PGS. Văn Như Cương: 34 ngàn tỷ không phải là con số "trời ơi"!

Sau khi Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Vũ Luận giải trình về con số 34.000 tỷ và "gây bão dư luận" và cho rằng đó là một sai sót đáng tiếc, PGS. Văn Như Cương đã có những nhận định về sự kiện này.

“Tôi hơi khó hiểu với cách làm việc của Bộ”

Theo PGS Văn Như Cương, tối 20/4, sau khi được một nhà báo cung cấp thông tin Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Vũ Luận sẽ trả lời về con số 34.000 tỷ dành cho chương trình sách giáo khoa mà mấy ngày trước đó Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển đã trình ra UBTV QH, ông đã vội về ngay, bật TV để theo dõi Bộ trưởng Phạm Vũ Luận giải trình trước công luận.

Và sau khi nghe Bộ trưởng Phạm Vũ Luận giải trình rằng: Con số 34.000 tỷ là một sai sót đáng tiếc; 34.000 tỷ là kết quả tổng hợp từ nghiên cứu của nhiều nhóm chuyên gia khác nhau; 34.000 tỷ này, không chỉ dành cho biên soạn SGK mà còn đào tạo lại đội ngũ giáo viên, mua sắm trang thiết bị và nhiều công việc khác... Đồng thời, Bộ trưởng Luận khẳng định, dự thảo trình ra UBTV QH không đề cập đến số tiền này, và rằng, vì Bộ trưởng phải đi công tác nước ngoài, nên không thể tham gia giải trình... PGS. Văn Như Cương không đồng tình với giải trình của Bộ trưởng Luận.

PGS. Văn Như Cương nói: “Tôi nhớ năm 2011 đã có dự án 70.000 tỷ cho chương trình đổi mới sách giáo khoa, và tôi là người đầu tiên viết bài phản biện về chuyện khó hiểu 70.000 tỷ. Cho đến nay cái dự án 70.000 tỷ đấy không thấy ai nói đến nữa. Và bây giờ lại có một dự án mới 34.000 tỷ với nhan đề là “Đề án xây dựng, triển khai chương trình và sách giáo khoa giáo dục phổ thông sau năm 2015”.

PGS. Cương hóm hỉnh: Ông Bộ trưởng nói đây là con số của các chuyên gia, ông không đưa ra con số nào. Ông khẳng định khi trình ra UBTV QH không hề có số tiền 34.000 tỷ. Ông Bộ trưởng cũng công nhận đó là sự nhầm lẫn đáng tiếc và đối với ông ngay con số 34.000 tỷ cũng là vô lý, phi lý. Nếu sự thật như ông Bộ trưởng nói thì tất cả những con số trên đều sai rồi. Chúng ta yên tâm!

Thế nhưng khi bàn đến lý do Bộ trưởng Luận không biết đến con số 34.000 tỷ trước khi con số này bước lên diễn đàn QH, thầy Cương bày tỏ: “Có một nỗi buồn và thật khó hiểu khi Bộ trưởng nói, vì Bộ trưởng đi vắng, nên không biết gì về con số 34.000 tỷ được trình ra UBTV QH. Thế thì có vẻ như câu tục ngữ: “Vắng chủ nhà gà vọc niêu tôm” đã đúng. Ông Bộ trưởng đi vắng, ở nhà muốn nói gì thì nói à? Thế giả sử như ông Bộ trưởng đi Singapore, rồi đi tiếp Hàn quốc, Nhật Bản một tháng nữa mới về thì sự việc này xảy ra sao đây?".

"Cách làm việc của một Bộ lớn như thế, với số tiền nhiều như thế, với một dự án quan trọng như thế mà làm ăn như thế thì tôi hơi khó hiểu" – thầy Cương nói. 

Cầm trên tay dự thảo Đề án xây dựng, triển khai chương trình và sách giáo khoa giáo dục phổ thông sau năm 2015, có dòng chữ Bộ Giáo dục và Đào tạo trên đầu, PGS. Văn Như Cương chỉ cho chúng tôi xem những điều mà theo thầy là vô lý.

Theo PGS. Văn Như Cương, chắc đây là cái đề án mà Bộ Giáo dục và Đào tạo đã lên dự thảo. Trong này có mục kinh phí thực hiện đề án, nói rõ con số 34.275 tỷ đồng, bao gồm các hoạt động chi tiết từng khoản mục một, trong đó hoạt động triển khai đại trà dạy học chương trình, sách giáo khoa và sách hướng dẫn dạy – học có trị giá 29.131 tỷ đồng. Các hoạt động khác đều chính xác đến hàng tỷ đồng.

Thầy Cương phân tích rằng: "Tôi nghĩ những con số này không phải là con số “trời ơi đất hỡi”, cũng không phải do một nhóm chuyên gia đưa ra mà Bộ đã "vác" đi trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội luôn được. Ông Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển cũng nói đây là “khái toán”. Tôi hiểu đó là tính toán một cách khái quát. Nhưng mà xem ra thì rất kỹ! Nếu mà là khái toán thì không bao giờ có con số kinh phí dự kiến là 71 tỷ đồng, 2607 tỷ đồng, mà phải là 70 tỷ đồng, hoặc 2600 tỷ đồng. Cho nên tôi cho rằng những con số này đã được cân nhắc và đưa ra lên trên này. Không thể nói đây là những con số “trời ơi đất hỡi” do các chuyên ra nghĩ ra được".

Bộ trưởng Phạm Vũ Luận đã giải trình đó là một “sai sót đáng tiếc”, nhưng, rõ ràng cách giải trình của Bộ trưởng vẫn chưa đủ tính thuyết phục. Mà theo như cách nói của PGS. Văn Như Cương, một bộ lớn như thế, số tiền nhiều như thế, dự án quan trọng như thế... mà trước khi trình ra Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng không được biết thì quả thật là... rất khó hiểu với cách làm việc của Bộ GD&ĐT!