Ưu điểm của thớt nhựa là không thấm nước, làm sạch dễ dàng, thậm chí có thể dùng nước nóng cọ rửa mà không lo bị hư hỏng. Vì thế, nhiều người cho rằng thớt nhựa an toàn, không có hại đối với sức khỏe nhưng thực tế có phải như vậy?
Nhìn chung, mối lo ngại về ảnh hưởng của loại thớt nhựa đối với sức khỏe chủ yếu liên quan tới việc giải phóng vi nhựa - các hạt nhựa siêu nhỏ. Theo một nghiên cứu công bố trên PubMed hồi tháng 5/2023, một số vật liệu nhựa được dùng làm thớt, gồm polypropylene và polyethylene, có thể "giải phóng những hạt có kích thước nano và micro khi cắt bằng dao".
Thớt nhựa được xác định là nguồn vi nhựa đáng kể trong thực phẩm của con người nên cần phải chú ý cẩn thận. Khi thớt nhựa cũ và mòn đi sau một thời gian sử dụng, các hạt vi nhựa dễ dàng tách ra và làm ô nhiễm thực phẩm. Những hạt vi nhựa này có thể tích tụ dần dần trong cơ thể theo thời gian và có ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe.
Cũng theo nghiên cứu nói trên, việc chế biến thực phẩm từ thớt nhựa có khả năng tạo ra 14 - 71 triệu hạt vi nhựa polyethylene cùng 79 triệu hạt vi nhựa polypropylene mỗi năm. Con số này sẽ thay đổi tùy theo cách cắt của từng người, chất liệu làm thớt, lực cắt, cũng như nguyên liệu được cắt thô hay cắt mịn, tần suất sử dụng thớt.
Thớt nhựa có nhiều khả năng chứa vi khuẩn và khó khử trùng hơn thớt gỗ. Ảnh minh họa
Trong khi đó, một nghiên cứu được công bố vào giữa năm 2023 trên tạp chí Khoa học & Công nghệ Môi trường, Hiệp hội Hóa chất Mỹ đã chỉ ra rằng, việc sử dụng thớt nhựa tạo ra 1.500 - 7.600 hạt vi nhựa, có thể bám vào dao, dính vào thức ăn gây hại cho sức khỏe con người.
Nhóm nhà nghiên cứu Himani Yadav cùng cộng sự cho hay, mỗi nhát chặt, thái thực phẩm trên chiếc thớt nhựa sẽ sản sinh ra khoảng 15 hạt vi nhựa. Giả định một người bình thường thực hiện 500 lần cắt/ngày trên thớt nhựa thì sẽ tương đương với 128.000 lần cắt/năm.
Với những con số như vậy, mức phơi nhiễm vi nhựa tích lũy dao động trong khoảng 7,4 - 50,7 gram/năm. Một thẻ tín dụng bằng nhựa nặng khoảng 5 gram, vậy thì bạn có thể tiêu thụ đến 10 chiếc thẻ tín dụng mỗi năm vào cơ thể nếu sử dụng thớt nhựa.
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng, hạt vi nhựa có hại đối với môi trường và động vật. Ví dụ, những nghiên cứu trên động vật đã liên kết hạt vi nhựa với khả năng bị stress, ảnh hưởng xấu tới khả năng sinh sản và rối loạn nội tiết.
"Nhiều nghiên cứu chỉ ra việc giải phóng những hạt vi nhựa này có thể làm rò rỉ các hóa chất độc hại, bao gồm cả chất gây rối loạn nội tiết, vào thực phẩm đang được chế biến", TS Kaushal Kishor Yadav ở khoa Ung bướu phẫu thuật Bệnh viện Narayana chia sẻ trên trang The Indianexpress.
Bà Tasha Stoiber - nhà khoa học cấp cao thuộc Nhóm công tác môi trường (Mỹ) cho biết thêm, thớt nhựa có nhiều khả năng chứa vi khuẩn, cũng khó khử trùng hơn so với thớt gỗ.
Theo Stoiber, bề mặt mềm mại của loại thớt này dễ dàng tạo ra các rãnh khi cắt, mà về cơ bản không thể vệ sinh triệt để được. Chưa kể, việc vật liệu làm ra thớt nhựa chứa Phthalates - nhóm hóa chất được dùng để khiến nhựa bền hơn nhưng chúng có thể gây hại đối với cơ thể con người.
Nhiều loại thớt nhựa được dán nhãn an toàn với máy rửa chén. Tuy nhiên, nhiệt độ cao trong máy rửa chén có thể khiến chúng cong vênh, tạo ra nhiều rãnh hơn, thêm không gian cho vi khuẩn ẩn náu và sinh sôi.
Để giảm thiểu những lo ngại về sức khỏe, các chuyên gia khuyên bạn nên sử dụng thớt gỗ và phải vệ sinh thớt ngay sau khi sử dụng xong. Nếu thớt đã quá cũ, bị mòn hoặc là có nhiều vết xước thì phải thay mới để đảm sức khỏe.
