Vệ sinh răng miệng kém
Lười đánh răng hoặc đánh răng không đúng cách: Đây là nguyên nhân hàng đầu. Việc không đánh răng thường xuyên (ít nhất 2 lần/ngày) hoặc đánh răng không đúng kỹ thuật sẽ tạo điều kiện cho mảng bám và vi khuẩn tích tụ trên răng. Lâu ngày, mảng bám sẽ cứng lại thành vôi răng (cao răng), có màu vàng hoặc nâu, rất khó loại bỏ bằng cách đánh răng thông thường. Vôi răng không chỉ gây ố vàng mà còn dẫn đến các bệnh lý răng miệng khác như viêm nướu, viêm nha chu, sâu răng.
Không dùng chỉ nha khoa: Chỉ nha khoa giúp loại bỏ thức ăn thừa và mảng bám ở kẽ răng, nơi bàn chải đánh răng khó tiếp cận. Việc bỏ qua bước này sẽ khiến răng dễ bị ố vàng ở những vị trí này và tăng nguy cơ sâu răng.
Không cạo lưỡi: Lưỡi cũng là nơi trú ngụ của vi khuẩn và mảng bám. Việc không vệ sinh lưỡi thường xuyên sẽ góp phần làm răng ố vàng và gây hôi miệng. Nên sử dụng dụng cụ cạo lưỡi chuyên dụng để làm sạch lưỡi một cách nhẹ nhàng.
Không thay bàn chải đánh răng thường xuyên: Bàn chải đánh răng sau một thời gian sử dụng sẽ bị mòn và tích tụ vi khuẩn. Việc sử dụng bàn chải cũ sẽ làm giảm hiệu quả làm sạch răng và có thể gây hại cho nướu. Nên thay bàn chải đánh răng 3-4 tháng/lần, hoặc sớm hơn nếu lông bàn chải bị xơ.
Răng ố vàng là một vấn đề thường gặp, không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn có thể là dấu hiệu của sự suy giảm sức khỏe răng miệng.
Chế độ ăn uống
Tiêu thụ thực phẩm và đồ uống sẫm màu: Các loại thực phẩm và đồ uống có màu đậm như cà phê, trà (đặc biệt là trà đen), rượu vang đỏ, nước ngọt có gas, nước tương, cà ri, các loại quả mọng (việt quất, mâm xôi…)… chứa các sắc tố màu dễ bám vào men răng, gây ố vàng. Nên hạn chế tiêu thụ những loại thực phẩm và đồ uống này, hoặc súc miệng kỹ sau khi sử dụng.
Ăn nhiều đồ ngọt: Đường trong đồ ngọt là thức ăn lý tưởng cho vi khuẩn trong miệng. Vi khuẩn sẽ chuyển hóa đường thành axit, tấn công men răng và tạo điều kiện cho mảng bám hình thành, gây ố vàng răng và sâu răng.
Thực phẩm có tính axit: Các loại thực phẩm có tính axit như chanh, cam, giấm, nước ép trái cây… có thể làm mòn men răng, khiến răng dễ bị ố vàng và nhạy cảm hơn. Nên hạn chế tiêu thụ và không nên chải răng ngay sau khi ăn những thực phẩm này.
Các thói quen xấu khác
Hút thuốc lá: Nicotine và hắc ín trong thuốc lá là những chất gây ố vàng răng rất mạnh. Hút thuốc lá không chỉ làm răng ố vàng mà còn gây ra nhiều vấn đề sức khỏe răng miệng khác như hôi miệng, viêm nướu, ung thư miệng, và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể.
Thở bằng miệng: Thở bằng miệng, đặc biệt là khi ngủ, có thể làm khô miệng và giảm lượng nước bọt. Nước bọt có vai trò quan trọng trong việc làm sạch răng và ngăn ngừa mảng bám. Khi miệng bị khô, răng sẽ dễ bị ố vàng hơn. Thở bằng miệng có thể do nhiều nguyên nhân như nghẹt mũi, viêm xoang, dị tật vòm họng… cần được thăm khám và điều trị kịp thời.
