Theo đánh giá của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, từ đầu năm 2020 đến nay, cả nước có khoảng 30,8 triệu lao động từ 15 tuổi trở lên chịu ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch Covid-19. Trong số lao động bị ảnh hưởng có gần 900.000 người bị mất việc làm tại các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh ở khu vực có quan hệ lao động. Đây là đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế, dẫn đến số người nộp hồ sơ đề nghị giải quyết chế độ trợ cấp thất nghiệp tăng 33% so với cùng kỳ năm trước (bình quân mỗi tháng cả nước có 99.000 người đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp). Quỹ bảo hiểm thất nghiệp đã chi hơn 9.000 tỷ đồng để giải quyết chế độ cho người lao động.
Tỷ lệ thuận với số lao động thất nghiệp tăng là số doanh nghiệp không đủ khả năng đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động cũng tăng lên. Từ đầu năm 2020 đến nay, các cơ quan chức năng giải quyết cho hàng nghìn đơn vị sử dụng lao động tạm hoãn đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất theo nội dung Quyết định số 15/2020/QĐ-TTg ngày 24-4-2020 của Thủ tướng Chính phủ về các chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19.
“Trong bối cảnh doanh nghiệp, người lao động gặp khó khăn, thì chính sách bảo hiểm xã hội với vai trò là trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội đã trở thành giá đỡ, giúp nhiều doanh nghiệp, người lao động từng bước vượt qua khó khăn”, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Bùi Sỹ Lợi khẳng định.
Ảnh minh họa
Năm 2020, cả nước đã có trên 16,1 triệu người tham gia BHXH, chiếm khoảng 32,6% lực lượng lao động và tăng 327 nghìn người so với năm 2019. Đặc biệt, đã có 1,068 triệu người tham gia BHXH tự nguyện, tăng 494 nghìn người so với năm 2019 và chiếm khoảng 2,2% lực lượng lao động trong độ tuổi.
Ngoài ra, có 87,93 triệu người tham gia BHYT, tăng 1,99 triệu người so với năm 2019 và đạt tỷ lệ bao phủ 90,85% dân số, vượt 0,15% so với chỉ tiêu được giao. Tổng số thu BHXH, BHYT, BH thất nghiệp ước đạt 387.168 tỷ đồng, đạt 100,75% kế hoạch và tăng 5,16% so với năm 2019; tỷ lệ nợ BHXH, BHYT giảm xuống còn 3,66% số phải thu.
Cũng trong năm 2020, trên 133.300 hồ sơ hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hằng tháng đã được ngành BHXH giải quyết. Qua đó, nâng tổng số người hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH trong cả nước lên trên 3,2 triệu người; trên 9,56 triệu lượt người hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức, phục hồi sức khỏe; giải quyết trợ cấp thất nghiệp cho trên 1,006 triệu người, tăng 170.481 người so với năm 2019. Đồng thời, thanh toán chi phí khám chữa bệnh (KCB) BHYT cho trên 167,220 triệu lượt người, tăng hơn 37 triệu lượt người so với năm 2015.
Để có được những kết quả nêu trên, BHXH Việt Nam đã triển khai quyết liệt công tác tuyên truyền với nhiều chương trình hội nghị tập huấn, hội thảo, tọa đàm, đối thoại, tư vấn, truyền thông chính sách, pháp luật BHXH, BHYT cho khoảng 24.000 lượt người tham dự. Cùng với đó, công tác thanh tra đã giúp BHXH Việt Nam cũng như các đơn vị địa phương truy thu lên tới 841.135 triệu đồng. BHXH Việt Nam tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính (TTHC). Hiện nay đã giảm xuống còn 27 thủ tục và số giờ thực hiện TTHC giảm còn 129 giờ/năm. Ngoài ra, công tác ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) cũng được BHXH Việt Nam rất chú trọng với việc triển khai ứng dụng "VssID- Bảo hiểm xã hội số" trên nền tảng thiết bị di động; qua đó cung cấp các chức năng, tiện ích để tìm kiếm, tra cứu thông tin đóng-hưởng BHXH, BHYT, thông tin về cơ sở KCB BHYT, các điểm thu, đại lý thu...
Theo Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh, năm 2021, toàn Ngành cần tập trung vào các nhiệm vụ, giải pháp quan trọng như: Tiếp tục chủ động, tích cực tham gia với các bộ, ngành hoàn thiện chính sách, pháp luật BHXH, BHYT; kịp thời tổ chức thực hiện có hiệu quả các quy định mới về BHXH, BHYT có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2021. Đẩy mạnh phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT. Cùng với đó đẩy mạnh công tác tuyên truyền.
Giải quyết và chi trả các chế độ BHXH, BHYT kịp thời, đúng quy định và thuận tiện nhất cho người hưởng; tiếp tục đổi mới phương thức phục vụ, chi trả qua các tổ chức dịch vụ công; đẩy mạnh chi trả bằng phương thức không dùng tiền mặt. Quản lý chặt chẽ việc chi trả các chế độ BHXH ngắn hạn, trợ cấp một lần, trợ cấp thất nghiệp. Chủ động kiểm soát chi phí KCB BHYT đảm bảo đúng quy định và dự toán được giao.
PV
