Tính lũy kế đến thời điểm hiện tại, toàn huyện Tiên Du (Bắc Ninh) còn tồn đọng khoảng 40.000 tấn rác thải sinh hoạt. Trong khi không có nhà máy xử lý rác thải tập trung, thì phương án tối ưu đặt ra cho huyện Tiên Du là phải nhanh chóng xây dựng lò đốt rác công suất nhỏ tại các xã, thị trấn để xử lý cấp bách bài toán rác thải sinh hoạt.
Hiện trạng xử lý ô nhiễm môi trường
Trung bình mỗi ngày huyện Tiên Du phát sinh khoảng 80 tấn rác thải sinh hoạt từ các nguồn: rác thải trong dân, rác thải chăn nuôi, trồng trọt và rác thải từ các cụm công nghiệp. Toàn huyện có 120 tổ vệ sinh môi trường, trực tiếp thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt phát sinh hàng ngày đến 67 điểm tập kết, trung chuyển rác, tần suất thu gom từ 2-3 lần/tuần. Tại một số địa phương có mật độ dân cư đông, nhiều công nhân thuê trọ như: thị trấn Lim, xã Hoàn Sơn, xã Đại Đồng... sẽ có các tổ, đội tiến hành thu gom theo ngày.
6 tháng đầu năm 2019, huyện Tiên Du xử lý tạm thời được gần 10.000 tấn rác tồn đọng tại các điểm tập kết và trung chuyển bằng phương pháp phun chế phẩm vi sinh tăng cường phân hủy, rắc vôi bột, đánh đống hạn chế phát tán ô nhiễm và tăng khả năng chứa rác của các điểm tập kết… Tuy nhiên do tích lũy từ nhiều năm nên hầu hết các điểm tập kết và trung chuyển đều quá tải nghiêm trọng, thậm chí nhiều điểm tràn xuống lòng đường, kênh mương, không những gây ô nhiễm mà còn mất mỹ quan, cản trở giao thông, ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của người dân.
Trước thực trạng trên, năm 2014, huyện Tiên Du đồng ý cho Công ty TNHH Tân Trường Lộc xây dựng và vận hành hệ thống lò đốt rác RS01 - Vinabima, công suất xử lý 30 tấn rác/ngày. Phòng Tài nguyên và Môi trường giám sát chặt hoạt động thực tiễn của lò. Hiện tại, lò hoạt động hiệu quả, tần suất 6 ngày/tuần, xử lý toàn bộ lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh tại thị trấn Lim và một phần lượng rác quá tải ở một số xã lân cận như Hoàn Sơn, Đại Đồng, Phú Lâm, Liên
Công tác thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt của huyện Tiên Du đã có sự chuyển biến nhưng do tích lũy từ nhiều năm nên hầu hết các điểm tập kết đều quá tải. Việc sớm triển khai xây dựng các lò đốt rác sinh hoạt là yêu cầu cấp thiết, đáp ứng nhu cầu thực tiễn của địa phương, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng tầm đô thị sáng, xanh, sạch, đẹp cho vóc dáng thị xã trong tương lai.
Phấn đấu hoàn thành mục tiêu mỗi xã, thị trấn 1 lò đốt rác
Thực hiện Đề án tổng thể bảo vệ môi trường tỉnh Bắc Ninh, giai đoạn 2019 - 2025, huyện Tiên Du chỉ đạo mỗi xã, thị trấn lựa chọn 1 địa điểm khoảng 2.000 m2 để xây dựng lò đốt rác công suất nhỏ. Đến nay toàn bộ các xã, thị trấn lựa chọn xong địa điểm. Ông Nguyễn Văn Lương, Phó Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường cho biết: “Huyện đang triển khai xây dựng 4 lò đốt rác tại các xã Hiên Vân, Liên Bão, Tri Phương và Minh Đạo với công suất khoảng 40 tấn/ngày/lò. Hiện đã hoàn thiện hồ sơ thu hồi đất trình UBND tỉnh Bắc Ninh đất thực hiện dự án. Khi các lò đốt rác đi vào hoạt động sẽ xử lý cơ bản lượng rác thải phát sinh cũng như tồn đọng trong thời gian qua tại huyện Tiên Du”.
Song song với việc đẩy nhanh tiến độ xây dựng các lò đốt rác, huyện tập trung tăng cường tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người dân chấp hành nghiêm các quy định về bảo vệ môi trường, phân loại rác thải từ các hộ gia đình, hạn chế sử dụng túi nilon, xây dựng phong trào “làng 3 sạch”, phong trào làm sạch ruộng đồng, khơi thông cống rãnh... hạn chế thấp nhất ảnh hưởng của ô nhiễm môi trường đến cộng đồng dân cư. Một số xã đã duy trì và tổ chức tốt hoạt động bảo vệ môi trường, qua đó giúp người dân có ý thức hơn trong việc sử dụng thùng, túi đựng rác trong gia đình, bỏ rác đúng giờ, đúng nơi quy định, tham gia dọn vệ sinh công cộng, góp phần bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp.
