EU sẽ khởi động đối thoại kết nạp Ukraine
Chính phủ Bỉ, đang giữ vai trò nước chủ tịch luân phiên Liên minh châu Âu (EU) mới đây báo bộ trưởng các nước thành viên sẽ bắt đầu đàm phán với Ukraine về lộ trình gia nhập tổ chức trong hội nghị dự kiến diễn ra tại Luxembourg vào ngày 25/6. Đàm phán giữa các bộ trưởng EU với Moldova diễn ra sau đó, cũng tại hội nghị.
Tổng thống Volodymyr Zelensky ca ngợi chuyển biến này là "bước tiến lịch sử" đối với người dân Ukraine trong hành trình hội nhập châu Âu. "Hàng triệu người Ukraine, chính xác là nhiều thế hệ người dân Ukraine, đang hiện thực hóa giấc mơ châu Âu. Ukraine sẽ trở lại châu Âu, nơi chúng tôi thật sự thuộc về suốt nhiều thế kỷ, và sẽ trở thành thành viên toàn diện của cộng đồng châu Âu", ông viết trên mạng xã hội X.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ảnh: Reuters
Ukraine nộp đơn xin gia nhập EU vài ngày sau khi chiến sự với Nga nổ ra cuối tháng 2/2022. Gần 4 tháng sau, EU cấp tư cách ứng viên cho Ukraine, song động thái chủ yếu mang tính biểu tượng do lộ trình đàm phán được dự báo mất nhiều năm và Kiev cần đáp ứng nhiều điều kiện về cải cách.
Đến tháng 11/2023, Ủy ban châu Âu khuyến nghị EU nên khởi động đàm phán kết nạp Ukraine trong báo cáo đánh giá tiến độ cải cách ở ba nước Ukraine, Moldova và Gruzia. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen khi đó cho biết Ukraine vẫn cần hoàn thành một số cải cách cuối cùng trước khi ấn định ngày bắt đầu đàm phán.
Đến hội nghị thượng đỉnh EU vào tháng 12/2023, các lãnh đạo châu Âu nhất trí khối cần khởi động đàm phán kết nạp Ukraine và Moldova. Đầu tháng 6 cùng năm, Ủy ban châu Âu thông báo đến các thành viên rằng hai nước Đông Âu đã thỏa mãn mọi tiêu chí để bắt đầu đàm phán kết nạp.
Tuy nhiên, ngay cả khi các cuộc đàm phán bắt đầu, quá trình Ukraine gia nhập EU vẫn có thể kéo dài nhiều năm, thậm chí nhiều thập kỷ. Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu các cuộc đàm phán gia nhập vào năm 2005, nhưng chúng hiện đi vào ngõ cụt. Albania, Montenegro, Bắc Macedonia và Serbia cũng đang trong tình thế tương tự.
EU và Ukraine sẽ cần đạt thỏa thuận đầu tiên về khung quy trình đàm phán. Giới quan sát lo ngại nỗ lực kết nạp Ukraine sẽ vấp phải cản trở từ một số nước thành viên mà nổi bật là Hungary, nước sẽ kế nhiệm ghế chủ tịch luân phiên EU vào tháng 7.
Ông Trump nêu nguyên nhân bùng phát xung đột Nga - Ukraine
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng những phát ngôn của chính quyền ông Biden về việc Ukraine gia nhập NATO được cho là một phần nguyên nhân Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở nước láng giềng hơn 2 năm trước.
"Trong 20 năm, tôi đã nghe rằng nếu Ukraine gia nhập NATO thì đó sẽ là một vấn đề thực sự đối với Nga. Tôi đã nghe điều đó từ lâu rồi. Và tôi nghĩ đó thực sự là lý do tại sao cuộc chiến này bắt đầu", ông Trump nhận định trong một cuộc phỏng vấn với doanh nhân David Sacks.
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: ABC News
Ứng viên tổng thống đảng Cộng hòa cho hay chưa có bất cứ cuộc thảo luận nào về kịch bản xung đột vũ trang giữa Nga và Ukraine khi ông Trump còn ở Nhà Trắng, nhưng ngay khi ông Biden kế nhiệm ông, mọi chuyện bắt đầu xấu đi.
Ông Trump cho rằng, một trong những vấn đề chính ở đây là các phát ngôn từ phía Nhà Trắng dưới thời ông Biden. "Ông Biden đã nói những điều không nên. Một trong những điều đó là ông ấy nói rằng Ukraine sẽ gia nhập NATO", ông nhận định.
Sau đó, ông Sacks nói rằng, vào tháng 1/2022, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken thông báo với Moscow rằng Ukraine sẽ gia nhập NATO và Washington cũng nói về khả năng triển khai vũ khí hạt nhân ở đây. Ông Sacks nhận định, đây là lý do Nga quyết định tấn công một tháng sau đó.
"Giả sử bạn đang điều hành nước Nga thì bạn sẽ không vui lắm khi nghe điều đó đâu", ông Trump hồi đáp, nhấn mạnh kịch bản Ukraine gia nhập NATO đã nhiều lần được cảnh báo sẽ kéo theo căng thẳng leo thang.
Ông Trump cho rằng, ý tưởng kết nạp Ukraine vào NATO có tính khiêu khích. "Giờ đây mọi thứ còn trở nên khiêu khích hơn. Tôi nghe nói Pháp còn muốn đưa quân tới Ukraine. Tôi chúc họ thật nhiều may mắn", ông nói.
Trước đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin đặc biệt chỉ ra những tuyên bố của phương Tây về khả năng Ukraine gia nhập NATO là mối đe dọa an ninh mà Moscow không thể bỏ qua. Tính trung lập của Ukraine là một trong những điều kiện không thể thương lượng của Nga để cuộc xung đột chấm dứt. Trong khi đó, NATO đã lập luận rằng chính sách "mở cửa" của họ là cần thiết và không ai có quyền phủ quyết đối với chính sách này.
