Ngày 15/1, Zhao Wei, chàng trai 19 tuổi đến từ tỉnh Sơn Tây, Trung Quốc, bất ngờ qua đời tại nhà, ngay sau khi đi làm về.
Ngày hôm sau, cha cậu, Zhao Zhijie, tìm thấy các biên lai cho thấy con mình đã hiến máu tới 16 lần trong thời gian từ tháng 5 đến tháng 12 năm ngoái. Có một tháng, Zhao Wei hiến máu tới ba lần, khoảng thời gian ngắn nhất giữa hai lần hiến là 12 ngày.
Việc hiến huyết tương được một số cơ sở ở Trung Quốc thương mại hóa. Ảnh: Shutterstock
Chàng trai nhận được phí bồi dưỡng 260 nhân dân tệ (hơn 900.000 đồng) cho mỗi lần hiến huyết tương. Đây là một quy trình tự động nhằm tách lấy huyết tương ra khỏi các thành phần khác của máu, sau đó trả lại hồng cầu và tiểu cầu trở về cơ thể.
Việc này vốn không gây hại gì đáng kể. Vấn đề nằm ở chỗ Zhao Wei thực hiện liên tục các đợt hiến huyết tương.
Báo cáo y tế ngày 5/1, chỉ 10 ngày trước khi cậu qua đời, cho thấy Zhao mắc chứng tim đập nhanh, thiếu máu trầm trọng và rối loạn máu. Ngày cậu qua đời, Zhao nói với bạn trên WeChat rằng mình rất mệt, chẳng thể làm được điều gì.
“Cơ thể cậu không chịu được nữa rồi. Hãy ngừng cho máu. Trước tiên, cậu phải ăn uống đầy đủ và phục hồi sức khoẻ hoàn toàn trước khi nghĩ tới những việc khác”, một người bạn nói với Zhao.
Hiến máu là một hành động tự nguyện và đầy tính nhân đạo. Khoảng cách tối thiểu giữa những lần hiến máu là 6 tháng.
Thế nhưng, không ít nơi đã lợi dụng việc hiến máu để biến chúng thành hoạt động nhân đạo. Việc này thường được tiến hành tại các cơ sở thu thập máu tư nhân và họ chỉ thu thập huyết tương.
Quy định do Uỷ ban Y tế Quốc gia Trung Quốc ban hành năm 2021 nêu rõ khoảng thời gian giữa các lần hiến huyết tương không được ít hơn 14 ngày và tổng số lần hiến không vượt quá 24 lần/năm. Theo hướng dẫn này, việc hiến máu của Zhao Wei đã vi phạm rõ ràng.
Nội dung các trao đổi trên WeChat cũng cho thấy Zhao đã tham gia hiến huyết tương như thế nào. Mỗi lần, người trung gian sẽ sắp xếp phương tiện tới đón cậu và trả tiền bồi dưỡng 36 đến 42 USD mỗi lượt.
Bản thân Zhao Wei cũng thắc mắc về việc hiến huyết tương của mình, bao gồm cả việc hiến 3 lần 1 tháng có được hay không. Người môi giới đưa ra câu trả lời là được.
Sau cái chết của Zhao, cha cậu đã yêu cầu công ty thu nhận huyết tương của con trai phải chịu trách nhiệm.
“Họ dụ dỗ những đứa trẻ như con tôi thường xuyên bán máu, dẫn đến việc con tôi phải hiếm máu thường xuyên trong thời gian dài. Điều này dẫn tới việc rối loạn chức năng tái tạo máu của thằng bé và cuối cùng, nó đã thiệt mạng. Họ phải chịu trách nhiệm”, ông nói với Tân Hoa Xã.
Nhấn mạnh việc con trai đã chết và không điều gì có thể mang cậu trở lại, người cha kiên quyết đi tìm công lý cho đứa con đoản mệnh. Ông khẳng định sẽ theo đuổi vụ việc tới cùng.
Ngày 18/3, công ty lấy huyết tương của Zhao Wei vẫn khẳng định họ tuân thủ nghiêm ngặt các quy định, thậm chí tuyên bố rằng các cơ quan chức năng đã vào cuộc và nếu có bất kỳ thủ tục nào không phù hợp, hành động pháp lý có thể được thực hiện.
Cơ quan y tế địa phương cho biết họ đang vào cuộc điều tra.
Vụ việc này đang gây làn sóng phẫn nộ trên mạng xã hội Trung Quốc, nhiều người yêu cầu cơ quan chức năng sớm đưa ra câu trả lời rõ ràng. "Đây không phải hiến máu mà là hành động mua bán huyết tương", một cư dân mạng bình luận và rất nhiều người khác có ý kiến tương tự.
"Dụ dỗ người hiến máu dẫn đến chết người là vấn đề nghiêm trọng. Công ty thu thập huyết tương này phải bị trừng phạt nghiêm khắc”,
"Tại sao hiến máu nhiều như vậy khi còn quá trẻ? Mất mát này quả là một bi kịch đau lòng”.... là các bình luận khác.
