Rượu bia và thuốc là, thói quen sử dụng của nhiều quý ông hiện nay là nguyên nhân gây nên ra căn bệnh hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi khiến nhiều người bị tàn phế.
Hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi là gì?
Hoại tử chỏm xương đùi là căn bệnh có thể phá hủy cấu trúc xương do thiếu máu nuôi trên chòm xương đùi. |
Hoại tử chỏm xương đùi tự phát thường gặp nhất ở độ tuổi trung niên (20-50 tuổi), nam thường gặp nhiều hơn nữ (nam chiếm 80%).
Dấu hiệu và di chứng bệnh hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi
Thương tổn có thể ở một hoặc hai bên khớp háng, khoảng 70% các trường hợp tổn thương xuất hiện một bên. |
Người bị bệnh này sẽ có triệu chứng chính là đau khớp háng bên tổn thương. Đau thường xuất hiện từ từ, tăng dần, đau tăng lên khi đi lại hoặc đứng lâu, giảm khi nghỉ ngơi. Bệnh nhân thường không có các biểu hiện toàn thân như sốt…trừ các triệu chứng của bệnh nền nếu có (lupus ban đỏ…).
Người mắc bệnh có biểu hiện hạn chế biên độ vận động khớp háng như bệnh nhân ngồi xổm khó khăn hoặc không ngồi được, bệnh nhân không xoay hoặc dạng khép háng bình thường được, trong khi gấp duỗi gần như bình thường. Giai đoạn muộn khớp háng hạn chế vận động tất cả các động tác. Người bệnh bị tàn phế hầu như chỉ nằm một chỗ.
Theo Thạc sĩ Dương Đình Toàn - Phó Trưởng khoa Khám Xương Khớp, Bệnh viện HN Việt Đức, khởi phát bệnh lúc đầu âm thầm và là hậu quả của thời còn trẻ. Giai đoạn đầu người bệnh thường không có triệu chứng gì vì vậy ít khi phát hiện mắc bệnh. Đến khi bệnh nhân xuất hiện triệu chứng thì tổn thương hoại tử tiến triển mức độ nhanh và hầu như chỉ còn can thiệp bằng phẫu thuật.
Nguyên nhân mắc bệnh
Ngoài nguyên nhân tự phát (chiếm khoảng 50% ca mắc bệnh) thì nguyên nhân còn lại là do di chứng chấn thương hoặc không do chấn thương (lạm dụng rượu bia, thuốc lá, dùng corticoid liều cao, bệnh khí ép (thợ lặn, công nhân hầm mỏ), viêm khớp, đái tháo đường, thai nghén…). Mà trong phần nguyên nhân cuối này thì có 2/3 là do lạm dụng rượu bia và thuốc lá.
Còn theo bác sĩ Trần Quốc Khánh – khoa Phẫu thuật cột sống, Bệnh viện Việt Đức, chỉ trong vòng 1 tháng anh đã gặp 4 bệnh nhân trẻ bị hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi, 3 thanh niên đều mới 36 tuổi, bệnh nhân còn lại 40 tuổi. Khi khai thác tiền sử, cả 4 bệnh nhân đều có một điểm chung rất rõ ràng là uống rượu bia nhiều và hút thuốc lá.
Điều này cho thấy rượu bia và thuốc lá nguyên nhân thúc đẩy căn bệnh sớm tiến triển. Trước kia, tuổi trung bình bị bệnh dao động 40-50 tuổi, nhưng hiện nay bệnh đã có xu hướng trẻ hoá rất rõ ràng khi có rất nhiều nam thanh niên mới tầm 30 tuổi đã bắt đầu hoại tử chỏm xương đùi.
Rượu mạnh và hút thuốc lá là yếu tố chính làm tổn thương và tắc các mao mạch (mạch nhỏ) nuôi dưỡng cho chỏm đùi, dẫn đến các tế bào xương-sụn vùng chỏm bị thiếu máu và hoại tử.
Điều trị và phòng bệnh hoại tử vô khuẩn mỏm xương đùi
Giải pháp hữu hiệu và triệt để nhất để điều trị căn bệnh này là phẫu thuật thay khớp háng. Các giải pháp như uống thuốc, tập phục hồi chức năng, khoan giảm áp-tế bào gốc…đều chỉ mang tính tạm thời với mục đích kéo dài thêm thời gian trì hoãn mổ. Nếu không mổ, bệnh nhân có thể bị các biến chứng vẹo cột sống thứ phát, hỏng khớp gối, tàn phế.
Theo các bác sĩ, việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời, đặc biệt ở giai đoạn cấu trúc giải phẫu của chỏm xương đùi còn nguyên vẹn là lý tưởng vì dù sao một khớp háng thật vẫn tốt hơn là sử dụng khớp háng nhân tạo.
Để dự phòng hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi đòi hỏi phải loại bỏ các yếu tố nguy cơ, trong đó bên cạnh các yếu tố bệnh nghề nghiệp thì cần loại bỏ rượu và thuốc lá là hai thủ phạm gây ra bệnh này nhiều nhất ở nam giới.
Minh Minh(T/h)
