Ai cũng mong muốn có một cuộc sống tốt đẹp, và gặp thật nhiều may mắn. Người xưa có câu ”tránh trời không khỏi số” nhưng cũng lại có câu "nhân định thắng thiên". Vậy con người có thể thay đổi được số phận không ?
Vận mệnh là gì?
Quan điểm của phương Đông về số phận dường như là một phạm trù đã được an bài, mệnh và vận đã được định đoạt sẵn và bản thân con người không thể nào vượt qua được số phận. Nhưng cũng cùng lúc đó các nhà học giả cho rằng đức năng thắng số, khuyên con người hành thiện sẽ cải được mệnh vận, trả được nghiệp quả và có một cuộc đời an bình hơn.
Việc đi xem bói rồi làm lễ giải là không thể thay đổi số mệnh cho dù tránh được tai họa này thì cũng sẽ gặp tai họa khác. Thay vì làm như vậy chi bằng hãy cải sửa tâm tính. Một người có tâm tính không tốt thì việc mong muốn sở hữu số phận tốt là điều rất khó. Hầu như người xưa thường hay khuyên bảo mỗi người chúng ta hãy biết sửa đi tật xấu, bỏ tính nóng nảy vì nếu có thể thực hành được điều này thì một thời gian sau số mệnh nhất định sẽ chuyển thành tốt.
Con người có thay đổi được vận mệnh không?
Cuộc đời số mệnh của mỗi con người được ẩn hiện qua tướng số, tử vi, phong thủy. Tuy nhiên những điều này hoàn toàn có thể thay đổi theo thời gian, phúc đức của mỗi con người. Chính vì thế đừng ỷ vào việc mình có một số mệnh tốt mà làm những điều thị phi, bởi bạn sẽ không lường trước được vận hạn xấu sẽ đến khi nào. Vận mạng của mỗi người không cố định mà có thể thay đổi tùy theo hành động. Sống thiện, tu tâm tích đức chắc chắn sẽ giúp thay đổi số mạng.
Trong kiếp sống hiện tại của một người nào đó ta thấy có hai phần: một phần là những gì người đó đang thụ hưởng và một phần khác là những gì người đó đang làm. Phần người đó đang được thụ hưởng là phần được sinh ra trong một gia đình giàu có sang trọng, lại thông minh, được may mắn thành công và hưởng nhiều hạnh phúc sung sướng ở đời. Phần này là kết quả của những việc làm có thể là rất tốt, rất thiện, rất đạo đức của người đó hồi kiếp trước. Tuy nhiên phần người đó đang làm trong kiếp này như khinh người, hiếp đáp kẻ khác, có những hành động độc ác, thì những việc làm xấu xa đó là nguyên nhân của một kiếp sau có thể là sẽ rất hèn hạ, khổ đau. Kiếp sau có thể người đó sẽ phải sinh ra trong gia đình nghèo khó, lại có thể không đủ khôn ngoan, không có cơ hội học hành, phải sống cuộc đời nghèo khổ bị nhiều người khinh bỉ.
Trong thực tế ai cũng biết là khi ta đối xử tử tế, lịch sự, tốt đẹp đối với những người chung quanh ta thì dĩ nhiên ta cũng sẽ được nhiều người đối xử tử tế, lịch sự và tốt đẹp lại. Ngược lại nếu ta có những hành vi không ra gì đối với những người chung quanh ta thì khó mà mong rằng người ta thương mến, đối xử tốt với mình.
Theo quan điểm của Đạo Phật, tích đức hành thiện sẽ thay đổi nghiệp quả ác từ đời trước, tạo nên những nghiệp thiện và nếu làm nhiều có thể báo ứng ngay hiện tại, góp phần cải thiện vận mệnh. Các việc thiện có rất nhiều như giúp người khó khăn, chữa bệnh, làm đường xá cầu cống, ủng hộ thiên tai, hiến máu nhân đạo. Thực tế cho thấy hạnh phúc lớn lao của con người chỉ đạt được khi mà hạnh phúc ấy được chia sẻ với những thành viên khác trong cộng đồng. Tích đức hành thiện sẽ cải số được 8% số mệnh cuộc đời.
Chuyện kể rằng tại một ngôi chùa nọ có một chú Sa di được sư phụ cho phép trở về thăm cha mẹ, vì Sư có thần thông nên được biết trong vòng một tháng nữa là thọ mạng của chú Sa di sẽ chấm dứt. Trên đường đi về quê, chú Sa di thấy một ổ kiến lớn đang sắp sửa bị trôi theo dòng nước lũ, chú vội vàng tìm cách cứu để ổ kiến khỏi bị chết. Chú về thăm nhà và sau đó trở lại chùa. Nhiều tháng trời trôi qua, chú vẫn tiếp tục tu hành niệm Phật ăn chay bên sư phụ. Sư phụ của chú rất thắc mắc, một hôm hỏi chú chuyện gì đã xảy ra khi chú về thăm cha mẹ. Chú kể rõ chuyến về thăm quê, kể cả chuyện chú cứu vớt một ổ kiến to. Sư phụ mới hiểu việc kéo dài thọ mạng chính là nhân cứu giúp chúng sinh và nhân không sát sinh. Trong kinh Phật cũng dạy nhân sát sinh có thể đưa đến địa ngục, làm loài bàng sinh, quả báo nhẹ là làm người với tuổi thọ ngắn và hay bệnh hoạn.