Không uống đủ nước: Nước giúp rửa trôi thức ăn thừa và mảng bám trên răng. Việc không uống đủ nước sẽ làm tăng nguy cơ răng bị ố vàng và hôi miệng. Nên uống đủ 2-2.5 lít nước mỗi ngày.
Đánh răng quá mạnh: Mặc dù việc làm sạch răng là quan trọng, nhưng đánh răng quá mạnh có thể làm mòn men răng và gây tổn thương nướu, khiến răng dễ bị ố vàng và ê buốt. Nên sử dụng bàn chải lông mềm và chải răng nhẹ nhàng theo chuyển động tròn.
Các yếu tố khác
Tuổi tác: Men răng sẽ mỏng dần theo thời gian, để lộ lớp ngà răng màu vàng bên dưới. Đây là quá trình lão hóa tự nhiên.
Di truyền: Màu răng tự nhiên của mỗi người khác nhau. Một số người có men răng trắng sáng tự nhiên, trong khi những người khác có men răng hơi vàng.
Sử dụng thuốc kháng sinh tetracycline khi còn nhỏ: Thuốc này có thể gây ố vàng răng vĩnh viễn nếu sử dụng trong giai đoạn hình thành răng (trước 8 tuổi).
Một số bệnh lý: Một số bệnh lý và phương pháp điều trị y tế cũng có thể gây ố vàng răng, ví dụ như fluorosis (do thừa fluoride), một số bệnh gan mật, hoặc hóa trị, xạ trị.
Cách khắc phục răng ố vàng
Vệ sinh răng miệng đúng cách và thường xuyên: Đánh răng ít nhất 2 lần/ngày, dùng chỉ nha khoa mỗi ngày, cạo lưỡi thường xuyên và thay bàn chải đánh răng 3-4 tháng/lần. Sử dụng kem đánh răng có chứa fluoride để giúp men răng chắc khỏe.
Hạn chế tiêu thụ thực phẩm và đồ uống gây ố vàng răng: Giảm lượng cà phê, trà, rượu vang đỏ, nước ngọt có gas… Nếu sử dụng, nên súc miệng kỹ bằng nước lọc sau đó.
Khám răng định kỳ: Khám răng định kỳ 6 tháng/lần để được nha sĩ kiểm tra và làm sạch răng chuyên nghiệp, loại bỏ vôi răng và mảng bám. Nha sĩ cũng sẽ tư vấn cho bạn về cách chăm sóc răng miệng tốt nhất.
Tự ý tẩy trắng răng tại nhà có thể gây hại cho men răng và nướu nếu không được thực hiện đúng cách.
Tẩy trắng răng: Có nhiều phương pháp tẩy trắng răng khác nhau, từ các sản phẩm tại nhà (kem đánh răng trắng răng, miếng dán trắng răng, bút làm trắng răng) đến các liệu pháp chuyên nghiệp tại nha khoa (tẩy trắng răng bằng laser, tẩy trắng răng bằng đèn). Hãy tham khảo ý kiến của nha sĩ để lựa chọn phương pháp phù hợp và an toàn. Tự ý tẩy trắng răng tại nhà có thể gây hại cho men răng và nướu nếu không được thực hiện đúng cách.
Răng ố vàng do nhiều nguyên nhân, chủ yếu là do thói quen vệ sinh răng miệng và chế độ ăn uống. Bằng cách thay đổi những thói quen xấu, chăm sóc răng miệng đúng cách và thăm khám nha sĩ thường xuyên, bạn có thể ngăn ngừa và cải thiện tình trạng răng ố vàng, giúp răng luôn trắng sáng và khỏe mạnh. Nếu bạn lo lắng về tình trạng ố vàng răng của mình, hãy đến gặp nha sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
