Theo H?ệp hộ? Chế b?ến và Xuất khẩu thủy sản V?ệt Nam (VASEP), thờ? g?an gần đây, tình trạng thương lá? thu mua tôm nguyên l?ệu để đưa sang Trung Quốc đã đến mức báo động và đang gây rố? thị trường tôm nguyên l?ệu trong nước.
Tình trạng này nếu kéo dà? sẽ gây hậu quả ngh?êm trọng cho sản xuất, xuất khẩu tôm của V?ệt Nam, nhất là kh? tôm là mặt hàng thủy sản xuất khẩu chủ lực. Vào lúc này, những khó khăn của các doanh ngh?ệp đã lộ rõ trước sự cạnh tranh th?ếu công bằng từ phía các thương nhân nước ngoà? mua gom tôm ở V?ệt Nam.
Thương lá? mua gom tôm (Ảnh: NLĐ)
Nhà máy chế b?ến tôm của Công ty Cổ phần Thủy sản Thông Thuận, Cam Ranh có hơn 1.000 công nhân đang làm v?ệc. Nếu nhà máy gặp khó khăn, ngay lập tức, đờ? sống của 1.000 công nhân bị ảnh hưởng và ảnh hưởng đến cuộc sống của ít nhất 1.000 hộ g?a đình. Nhưng khó khăn đang xảy ra đố? vớ? nhà máy này. Từ chỗ mỗ? ngày mua vào được 60 tấn tôm nguyên l?ệu thì 1 tháng nay, chỉ còn từ 10-15 tấn.
Từ doanh ngh?ệp nhỏ đến doanh ngh?ệp lớn ở trong nước đều khó có thể đưa ra mức g?á thu mua tôm cao hơn so vớ? các thương nhân nước ngoà?. Cơn sốt mua gom tôm nguyên l?ệu lan rộng khắp cả nước từ 2 tháng nay, kh? tình trạng khan h?ếm nguyên l?ệu tôm đã xảy ra trên d?ện rộng khắp khu vực Đông Nam Á.
Các thương nhân nước ngoà? hoặc trực t?ếp lộ d?ện, hoặc thông qua các đầu mố? trung g?an ở trong nước tranh nhau mua tôm, đẩy g?á tôm nguyên l?ệu cao hơn từ 15-20\%. Một so sánh được đặt ra ở đây, về phía ngườ? nuô? tôm, so vớ? g?á tôm cách đây và? tháng chỉ là 80.000 đồng/kg 100 con thì h?ện g?á tôm ở mức kỷ lục 130.000 đồng/kg 100 con. Mỗ? kg tôm, ngườ? nuô? tôm có thu nhập tăng thêm 50.000 đồng, cơ hộ? có lã? được cao hơn.
G?á thu mua tôm cao là đ?ều mừng nhưng đ?ều đáng nó? ở đây, g?á tôm đẩy lên cao từ phía thương nhân nước ngoà? vốn trốn được các khoản thuế theo quy định. Đây là lý do kh?ến cho các doanh ngh?ệp thu mua, chế b?ến, xuất khẩu tôm trong nước, nếu đẩy g?á thu mua lên cao thì chắc chắn sản xuất không có lã?.
Không r?êng mặt hàng tôm thẻ chân trắng, tạ? các cảng cá, thương lá? nước ngoà? tranh mua thủy sản là chuyện thường ngày. Cá? khó trong k?ểm soát hành v? mua bán trá? phép của thương nhân nước ngoà? ở chỗ: nhìn bề ngoà?, v?ệc mua bán tưởng như là của các chủ vựa trong nước. Thế nhưng, các chủ vựa này lạ? làm v?ệc cho các thương nhân và bị thao túng bở? những thương nhân núp bóng sau chủ vựa.
Ông Đỗ Hữu V?ệt, Chủ tịch H?ệp hộ? nước mắm Nha Trang cho rằng: “Các tổ chức đặc b?ệt là nước ngoà? vào thu mua phả? xem tính pháp lý như thế nào, đã làm thủ tục vớ? nước ta hay chưa để họ thực h?ện theo các nghĩa vụ. Nếu không k?ểm tra g?ám sát, đ?ều này sẽ gây ra tình trạng bất bình đẳng cho các doanh ngh?ệp trong nước".
Đằng sau những gì xảy ra từ hoạt động mua gom thủy sản của thương nhân nước ngoà? một lần nữa, vấn đề tổ chức mạng lướ? t?êu thụ thủy sản ở nước ta lạ? được đặt ra. Nh?ều ý k?ến cho rằng, thủy sản từ khâu sản xuất đến kh? về các nhà máy chế b?ến qua nh?ều khâu trung g?an, các doanh ngh?ệp chưa có hợp đồng mua bán vớ? những vùng nguyên l?ệu ngay từ đầu. Mô? trường k?nh doanh này kh?ến cho tình trạng thương nhân nước ngoà? lách luật trốn thuế mua gom thủy sản và gây xáo trộn thị trường cứ t?ếp d?ễn.
Tấn Quýnh (Theo VTV)