Qua câu chuyện trên, chúng ta thấy muốn được quả báo giàu sang sung sướng là do nhân bố thí đời trước, được quả báo thông minh là do nhân khuyên người khác làm lành tránh ác, quả báo tướng mạo đoan trang đẹp đẽ là do nhân đời trước giúp đỡ kẻ tật nguyền. Chú Sa di trong câu chuyện trên nhân cứu mạng sống của một ổ kiến to, không giết hại chúng sinh nên mạng sống được kéo dài, không bệnh tật.
Những nhân tố ảnh hưởng đến vận mệnh
Thói quen
Phật giáo cho rằng phiền não đã là thứ khó đoạn tuyệt, nhưng lại có một thứ càng khó khử trừ hơn đó là thói quen. Thói quen vốn là mô thức cố định trong đời sống của chúng ta, có tốt có xấu nhưng mà sau khi trải qua một thời gian dài, thói quen trở thành tự nhiên thì sẽ khó mà tiêu trừ.
Thói quen xấu như hút thuốc, hít độc, rượu chè... những thói quen không lành mạnh này có khả năng tàn phá cũng như làm tổn hại đến sức khỏe con người. Thói quen tốt gồm chế độ làm việc và nghỉ ngơi, ăn uống, vận động, tinh thần lạc quan, có thể kéo dài tuổi thọ.
Như vậy, một người mặc dù có điều kiện ưu việt được trời ưu ái, mà thói quen không tốt, cũng khó có vận mệnh đại phú đại quý. Thói quen tốt cũng là một trợ duyên, có thể giúp chúng ta biến nguy thành an, thuận buồn xuôi gió.
Mê tín
Nhiều người thích coi số đoán mệnh, mục đích không ngoài hy vọng mọi việc của mình được như ý muốn, gặp dữ hóa lành. Có người khăng khăng giữ quan niệm chọn bạn trăm năm phải phối hợp bát tự hay có người thì chú trọng việc cất nhà sản xuất phải xem phong thủy, lại có người thậm chí mọi việc cầu thần coi bói, không cần phán đoán hay nhận định theo lý tính. Hành vi mê tín, bắt nguồn từ sự thiếu vắng niềm tin, do vậy mà đánh mất đi những cơ hội tốt hoặc bóp méo sự thật, vô tình chôn vùi hạnh phúc của một đời.
Tình ái
Con người tất nhiên sống là phải có tình cảm, nhưng có một số người cứ vì quá chấp vào tình yêu để rồi đánh mất lý trí, thậm chí có người vì tình ái mà tự tạo ra những hố sâu bi tình không thể nào bù đắp lại. Do vậy, tình yêu không được xử lý một cách thỏa đáng thường hay nảy sinh những phiền muộn khổ đau, cho nên Phật giáo khuyên dạy con người nên lấy trí hóa giải, lấy từ làm nên tình yêu, có thể thăng hoa tình yêu thành từ bi như thế mới có thể không tự làm khổ mình, cũng không làm phiền lòng người khác.
Quyền lực
Sự chi phối của quyền lực khiến cho con người dưỡng thành ý thức giai cấp. Có người tự ti quá độ, cam tâm chịu khuất phục quyền lực mà không cầu tự chủ. Mà Phật giáo thì cho rằng chúng sinh bình đẳng, chúng ta nên có sự nhận biết và đảm đương trách nhiệm hơn nữa cần tin tưởng ở chính bản thân mình.
Nghiệp lực
Phật giáo cho rằng nghiệp lực là sức mạnh lớn nhất có khả năng khống chế vận mệnh. Nghiệp lực là các hành động thân, khẩu và ý của mỗi một người nó có sức ảnh hưởng đến đời sống vị lai. Nhiều người than thở thời vận của mình không tốt, hoặc oán trách việc người không có lợi cho bản thân mà không nghĩ rằng phàm bất cứ việc gì cũng đều do nghiệp lực tạo thành nhưng việc phối hợp hoàn cảnh bên ngoài, càng không thể xem nhẹ, tất cả những thất bại, sai trái tuy đã qua, nhưng cũng nên nhìn lại để phản quan tự tỉnh. Phật giáo chủ trương thiện hữu thiện báo, ác hữu ác báo nghĩa là lúc bình thường nếu có thể quảng kết thiện duyên, sám hối nghiệp chướng thì chắc chắn có thể hóa giải ác duyên túc thế, khai sáng tiền đồ tốt đẹp trong tương lai.
