Thanh tra Chính phủ đã kết luận đã chỉ ra nhiều sai phạm của nhà đầu tư lẫn cơ quan quản lý tại 15 dự án giao thông theo hình thức xây dựng chuyển giao ở Hà Nội dẫn tới tăng vốn hàng nghìn đồng.
Theo tin tức trên báo VnExpress, ngày 19/7, Thanh tra Chính phủ vừa kết luận thanh tra việc chấp hành quy định pháp luật trong việc thực hiện một số dự án đầu tư theo hình thức hợp đồng BT (xây dựng - chuyển giao), BOT (xây dựng - kinh doanh - chuyển giao) trên địa bàn Hà Nội.
Theo đó, việc thực hiện đầu tư theo hình thức BT, BOT trong hai lĩnh vực giao thông và môi trường ở Hà Nội bộc lộ nhiều khuyết điểm, vi phạm.
Nút giao quận Long Biên do thẩm định không chính xác... dẫn tới tăng giá trị hơn 60 tỷ đồng. Ảnh: VnExpress. |
Thời báo Kinh tế Việt Nam cũng đưa tin, đối với UBND thành phố Hà Nội, kết luận thanh tra đã chỉ ra cơ quan này chưa thực hiện đúng quy định về việc lập, phê duyệt, công bố danh mục các dự án đầu tư theo hình thức BT, BOT lĩnh vực giao thông và môi trường, giai đoạn 2008 -2012 gây ảnh hưởng đến việc lựa chọn nhà đầu tư để thực hiện chủ trương đầu tư, làm giảm hiệu quả đầu tư, giảm tính minh bạch và cạnh tranh công bằng.
Trên thực tế, tại thời điểm thanh tra, trong số 15 dự án BT nhưng chỉ có 1 dự án được thực hiện theo hình thức đấu thầu, 14 dự án còn lại là chỉ định thầu.
Cùng với đó, UBND thành phố Hà Nội không thực hiện đúng quy trình lựa chọn nhà đầu tư, thẩm định, đánh giá năng lực đối với một số nhà đầu tư không chính xác, thiếu chặt chẽ; thậm chí là đã ký hợp đồng để thực hiện dự án đối với một số nhà đầu tư không đảm bảo năng lực theo quy định.
Đơn cử như Công ty Cổ phần Tasco dù năng lực tài chính hạn chế nhưng vẫn được lựa chọn để thực hiện dự án đường Lê Đức Thọ - Xuân Phương; hay chủ đầu tư dự án đường bao quanh khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An.
Hầu hết dự án bị chậm tiến độ và nguyên nhân được xác định do chủ đầu tư không đủ năng lực huy động vốn, vốn chủ sở hữu không đảm bảo giải ngân theo tiến độ cam kết.Kết luận cũng nêu, “UBND TP Hà Nội không thực hiện đúng quy trình lựa chọn nhà đầu tư, thẩm định, đánh giá năng lực với một số nhà đầu tư không chính xác, thiếu chặt chẽ, lựa chọn ký hợp đồng để thực hiện dự án đối với một số nhà đầu tư không đảm bảo năng lực”.
Cũng theo Thanh tra Chính phủ, một số dự án BT đã có hiện tượng cơ quan chức năng TP Hà Nội và cơ quan trực thuộc thẩm định, phê duyệt “ẩu” dẫn đến tăng tổng mức đầu tư dự án, ảnh hưởng đến việc tính toán, sắp xếp các phương án giao đất đối ứng để xác định thu tiền sử dụng đất.
Dự án Nhà máy xử lý nước thải Yên Sở do Công ty TNHH Gamuda Land Việt Nam thuộc Tập đoàn Gamuda Berhad (Malaysia) làm chủ đầu tư được khởi công khi chưa có quyết định phê duyệt dự án, chưa có kết quả thẩm tra, phê duyệt về thiết kế cơ sở và công nghệ của Bộ Xây dựng, Sở Tài nguyên - Môi trường. Khoản chi phí phát sinh lên tới 11,5 triệu USD.
