Chiều ngày 26/12, tại trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành chủ trì cuộc họp trực tuyến với các bộ, ngành và địa phương bàn các giải pháp tháo gỡ khó khăn, ùn tắc hàng hóa tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc.
Theo báo cáo của bộ Công Thương, hiện nay trên toàn tuyến biên giới Việt Nam-Trung Quốc chỉ còn 7/76 cửa khẩu, lối mở đang hoạt động. Tính đến sáng ngày 25/12 tổng lượng xe tồn tại TP.Móng Cái là 1.555 xe, tại Lạng Sơn là 4.200 xe, chủ yếu là các mặt hàng như: hoa quả, linh kiện điện tử, đồ mỹ nghệ và hải sản tươi sống.
Lý giải về nguyên nhân, Thứ trưởng bộ Công Thương Trần Quốc Khánh cho biết: nguyên nhân khách quan là do thủ tục giao nhận thực hiện chặt chẽ hơn, lái xe Việt Nam không được vào nội địa Trung Quốc, đồng thời quy trình kiểm dịch cũng phức tạp hơn.
Về nguyên nhân chủ quan, theo ông Khánh, đây là những điểm yếu cố hữu của sản xuất và xuất khẩu nông sản của Việt Nam trong thời gian qua. Đó là sản xuất nông nghiệp không theo tín hiệu, nhu cầu thị trường, xuất khẩu chủ yếu theo hình thức trao đổi cư dân (tiểu ngạch), không xuất khẩu chính ngạch vào Trung Quốc…
Các bộ, địa phương biên giới liên tục có các khuyến cáo về tình hình ùn tắc tại các khu vực cửa khẩu nhưng các thương nhân vẫn tiếp tục đưa hàng lên cửa khẩu dẫn đến tình trạng ùn tắc ngày càng nghiêm trọng hơn.
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành nêu rõ thời gian qua, trước ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 và các quy định của phía Trung Quốc liên quan đến vấn đề lưu thông và quản lý xuất nhập khẩu, Chính phủ đã có nhiều cuộc họp với các Bộ ngành địa phương và có những chỉ đạo kịp thời nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy lưu thông hàng hoá, phục hồi sản xuất.
Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, đặc biệt từ tháng 12/2021 trở lại đây, các biện pháp kiểm soát nhập khẩu gắn với yêu cầu, điều kiện trong phòng chống COVID-19 của Trung Quốc đã ảnh hưởng trực tiếp tới hoạt động xuất nhập khẩu tại các cửa khẩu khu vực phía Bắc, dẫn tới tình trạng ùn ứ container, gây thiệt hại đáng kể cho doanh nghiệp và người dân, đặc biệt là mặt hàng nông sản.
Chính phủ, các bộ, ngành và các địa phương cũng đã kịp thời có nhiều chỉ đạo nhưng tình hình vẫn chưa được cải thiện và giải quyết triệt để.
Trước mắt, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ Ngoại giao, Công Thương, các cơ quan và địa phương biên giới làm việc, phối hợp chặt chẽ hơn nữa với các bộ, ngành, địa phương của Trung Quốc để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho thông quan hàng hóa của cả hai nước đang ùn tắc tại cửa khẩu. Ưu tiên cho các hàng nhập khẩu phục vụ sản xuất trong nước và các xe hàng, container hiện đang ùn ứ.
Chủ tịch UBND các địa phương có hàng hóa ùn tắc tại cửa khẩu thông báo rộng rãi cho các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp và người dân biết về tình hình thông quan, xác định rõ số lượng phương tiện có thể được vận tải hàng hóa lên cửa khẩu mỗi ngày và kiểm soát chặt chẽ, bảo đảm không ùn tắc tại cửa khẩu.
Phó Thủ tướng cũng đề nghị bộ Y tế, Hải Quan phối hợp với UBND các cấp bàn bạc, có phương án tạo ra các vùng xanh ở khu vực cửa khẩu giúp cho việc thông lưu thông hàng hóa tốt hơn.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp, Hiệp hội ngành hàng cần tích cực thực hiện các biện pháp mở rộng thị trường, đẩy mạnh phân phối và tiêu thụ trong nước, khai thác triệt để các dư địa của thị trường nội địa r
Bạch Hiền (t/h)