Khối u quá to, nếu cắt hết u trong 1 lần phẫu thuật có thể khiến bệnh nhân tử vong trên bàn mổ nên các bác sĩ phải tiến hành phẫu thuật nhiều giai đoạn, ít nhất là 2 lần.
Đó là trường hợp của bệnh nhân Nguyễn Văn S. (34 tuổi, Nghệ An). Là con thứ 2 trong nhà, trên lưng S xuất hiện khối u từ nhỏ. Càng lớn, khối u trên lưng và đùi càng to, chân phình to như chân voi nhưng gia đình thuộc hộ nghèo nên không có tiền phẫu thuật.
Khối u khổng lồ trên lưng, mông kéo xuống chân của bệnh nhân. |
U chiếm toàn bộ phần lưng mông và gần hết phần đùi đến cẳng chân trái. Khối u to đến nỗi S. không thể đi lại bình thường, muốn di chuyển, anh gần như phải bò dưới đường hoặc ngồi xe lăn vì không đủ sức vác nổi khối u.
Mãi khi khối u quá to, nứt vỡ khiến bệnh nhân chảy máu đến ngất, gia đình mới vay mượn khắp nơi để đưa con đi khám.
Theo PGS.TS Nguyễn Hồng Hà, Trưởng khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ, BV Việt Đức cho biết, bệnh nhân S. nhập viện vào cuối tháng 3 vừa qua với khối u khổng lồ ước chừng 45kg trên tổng 83kg trọng lượng cơ thể. Bệnh nhân trong tình trạng thiếu máu nặng, cơ thể suy kiệt do mất máu mạn tính. Khối u bị vỡ để lại một vết loét sâu to hơn bàn tay hàng năm trời vẫn chưa liền. Do phải vác khối u cỡ lớn quá lâu, cổ xương đùi bên trái của S cũng đã biến dạng và gãy gục.
Hàng chục nhân viên y tế được huy động cho ca mổ đặc biệt này. |
"Qua thăm khám, chúng tôi nhận thấy nhiệt độ khối u cũng nóng hơn bình thường 1 đến 2 độ chứng tỏ trong khối u có sự tăng sinh mạch máu rất lớn dẫn đến nguy cơ chảy máu cao trong mổ. Kết quả thăm khám lâm sàng các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị chứng bệnh u xơ thần kinh"- PGS Hà nói.
Tuy nhiên, ngay khi chỉ định chụp cộng hưởng từ để phân biệt khối u với các dây thần kinh đã gặp trở ngại do khối u quá lớn, không thể đưa vào lồng chụp.
Điều này rất nguy hiểm vì trong lúc bóc u rất dễ gây tổn thương thần kinh hông khoeo, dẫn đến liệt 2 chi dưới. Để khắc phục tình trạng này, các bác sĩ đã phải đưa máy siêu âm lên phòng mổ, mổ đến đâu soi đến đó để dò đường đi của dây thần kinh.
Khó khăn thứ hai là khối u quá to, nếu cố gắng cắt hết u trong 1 lần phẫu thuật có thể khiến bệnh nhân tử vong trên bàn mổ. Phương án tối ưu là phẫu thuật nhiều giai đoạn, ít nhất là 2 lần.
Lần đầu sẽ lấy tối đa khối u vùng lưng và mông của bệnh nhân. Nếu như bệnh nhân có thể bình phục được sau lần mổ thứ nhất sẽ tiến hành cắt tiếp khối u vùng đùi gối bên trái, thậm chí có thể phải tháo bỏ khớp háng nếu chảy máu quá nhiều.
Khó khăn thứ ba là khối u tăng sinh mạch máu rất nhiều, nguy cơ chảy máu dữ dội trong mổ. Vì vậy các bác sĩ đã phải dùng đến 2 dao siêu âm cực lớn vốn chỉ được dùng cầm máu trong cắt gan để vừa mổ vừa hàn mạch, giảm nguy cơ chảy máu.
Xác định đây là ca mổ phức tạp, Ban giám đốc BV đã tổ chức cuộc hội chẩn với hàng loạt chuyên gia đầu ngành của gần 10 chuyên khoa: Huyết học, truyền máu, thận lọc máu, chẩn đoán hình ảnh, cây mê hồi sức, chấn thương chỉnh hình … phối hợp với bác sĩ khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ.
Một phần khối u được bóc ra. |
Kíp phẫu thuật huy động hơn 10 phẫu thuật viên và 20 nhân viên, bác sĩ khu mổ và gây mê hồi sức. Sau hơn 8 tiếng phẫu thuật, các bác sĩ đã cắt gần hêt khối u vùng lưng và mông khoảng 23 kg. Để đảm bảo cho sức khoẻ bệnh nhân, phần u lớn đùi và gối trái được để chờ phẫu thuật tiếp theo. Bệnh nhân được truyền hơn 5 lít máu.
Bác sĩ Đào Văn Giang, thành viên kíp mổ, cho biết hiện bệnh nhân đã qua giai đoạn hồi sức tích cực nhưng vẫn còn trong tình trạng phải theo dõi sát chức năng tim phổi, thận. Về lâu dài nếu tình trạng bệnh nhân ổn định sau lần mổ đầu tiên thì có thể tính đến phẫu thuật tiếp để lấy bớt khối u vùng đùi và gối trái, giúp giảm nhẹ gánh nặng cho bệnh nhân và phòng ngừa nguy cơ ung thư hóa.
Các bác sĩ cho biết một trong những nguyên nhân của bệnh là do biến đổi cấu trúc gen trên nhiễm sắc thể số 17. Theo y văn thế giới, tỉ lệ di truyền của bệnh này là 50/50. Việc điều trị gồm phẫu thuật cắt bỏ u tận gốc chỗ ra của dây thần kinh bị bệnh, xạ trị, hóa chất và phẫu thuật tạo hình. Bệnh rất dễ tiến triển thành ung thư nên phải thường xuyên kiểm tra giải phẫu bệnh các khối u.
Dự kiến sau 3-6 tháng nữa, nếu bệnh nhân hồi phục tốt sẽ phẫu thuật tiếp để cắt bỏ u ở đùi và gối trái.
Minh Minh(T/h)
