Cụ thể, Tổng cục Hải quan đã gửi yêu cầu đến Cục Hải quan các tỉnh, thành phố với nội dung: Thời gian qua, báo chí đưa tin về việc cơ quan chức năng phát hiện mặt hàng tôm hùm đất (có tên khoa học là Procambarus clarkii) nhập lậu để tiêu thụ tại thị trường Việt Nam.
Do vậy, để kịp thời ngăn chặn và quản lý chặt chẽ việc nhập khẩu mặt hàng tôm hùm đất bảo vệ môi trường và tránh tác động xấu đến sản xuất nông nghiệp, Tổng cục Hải quan yêu cầu Cục Hải quan các tỉnh, thành phố chỉ đạo các Chi cục Hải quan, Đội kiểm soát Hải quan phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước tăng cường các biện pháp kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ việc nhập khẩu tôm hùm đất; kịp thời đấu tranh, ngăn chặn đối với các hành vi vận chuyển trái phép các mặt hàng này vào Việt Nam.
Tổng cục Hải quan yêu cầu tăng cường kiểm soát nhập khẩu tôm hùm đất. Ảnh minh hoạ.
Trước đó, ngày 03/04/2024, Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Đà Nẵng đã chủ trì phối hợp các lực lượng chức năng phát hiện, kiểm tra, thu giữ hai kiện hành lý cất giấu khoảng 60 nghìn con tôm hùm giống sống (trị giá ước tính hơn 5 tỷ đồng) vận chuyển qua đường hàng không từ Singapore về Sân bay quốc tế Đà Nẵng.
Tổng cục Hải quan cũng dẫn quy định tại khoản 7 Điều 7 và Điều 50 Luật Đa dạng sinh học số 20/2008/QH12 ngày 13/11/2008 quy định những hành vi nghiêm cấm về đa dạng sinh học, trong đó có bao gồm hành vi nhập khẩu, phát triển loài ngoại lai xâm hại (bao gồm loài ngoại lai xâm hại đã biết và loài ngoại lai có nguy cơ xâm hại); Phụ lục IV ban hành kèm Nghị định số 37/2024/NĐ-CP ngày 4/4/2024 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 26/2019/NĐ-CP ngày 8/3/2019 quy định chi tiết một số điều về biện pháp thi hành Luật Thuỷ sản thì tôm hùm đất (Procambarus clarkii) không có tên trong danh mục loài thủy sản được phép kinh doanh tại Việt Nam.
Ngoài ra, theo Thông tư số 35/2018/TT-BTNMT ngày 28/12/2018 của Bộ Tài nguyên Môi trường quy định tiêu chí xác định và ban hành Danh mục loài ngoại lai xâm hại thì Procambarus clarkii thuộc danh mục loài ngoại lai có nguy cơ xâm hại.
Tôm hùm đất là nhóm sinh vật ngoại lai, phá hoại mùa màng, thường đào hang, làm hỏng đê điều. Vì là giống ăn tạp, chúng có khả năng thích nghi tốt với môi trường, dẫn tới có thể phát tán mầm dịch bệnh nấm tôm, virus gây bệnh đốm trắng cho tôm cũng như một số loài ký sinh trùng.
Theo các chuyên gia thuỷ sản, tôm hùm đất có thể trở thành đại họa của ngành nông nghiệp. Bởi tập tính của chúng là sống bò đáy, thích đào hang, ưa tối, chuyên hoạt động về đêm. Chúng có thể đào hang trú ẩn sâu 100-200cm, sống được cả ở dưới nước lẫn trên cạn và chịu được nhiệt độ 0-37 độ C.
Thức ăn chủ yếu của loại tôm này là mùn bã hữu cơ, ngũ cốc, khô đậu, rau quả, cỏ non, rong cỏ nước, tảo sống bám, côn trùng, sinh vật đáy cỡ nhỏ, xác động vật, thức ăn chế biến...
