Ngày 26/11, Tổng thống Mỹ Joe Biden nói rằng thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và nhóm vũ trang Hezbollah (Lebanon) sẽ có hiệu lực vào ngày 27/11 sau khi cả hai bên chấp nhận thỏa thuận do Mỹ và Pháp làm trung gian, theo hãng tin Reuters.
Ông Biden đưa ra phát ngôn trên sau khi nội các an ninh của Israel phê chuẩn thỏa thuận ngừng bắn với tỉ lệ ủng hộ 10-1.
Theo thỏa thuận, Israel sẽ dần dần rút quân khỏi miền nam Lebanon trong vòng 60 ngày. Hezbollah chấm dứt hiện diện vũ trang ở phía nam sông Litani, cách biên giới với Israel khoảng 29 km. Quân đội Lebanon sẽ quản lý vùng lãnh thổ sát biên giới với Israel để đảm bảo Hezbollah không tái xây dựng cơ sở hạ tầng tại đó.
Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ảnh: Reuters
Ông Biden nói rằng thỏa thuận này mở đường cho việc chấm dứt cuộc xung đột đã làm hàng nghìn người thiệt mạng kể từ tháng 10-2023, và hướng tới việc chấm dứt vĩnh viễn các hành động thù địch giữa Israel và Hezbollah.
Tổng thống Mỹ cho biết ông đã nói chuyện với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Thủ tướng Lebanon Najib Mikati, nói thêm rằng giao tranh qua biên giới Israel-Lebanon sẽ chấm dứt vào lúc 4h sáng 27/11 (9h giờ Hà Nội) ngày 27/11.
“Thỏa thuận này được thiết kế để chấm dứt vĩnh viễn các hành động thù địch. Các phần tàn dư còn sót lại của Hezbollah và các tổ chức khủng bố khác sẽ không được phép đe dọa an ninh của Israel thêm một lần nào nữa” - ông Biden nhấn mạnh.
"Người dân ở cả khu vực biên giới của Israel và Lebanon sẽ sớm có thể trở về làng mạc, thị trấn của mình một cách an toàn", ông Biden nói thêm.
Một quan chức Mỹ cấp cao cho biết nước này và Pháp sẽ tham gia cơ chế với Lực lượng Lâm thời Liên Hợp Quốc tại Lebanon (UNIFIL) để ngăn chặn các hành vi vi phạm lệnh ngừng bắn tiềm tàng, song Mỹ sẽ không triển lực lượng chiến đấu đến thực địa.
Hezbollah chưa bình luận về thông tin. Hezbollah không tham gia trực tiếp các cuộc đàm phán ngừng bắn, Chủ tịch Quốc hội Lebanon Nabih Berri làm trung gian thay mặt cho nhóm này.
Chủ tịch Quốc hội Lebanon Nabih Berri. Ảnh: Getty
Các quan chức Israel cho biết nước này đã đạt được mục tiêu ở Lebanon và sẵn sàng chuyển trọng tâm sang Dải Gaza, nơi quân đội Israel vẫn đang tấn công dữ dội suốt hơn một năm qua. Nhưng thỏa thuận này cũng sẽ phá vỡ lời tuyên bố trước đó của Hezbollah là sẽ tiếp tục chiến đấu cho đến khi Israel chấm dứt cuộc chiến với Hamas ở Gaza.
Lần gần nhất Israel và Hezbollah đối đầu trong một cuộc chiến lớn là vào năm 2006, cuộc đụng độ kéo dài 34 ngày khiến hơn 1.000 người Lebanon và 150 người Israel thiệt mạng trước khi kết thúc bằng lệnh ngừng bắn được quốc tế hậu thuẫn.
Hezbollah bắt đầu tấn công Israel vào tháng 10 năm ngoái, sau cuộc tấn công bất ngờ của Hamas vào miền Nam Israel, khiến khoảng 1.200 người thiệt mạng và châm ngòi cuộc chiến ở Gaza. Israel đáp trả bằng cách liên tục ném bom Lebanon và sơ tán hàng chục nghìn thường dân Israel khỏi các cộng đồng biên giới.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết Hezbollah, lực lượng được Iran hậu thuẫn, đã suy yếu đáng kể so với thời điểm bắt đầu cuộc xung đột.
"Chúng ta đã khiến năng lực của Hezbollah quay ngược về hàng chục năm trước, loại bỏ những lãnh đạo hàng đầu của lực lượng này, phá hủy hầu hết rocket và tên lửa, vô hiệu hóa hàng nghìn máy bay chiến đấu và xóa sổ cơ sở hạ tầng tồn tại nhiều năm gần biên giới của chúng ta", ông Netanyahu chỉ ra.
Một cuộc tấn công của Israel. Ảnh minh họa
Cũng theo ông Netanyahu, lệnh ngừng bắn sẽ cho phép Israel tập trung vào mối đe dọa từ Iran, bổ sung nguồn cung cấp vũ khí đã cạn kiệt và cho quân đội nghỉ ngơi, đồng thời cô lập Hamas ở Dải Gaza.
"Chúng tôi sẽ thực thi thỏa thuận và đáp trả mạnh mẽ mọi hành vi vi phạm. Cùng nhau, chúng tôi sẽ tiếp tục cho đến khi chiến thắng. Thông qua sự phối hợp đầy đủ với Mỹ, chúng tôi duy trì được quyền tự do hành động quân sự. Nếu Hezbollah vi phạm thỏa thuận hoặc cố gắng tái vũ trang, chúng tôi sẽ tấn công dứt khoát", ông Netanyahu nhấn mạnh.
Hiện chưa rõ lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hezbollah sẽ tác động ra sao đến các cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas.