Nhà đầu tư đã tự triển khai hạng mục về nạo vét không có bất cứ sự tham gia nào của cơ quan chức năng Việt Nam nhưng sau đó vẫn đề nghị quyết toán khoản tiền gần 10 triệu USD.
Tại dự án xây dựng nút giao Long Biên, do phê duyệt, thẩm định tổng mức đầu tư không chính xác... dẫn tới tăng giá trị hơn 60 tỷ đồng.
Một số vi phạm khác về giải phóng mặt bằng, di dời, tính toán khối lượng dự toán…cũng đã khiến cho dự án đội thêm trên 12 tỷ đồng.
Thanh tra Chính phủ cũng phát hiện việc giám sát thực hiện hợp đồng của UBND thành phố Hà Nội và các cơ quan liên quan chưa chặt chẽ. Hầu hết các dự án đều chậm tiến độ, kéo dài thời gian thực hiện, phải gia hạn hợp đồng làm tăng chi phí đầu tư.
Với kết quả thanh tra trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND thành phố Hà Nội căn cứ vào kết quả thanh tra, tiến hành xử lý trách nhiệm của lãnh đạo thành phố do có liên quan đến các sai phạm nói trên.
Xử lý trách nhiệm của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong việc chậm cấp giấy chứng nhận đầu tư cho dự án đường Hà Nội - Hưng Yên.
Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội căn cứ kết quả thanh tra xem xét, xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân thuộc các sở, ngành của thành phố; các nhà thầu tư vấn, các doanh nghiệp, nhà đầu tư có liên quan…
Về xử lý kinh tế, Thanh tra Chính phủ kiến nghị giảm trừ quyết toán 1,339 triệu USD đối với phát sinh lãi vay sau ngày 8/11/2012 tại dự án nhà máy nước thải Yên Sở.
Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị UBND thành phố Hà Nội thẩm tra, xem xét lại hàng loạt khoản chi phí, dự toán khác, trong đó đáng chú ý là khoản chi phí bồi thường đất cho dự án nhà máy nhà máy xử lý nước thải Yên Sở với giá trị dự toán 66,4 nghìn USD; chi phí luật chung với giá trị dự toán hơn 612 nghìn USD đề nghị giảm trừ khi quyết toán vốn đầu tư.
Đối với dự án đường trục phía Nam tỉnh Hà Tây cũ, Thanh tra Chính phủ kiến nghị UBND thành phố Hà Nội yêu cầu Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 5 (Cienco 5) nộp ngay vào ngân sách Nhà nước 1.428 tỷ đồng, bao gồm 902 tỷ đồng chi phí lãi vay và 510 tỷ đồng tiền chênh lệch giữa tiền giá trị sử dụng đất và công trình BT.
Dự án BT và dự án khu đô thị (dự án khác) đã bị chậm tiến độ, đề nghị UBND thành phố Hà Nội chỉ đạo các sở ngành có liên quan tham mưu lựa chọn nhà đầu tư, tiến hành xem xét, đánh giá toàn bộ năng lực tài chính của nhà đầu tư để quyết định việc tiếp tục triển khai, thực hiện và hoàn thành dự án BT.
Đối với dự án đường Lê Đức Thọ - Xuân Phương, yêu cầu UBND thành phố Hà Nội chỉ đạo UBND huyện Nam Từ Liêm và nhà đầu tư là Công ty Cổ phần Tasco giảm trừ tổng mức đầu tư hơn 19,5 tỷ đồng; yêu cầu nhà đầu tư tính thêm giá trị tiền sử dụng đất để nộp vào ngân sách nhà nước hơn 11,2 tỷ đồng do áp sai suất vốn đầu tư.
Đối với một số dự án khác như đường bao quanh khu tưởng niệm Chu Văn An, đường liên tỉnh Hà Nội - Hưng Yên, nút giao thông trung tâm quận Long Biên…Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị giảm trừ tổng mức đầu tư và loại khỏi danh mục quyết toán gần 100 tỷ đồng.
(Tổng hợp)
