Hội nghị thượng đỉnh Nga-Mỹ diễn ra trong bối cảnh Washington vừa truy tố 12 nhân viên tình báo Moscow có hành vi can thiệp bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016. Nhiều người đã lên tiếng chỉ trích ông Trump vì vẫn quyết định gặp ông Putin.
Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto chụp cùng Tổng thống Mỹ và Tổng thống Nga. - Ảnh: Reuters. |
Ngay trước hội nghị thượng đỉnh Nga - Mỹ, ông Donald Trump viết trên Twitter rằng quan hệ hai nước "chưa bao giờ tồi tệ hơn" hiện nay và đổ lỗi cho những ai cáo buộc Moscow can dự vào bầu cử Mỹ hồi năm 2016. Bộ Ngoại giao Nga sau đó cũng lên tiếng đồng ý với nhận định đó của ông Trump.
Cả ông Trump và ông Putin đều đến điểm hẹn thượng đỉnh muộn hơn so với dự kiến. Theo kế hoạch, cuộc gặp sẽ bắt đầu lúc 13h20 (17h20 Hà Nội), nhưng máy bay của ông Putin đã đến thủ đô Helsinki chậm hơn khoảng một tiếng đồng hồ. Trong khi đó, ông Trump cũng trì hoãn việc đến phủ tổng thống Phần Lan - nơi diễn ra các chương trình thảo luận giữa hai bên. Nhiều nhà quan sát cho rằng hai lãnh đạo đang tìm cách "nắn gân" nhau.
Hai lãnh đạo sau đó chào hỏi và chụp ảnh chung trước báo giới. Video do một phóng viên đăng trên Twitter cho thấy Trump dường như đã nháy mắt đầy ẩn ý với Putin khi lần đầu gặp thượng đỉnh.
[presscloud]3335[/presscloud]
Trong bài phát biểu khai mạc, ông Trump chúc mừng Nga đã tổ chức World Cup “thật sự tuyệt vời”. Tổng thống Trump chia sẻ “điều quan trọng nhất là chúng ta có rất nhiều điều tốt đẹp để thảo luận với nhau”.
Lý giải về những tương đồng trong quan hệ hai nước, ông Trump cho biết cả Mỹ và Nga đều là “cường quốc hạt nhân lớn”, chiếm đến 90% năng lực hạt nhân - “đó là điều tồi tệ chứ không phải điều tốt lành”. Ông Trump nói với ông Putin rằng cả Mỹ và Nga có thể kỳ vọng rằng sẽ làm điều gì đó đối với vấn đề hạt nhân.
Hai nhà lãnh đạo thông báo một số nội dung hai lãnh đạo sẽ thảo luận trong cuộc gặp riêng, bao gồm: vấn đề thương mại, quân sự, tên lửa và Trung Quốc. Tổng thống Mỹ đã không đề cập đến nghi án Nga can dự sâu vào bầu cử Mỹ năm 2016; hay sự hiện diện của Nga trong các vấn đề Ukraine, chiến tranh Syria; và quan hệ giữa Nga với khối NATO.
Sau màn chào hỏi, cả hai nhà lãnh đạo đã có cuộc gặp mặt riêng.
Đến hơn 16h30 (giờ Phần Lan), tức 20h30 giờ Việt Nam, cuộc gặp mặt riêng giữa hai nhà lãnh đạo kết thúc sau hơn hai giờ diễn ra.
Họp báo sau thượng đỉnh
| Tổng thống Mỹ Donald Trump(trái) và Tổng thống Nga Vladimir Putin trong cuộc họp báo chung tại Helsinki, Phần Lan hôm 16/7. - Ảnh: AP. |
Tổng thống Trump cho biết hai lãnh đạo đã có cuộc đối thoại "trực diện, cởi mở, hiệu quả cao", đồng thời nhấn mạnh cuộc họp thượng đỉnh với Putin "mới chỉ là bắt đầu". Ông Trump cho rằng Nga và Mỹ đều mắc lỗi và đều có trách nhiệm đối với quan hệ rạn nứt. "Chúng ta nên có cuộc đối thoại chân thành này từ lâu rồi. Tôi nghĩ tất cả chúng ta đều có lỗi. Tôi nghĩ Mỹ đã bắt đầu bước đi cùng Nga”.
"Quan hệ giữa chúng ta chưa bao giờ tồi tệ như bây giờ. Tuy nhiên, điều đó đã thay đổi, cách đây khoảng 4 giờ. Tôi thực sự tin điều đó", Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu trong cuộc họp báo.
Tổng thống Trump tuyên bố hai ông sẽ tiếp tục có cuộc gặp song phương mở rộng và tổ chức họp báo chung sau hội nghị.
Về phía Nga, ông Putin cho biết tại họp báo chung rằng: "Tôi coi cuộc thảo luận rất thành công và hữu ích". Tổng thống Nga cũng ca ngợi "bầu không khí chân thành, thực tế" của hội nghị. Ông cũng cho hay Tổng thống Donald Trump đã nêu cáo buộc Nga can thiệp bầu cử tổng thống Mỹ.
Tổng thống Putin cho rằng thông tin người Nga có thể ảnh hưởng đến Mỹ và cử tri nước này là điều vô lý, và Moskva không cố tác động đến Tổng thống Mỹ cũng như các thành viên gia đình ông. "Hoàn toàn vô lý khi cho rằng một người nào đó ở lãnh thổ Nga có thể tác động đến quyết định lựa chọn của hàng triệu cử tri Mỹ", Tổng thống Nga nhấn mạnh.
"Rõ ràng mọi người có thể thấy quan hệ song phương đang trải qua giai đoạn khó khăn. Tuy nhiên, không có lý do khách quan nào cho những khó khăn, bầu không khí căng thẳng hiện nay", ông Putin nói.
Tổng thống Putin cũng ca ngợi hợp tác giữa các lực lượng an ninh Nga và Mỹ, thêm rằng ông ủng hộ tiếp tục hợp tác trong cuộc chiến chống khủng bố và đảm bảo an ninh mạng.
NGUYỄN QUỲNH (Theo CNN, The Guardian)
