điều

Đang vào mùa chuẩn bị hoa cho thị trường Tết nhưng các nhà vườn ở Đà Lạt, Đồng Tháp co cụm vì lo bí đầu ra. Năm nay, nhiều người ở miền Trung và các tỉnh phía Bắc cũng đổ xô trồng hoa, cộng thêm hoa Trung Quốc “đổ bộ” nên rủi ro càng cao.

Từ giữa tháng 10, các nhà vườn trồng hoa kiểng ở Đà Lạt (Lâm Đồng) và một số tỉnh ĐBSCL đã tất bật xuống giống để chuẩn bị hàng cung ứng cho thị trường dịp cuối năm và Tết Nguyên đán 2015.

Vừa trồng vừa lo

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lâm Đồng, diện tích gieo trồng hoa vụ đông xuân toàn tỉnh lên tới 2.460 ha, tăng 125,7 ha so với năm trước, trong đó tập trung phần lớn tại Đà Lạt, Đức Trọng, Đơn Dương và Lạc Dương.

Còn ở TP Sa Đéc (Đồng Tháp), nơi trồng hoa nổi tiếng ở ĐBSCL, năm nay diện tích trồng hoa kiểng đã tăng lên 313 ha, tập trung chủ yếu tại 2 xã Tân Quy Đông và Tân Khánh Đông, với khoảng 2.000 chủng loại hoa kiểng, như vạn thọ, cúc mâm xôi, cúc Tiger, cúc Đài Loan, cát tường, xác pháo, yến thảo...

Ông Đinh Văn Ngọc - người trồng hoa cúc ở phường 7, TP Đà Lạt - cho biết do mùa Tết năm trước cúc được giá nên năm nay nhiều gia đình canh hoa nở vào đúng Tết. Diện tích hoa tăng lên càng khiến nhà vườn thêm nỗi lo. Cái lo trước mắt là nguồn giống để trồng.

Theo ông Ngọc, để có giống trồng 5.000 m2 hoa cúc, gia đình ông phải đặt vườn ươm trước đó cả tháng, giá tăng cao hơn 10\% so với thời điểm bình thường. Chưa hết, nhà vườn còn lo thời tiết nóng lạnh bất thường làm hoa nở không đúng dịp Tết, lo chợ dội hàng giá xuống thấp, thậm chí không thể bán được phải đổ bỏ. “Chính vì vậy mà dân Đà Lạt chúng tôi ngày càng không mặn với mùa hoa Tết” - ông Ngọc than.

Chị Nguyễn Thị Thương - một người trồng hoa ở phường 12, TP Đà Lạt - cho biết gia đình chị có 7.000 m2 đất trồng nhưng năm nay chỉ trồng 3.000 m2 dành cho dịp Tết. “Làm hoa Tết rất cực, trong vòng 1 tuần cận Tết nhà vườn phải thức xuyên đêm thu hoạch, đóng gói, gửi hoa đến nơi tiêu thụ. Nếu giá hoa cao thì mừng, còn rớt giá thì coi như mất vốn. Năm nay, nhiều nhà vườn ở địa phương khác cũng đổ về Đà Lạt mua giống về trồng nên khả năng hàng dội chợ rất cao” - chị Thương nói.

Theo ông Võ Văn Sang - Phó Chủ tịch UBND phường 12, TP Đà Lạt - mùa hoa Tết năm nay địa phương có 50 ha hoa các loại, trong đó chiếm 95\% là hoa cúc, tăng khoảng 5\% so với năm trước. Tuy nhiên, phần lớn người trồng hoa không mặn mà với vụ hoa Tết bởi chi phí đầu tư lớn nhưng sự rủi ro lại cao. Dù vậy, nhiều nhà vườn vẫn phải làm để cung cấp cho các vựa tại TP HCM nhằm giữ mối cho nhiều dịp khác.

Đủ thứ rủi ro

Nói về những rủi ro nhà vườn Đà Lạt mắc phải mỗi dịp Tết, ông Võ Văn Sang cho biết giữa người cung cấp hoa và người nhận tiêu thụ hầu hết đều làm ăn theo hợp đồng miệng, chữ tín là chính nên khi xảy ra tranh chấp, người trồng hoa đều thua thiệt. Thực tế cho thấy tại Đà Lạt, hầu như năm nào cũng xảy ra tình trạng người trồng hoa bị chủ vựa nhận tiêu thụ quỵt tiền bán hoa, nhiều thì hàng chục gia đình, ít thì vài ba hộ trở thành nạn nhân.

“Trồng hoa Tết nếu trúng giá, doanh thu tăng cao nhất cũng chỉ được 15\% trên diện tích đất canh tác. Còn nếu thua lỗ thì rất nặng bởi giá thuê nhân công trồng hoa Tết, cước vận chuyển, giá cây giống… đều tăng gấp đôi so với ngày thường” - ông Sang phân tích.

Cũng theo ông Sang, những năm gần đây Đà Lạt không còn giữ thế độc quyền hoa Tết do bị nguồn hoa từ các tỉnh miền Bắc, miền Trung, chưa kể hoa Trung Quốc cạnh tranh gay gắt khiến rủi ro càng cao. Chính vì vậy mà làng hoa tại phường 12, TP Đà Lạt có trên 320 ha trồng hoa trong nhà kính nhưng người dân chỉ dành 50 ha phục vụ thị trường Tết.

Tương tự, diện tích trồng hoa kiểng truyền thống phục vụ Tết ở phường Tân Quy Đông, TP Sa Đéc năm nay cũng giảm 40\% so với năm ngoái vì người trồng lo lắng sự bấp bênh của thị trường. “Tôi đã theo nghề này 30 năm rồi nên khó khăn mấy cũng phải bám trụ. Có năm, dù lỗ trắng tay nhưng năm sau vẫn phải trồng vì cái nghề của cha mẹ để lại nên không thể bỏ” - ông Trần Văn Thanh - ngụ phường Tân Khánh Đông, TP Sa Đéc - nói.