Mất cảm giác giác mạc là một bệnh lý nguy hiểm vì có thể gây loét giác mạc mãn tính điều trị hết sức khó khăn, dẫn đến mù lòa.
Lý do là khi bị mất cảm giác, giác mạc sẽ không còn phản xạ bảo vệ dẫn đến tổn thương loét tái phát hết đợt này đợt khác. Việc điều trị ghép giác mạc cũng không mang lại hiệu quả vì giác mạc mới lại chịu quá trình thương tổn tương tự, hậu quả là mất thị lực vĩnh viễn.
| Bênh nhân 4 tuổi, loét giác mạc do mất cảm giác bẩm sinh. Các bác sỹ đang chia các sợi thần kinh mới ra cấp cảm giác cho giác mạc |
PGS.TS Nguyễn Hồng Hà, Trưởng khoa Phẫu thuật Hàm Mặt – Tạo Hình – Thẩm Mỹ, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, mất cảm giác giác mạc còn được gọi là bệnh lý giác mạc thần kinh. Bệnh có thể do mắc phải hoặc bẩm sinh. Nguyên nhân phổ biến nhất là do nhiễm virus herpes của thần kinh sinh ba, tiếp theo đó là sau phẫu thuật u não, cắt u dây thần kinh V, nguyên nhân chấn thương, sử dụng một số loại thuốc…
Các phương pháp điều trị từ trước đến nay cũng không thật hiệu quả. Thông thường bệnh nhân được điều trị triệu chứng là chính. Điều trị nội khoa bằng các thuốc bôi trơn, nước mắt nhân tạo rồi đến các thuốc chống viêm, thuốc chống ly giải collagel hoặc các chế phẩm sinh học kích thích tăng trưởng biểu mô.
Các phương pháp điều trị ngoại khoa thường áp dụng như khâu cò mi, ghép màng ối cũng chỉ hy vọng kéo dài, làm chậm tiến triển của bệnh, ngay cả đến phương pháp ghép giác mạc cũng không hiệu quả nhiều vì giác mạc ghép lại tiếp tục chịu đựng quá trình viêm loét do không có phản xạ cảm giác giác mạc bảo vệ. Chính vì vậy đây là bệnh không phải thật hiếm gặp nhưng lại ít được các bác sỹ quan tâm vì việc điều trị thực sự rất khó khăn, gia đình, bệnh nhân nhiều khi cũng buông tay vì tưởng chừng không còn hy vọng gì nữa.
Theo PGS.TS Nguyễn Hồng Hà, hiện nay các Phẫu thuật viên Vi phẫu tạo hình đã phối hợp với các bác sỹ chuyên khoa Thần kinh, Mắt, Hàm mặt thành công trong việc tái lập thần kinh cho giác mạc bằng kĩ thuật chuyển thần kinh vùng và có ghép thần kinh bằng cách sử dụng các thần kinh cảm giác ngoại biên bằng kỹ thuật vi phẫu ở những bệnh nhân trẻ tuổi. Sự thành công này đã mở ra một hướng đi mới, cứu cánh cho loại bệnh lý vốn dĩ điều trị rất khó khăn và dẫn tới hậu quả mù lòa này.
Các bệnh nhân sẽ trải qua ca phẫu thuật vi phẫu khoảng 5 – 7 tiếng. Các bác sỹ sẽ xác định đầu dây thần kinh cảm giác còn lành lặn sau đó sẽ lấy 1 đoạn thần kinh ở dưới chân chuyển lên (chỉ là thần kinh cảm giác, không ảnh hưởng tới vận động của chân) nối ghép từ thần kinh lành vào giác mạc bên bị bệnh. Vì kích thước các dây thần kinh quá bé, chỉ khoảng 1mm nên để khâu nối được các bác sỹ Phẫu thuật Tạo hình đã phải sử dụng kỹ thuật khâu nối Vi phẫu dưới kính hiển vi.
Thông thường sau mổ khoảng 4 đến 6 tháng các dây thần kinh sẽ mọc ra quanh giác mạc và cảm giác bảo vệ sẽ dần xuất hiện, lúc này các phương pháp điều trị thông thường có thể mang lại hiệu quả như mong đợi.
Từ ngày 19/11 tại Bệnh viện hữu nghị Việt Đức, Hà Nội, các bác sỹ khoa phẫu thuật Hàm mặt – Tạo hình – Thẩm mỹ phối hợp với các chuyên gia hàng đầu của Vương quốc Anh sẽ khám và tư vấn điều trị cho các bệnh lý về thần kinh ngoại biên trong đó có cả nhóm bệnh lý về mất cảm giác của giác mạc (kể cả bệnh nhân đã bị mù). Bệnh nhân và gia đình quan tâm có thể đặt lịch Khám tư vấn với Khoa Hàm mặt – Tạo hình – Thẩm mỹ, Tầng 5 Nhà D Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. Điện thoại 02438 253 531 số máy lẻ 350 (24/24h).
Nam Anh