Những cách thay đổi vận mệnh đời người
Càng chăm chỉ thì càng may mắn
Con người nếu từng trải sẽ suy xét nhìn nhận vấn đề càng theo nhiều cách. Một người càng xuất sắc sẽ càng chăm chỉ. Hay những người càng ưu tú chắc chắn sẽ luôn nhìn thấy điều tốt đẹp hơn của người khác cho nên càng phấn đấu cố gắng nhiều hơn, còn những người bình thường thì ngược lại thường chỉ nhìn thấy mặt kém hơn của người khác và không biết tự vươn lên trong cuộc sống.
Làm việc thiện tạo phúc
Thiện nghiệp nhiều thì phúc báo lớn mà phúc báo lớn thì mọi việc sẽ thuận lợi. Nếu như hành ác nhiều thì phúc báo ít, phúc báo mà không đủ thì mọi việc cũng sẽ không thuận và hay gặp nhiều tai ương. Số mệnh tốt hay xấu là do hành vi của mình tạo ra, là do tay mình nắm giữ không phải là do người khác bói ra. Đây là dùng phúc chuyển nghiệp, khiến nghiệp nặng sẽ thành nghiệp nhẹ và nghiệp nhẹ hóa thành không, từ đó mà sống một cuộc đời suôn sẻ.
Thích nghi với hoàn cảnh
Con người một khi biết thích nghi với mọi hoàn cảnh thì khi gặp chuyện rắc rối họ sẽ không vội vàng hay nóng nảy. Có thể yêu thương một người, quan tâm và lo lắng cho một người nhưng không được trói buộc người ấy. Có tư tưởng, có lý trí, hài hước và có sự tự ngã của bản thân. Tình nguyện vì người mình yêu thương mà hy sinh bản thân.
Tâm niệm quyết định số mệnh
Con người có số mệnh tốt hay xấu ngoài việc có quan hệ với phúc báo ra còn liên quan tới chính tâm niệm của người đó. Hạnh phúc vui vẻ hay không, không phải nằm ở việc chúng ta có bao nhiêu hay có cái gì mà phụ thuộc vào nội tâm chúng ta nghĩ cái gì, tức là tâm niệm và tâm thái. Ví dụ, một người hay phàn nàn là vì thường ở trong cảnh tâm thái oán trách, than phiền từ đó phàn nàn sẽ trở thành ngôn ngữ thường dùng trong đời sống hàng ngày của người này. Thuận theo năm tháng tích lũy, nó sẽ trở thành sở trường, mà sở trường này trong lúc vô hình sẽ khiến anh ta luôn thốt lên những tiếng than trách buồn bã, oán trời trách đất và sẽ khiến anh ta gặp nhiều hơn nữa những sự tình không may mắn, tinh thần sa sút. Những người mà lúc nào cũng chê trách người khác thì do tâm thái của người này chỉ biết chê trách nên lâu ngày sẽ trở thành thói quen nhìn ai cũng không vừa mắt. Như thế, cuộc sống của người này sẽ không nhẹ nhàng và bình an. Không bình an cũng là một nỗi khổ.
Cải biến tâm trạng
Cá tính, thói quen, tâm thái của một người đều là có mối quan hệ mật thiết với tâm niệm của người đó. Tâm niệm nếu như không cải sửa thì cho dù người đó có cải sửa phong thủy, nghề nghiệp, tên họ đi nữa cũng sẽ không thay đổi vận mệnh được. Điều này cũng có nghĩa giống như cách nói hoàn cảnh có thể không thay đổi được nhưng tâm trạng thì có thể thay đổi được. Một khi những biểu hiện của người đó được cải biến thì cuộc đời sẽ cải biến và cuộc đời cải biến thì chính là số mệnh đã được cải thiện. Cho nên, trong cuộc đời mỗi người tâm niệm sẽ từng thời khắc ảnh hưởng đến chúng ta. Tâm niệm tốt sẽ giống như một hạt giống tốt, sẽ nở ra một bông hoa xinh đẹp hương thơm ngào ngạt khiến chúng ta có cuộc đời hạnh phúc. Tâm niệm không tốt sẽ giống như một hạt giống xấu làm nở ra một trái cây tai ương khiến bạn có một cuộc sống buồn thảm và chua xót.
Luôn phải tin tưởng vào bản thân
Bạn thông minh, sẽ vẫn có người nói vì bạn biết căn cơ biết tính toán, bạn chăm chỉ nỗ lực, chắc chắn sẽ vẫn có người nói đó là vì bạn có được may mắn, hay đôi lúc bản thận bạn thật sự không muốn làm gì đó, sẽ vẫn có người nói bạn là đang giả tạo giả vờ. Mỗi người cần biết rằng, trong cuộc đời mình sẽ nhiều lúc gặp phải những kiểu người khác nhau nhưng phải nhớ rằng ta không cần thiết phải cố gắng sống hoàn hảo trong mắt họ, chỉ cần trong tâm bạn thấy thanh thản là đủ, không cần thiết phải lấy lòng, sống theo ý những người không hiểu bạn. Cho dù cả thế giới này có phủ nhận bạn, bạn cũng hãy luôn tin tưởng vào bản thân mình.
Hằng Thanh(T/h)