Tại địa bàn Xã Đại Đồng: hiện nay xã có hơn 12 ngàn dân sinh sống ở 04 khu dân cư, số công nhân ở trọ hơn 14 ngàn người. Lượng rác thải hàng ngày trên địa bàn xã bình quân từ 95 đến 100 xe rác thải khối lượng từ 80-85 m3 nhất là thôn Đại thượng, thôn Đại Trung bình quân hàng ngày có từ 50-55 m3 rác thải các loại. UBND xã đã mua xe vận chuyển rác thải trang bị cho các thôn xóm xe chở rác bình quân mỗi xóm có từ 4 đến 6 xe chở rác, đủ để vận chuyển rác thải sinh hoạt trong khu dân cư đến điểm tập kết do vậy lượng rác thải sinh hoạt trong khu dân cư cơ bản được giải quyết. Thường xuyên duy trì hoạt hoạt động của 17 tổ vệ sinh môi trường, qua kiểm tra các tổ thực hiện tốt công tác thu gom và vận chuyển 100 % lượng rác thải đến nơi tập kết. Công ty Môi trường TânTrường lộc vận chuyển rác thải của 3 bãi tập trung, 3 thôn phía Nam với khối lượng 1.440 tấn rác thải. Mua trang bị bổ sung 30 xe chở rác cho các tổ vệ sinh môi trường của các thôn trị giá 105 triệu đồng. Tổ chức thu gom, xử lý bãi rác thôn Đại Thượng. Công tác vệ sinh đường làng, ngõ xóm luôn được duy trì.
Nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường đối với sức khỏe của người dân, ngay từ đầu năm, Hội liên hiệp phụ nữ, đoàn thanh niên xã Đại Đồng đã xây dựng chương trình hoạt động cụ thể với các nhiệm vụ trọng tâm, triển khai đồng bộ tới các cấp hội. Phong trào thi đua “Phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo, xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch” tiếp tục được tập trung thực hiện, gắn liền với cuộc vận động “Phụ nữ Bắc Ninh chung tay BVMT” bằng những mô hình, phần việc cụ thể, thiết thực, phù hợp với đặc điểm, tình hình thực tế của địa phương. Các cấp hội đã tổ chức nhiều buổi tập huấn, tuyên truyền về dùng túi sinh học tự phân hủy trong sinh hoạt hàng ngày, dùng làn nhựa đi chợ, phân loại rác thải sinh hoạt ngay tại nguồn, các phong trào “Ngày chủ nhật xanh”, đã thu hút đông đảo hội viên và người dân tích cực tham gia.
| Đoàn viên thanh niên xã Đại Đồng chung tay làm sạch môi trường |
Tuy nhiên hiện nay, tại xã Đại Đồng vẫn còn thực trạng là điểm tập kết rác thải do VSIP thu hồi đến nay chưa được xây dựng, lượng rác thải sinh hoạt tồn đọng lớn, có chỗ tập kết đổ tràn ra đường giao thông, ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe của nhân dân. Hiện nay công ty tân trường lộc đã dừng vận chuyển rác thải cho 3 thôn của xã (Đại vy. Đại thượng. Đại trung), lượng rác thải trong các điểm tập kết quá tải đổ tràn ra đường, nhất là tuyến đường giao thông từ UBND xã đi thôn Đại trung. UBND xã Đại Đồng đã đề nghị UBND Huyện Tiên Du, phòng Tài nguyên & môi trường, Phòng Tài chính kế hoạch huyện Tiên Du có những phương án hợp lý, phối hợp với các đơn vị môi trường tiếp tục vận chuyển rác thải cho xã Đại Đồng để đảm bảo môi trường và sức khỏe của nhân dân.
Tại địa bàn xã Phật Tích: trong thời gian qua, UBND xã đã chỉ đạo, phối hợp với các thôn xóm để tăng cường tuyên truyền, vận động nhân dân phân loại rác thải tại nguồn, rác trước khi được đem xử lý cần được phân loại ngay từ nơi phát sinh, nâng cao ý thức tự giác của người dân trong việc bỏ rác đúng nơi quy định. Triển khai, ra mắt mô hình điểm “Làng nông thôn mới kiểu mẫu” và phát động phong trào “Phụ nữ đi chợ bằng làn”, nói không với túi nilon tại thôn Phật Tích.
Vừa qua, UBND tỉnh Bắc Ninh đã ban hành Quyết định số 458 về việc phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 Khu đô thị du lịch, sinh thái thông minh Phật Tích. Ngoài các nhiệm vụ quan trọng khác, công tác giữ gìn cảnh quan môi trường hiện nay tại địa bàn xã Phật Tích là nội dung quan trọng được lãnh đạo xã quan tâm với những cố gắng nỗ lực để xử lý vấn đề môi trường rác thải sinh hoạt hiện nay tại địa phương, tiếp tục duy trì việc xử lý tạm thời, để tránh tình trạng rác thải sinh hoạt trên địa bàn gây ô nhiễm và ảnh hưởng tới mỹ quan chung. Chung tay hướng tới xây dựng khu đô thị sinh thái du lịch Phật Tích đồng bộ, hiện đại với đầy đủ các điều kiện về hạ tầng xã hội và hạ tầng kỹ thuật, khai thác tối ưu các điều kiện về tự nhiên, địa hành, tích hợp hài hòa các yếu tố thuộc về bản sắc văn hóa truyền thống gắn với hiện đại trong một không gian xanh, thân thiện môi trường.
Việc đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức về môi trường là rất quan trọng. Để bài toán môi trường đem lại hiệu quả thực sự bền vững cần có sự đồng thuận và ý thức trách nhiệm cao của mỗi người dân trong việc chung tay bảo vệ môi trường. Qua đó không chỉ góp phần thực hiện tốt chủ đề “Bắc Ninh hành động vì môi trường sạch” mà còn phục vụ thiết thực hơn nữa lợi ích dân sinh, nâng cao chất lượng cuộc sống ngày càng xanh, sạch, văn minh cho người dân.
Hoài Thu
