Theo tìm hiểu của PV Đời sống & Pháp luật, tại các mỏ khai thác đá: Lũng Chò, Chiến Thắng, Lân Đăm 3,… trên địa bàn huyện Đồng Hỷ (Thái Nguyên) vào những ngày trung tuần tháng 4/2024, các mỏ đá này đều không được lắp đặt hệ thống trạm cân theo quy định pháp luật. Tại đây, các xe ô tô có tải trọng lớn lần lượt nối đuôi nhau vào mỏ đá “nạp hàng” rồi di chuyển tới các điểm tiêu thụ.
Chia sẻ với PV, ông H. - một tài xế thường xuyên chở đá tại khu vực này cho biết, từ nhiều năm nay, nhiều mỏ đá ở khu vực xã Tân Long, xã Quang Sơn (huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên) đều không có trạm cân. Tài xế chỉ cần làm thủ tục ghi phiếu tại mỏ rồi chở hàng đi.
Cũng theo người dân sinh sống ở khu vực này cho biết, các xe ô tô tải trọng lớn, đá dăm rơi dọc đường vận chuyển khiến giao thông mất an toàn, ảnh hưởng tới cuộc sống hàng ngày.
Liên quan đến tồn tại bất cập trên, ngày 5/6, PV đã có buổi làm việc với ông Nguyễn Kim Quyết – Phó trưởng phòng Tài nguyên & Môi trường UBND huyện Đồng Hỷ. Tại buổi làm việc, ông Nguyễn Kim Quyết cho biết, ngày 3/6, UBND huyện Đồng Hỷ đã tổ chức họp, nghe lãnh đạo các mỏ đá trên địa bàn báo cáo về tiến độ lắp đặt trạm cân trên địa bàn.
Theo đó, toàn huyện hiện nay đang có 18 mỏ khai thác đá, trong đó có 2 mỏ đang trong thời gian dừng hoạt động vì hết hạn giấy phép. Ngày 24/4/2024, UBND huyện Đồng Hỷ có văn bản số 826/UBND-TNMT về việc yêu cầu thực hiện các quy định của pháp luật trong hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn.
Theo đó, UBND huyện Đồng Hỷ yêu cầu các đơn vị được cấp phép khai thác khoáng sản chấp hành nghiêm quy định của pháp luật trong khai thác khoáng sản. Trong đó nhấn mạnh việc yêu cầu lắp đặt trạm cân tại vị trí đưa khoáng sản nguyên khai ra khỏi khu vực khai thác; lắp đặt camera giám sát tại các kho chứa, nơi vận chuyển khoáng sản nguyên khai ra khỏi mỏ để theo dõi, lưu trữ thông tin, số liệu liên quan theo quy định tại khoản 2 Điều 42 Nghị định số 158/2016/NĐ-CP của Chính phủ.
Thời gian các điểm mỏ hoàn thành việc lắp đặt trạm cân, camera giám sát xong trước ngày 31/5/2024; nếu quá thời hạn trên các Tổ chức được cấp phép khai thác khoáng sản không chấp hành lắp đặt trạm cân, camera giám sát, UBND huyện sẽ xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật.
Dù đã có văn bản chỉ đạo cụ thể nhưng đến thời điểm ngày 5/6, đại diện UBND huyện Đồng Hỷ thừa nhận vẫn còn một số đơn vị chưa hoàn thành việc lắp đặt trạm cân. Lý giải về nguyên nhân chưa lắp đặt trạm cân, Phó trưởng phòng TN&MT huyện Đồng Hỷ cho rằng phần lớn các mỏ đá vôi trên địa bàn huyện được cấp phép khai thác trong giai đoạn trước năm 2016.
Tại thời điểm này, Luật Khoáng sản năm 2010 và Nghị định số 15/2012/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật khoáng sản chưa quy định việc lắp trạm cân và camera giám sát đối với các mỏ. Ngày 29/11/2016 Chính Phủ ban hành Nghị định số 158/2016/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều Luật Khoáng sản, có hiệu lực kể từ ngày 15/01/2017 mới quy định về lắp đặt trạm cân tại vị trí đưa khoáng sản nguyên khai ra khỏi khu vực khai thác; lắp đặt camera giám sát tại các kho chứa để lưu trữ thông tin, số liệu liên quan.
Do vậy, một số mỏ cần phải điều chỉnh lại tổng mặt bằng, hoặc xin chủ trương mở rộng diện tích công trình phụ trợ để đảm bảo mặt bằng để lắp đặt trạm cân cho phù hợp với tình hình thực tế.
Bên cạnh đó, các tổ chức khai thác khoáng sản cho rằng về việc yêu cầu lắp trạm cân tại vị trí đưa khoáng sản nguyên khai ra khỏi khu vực khai thác được quy định tại Điều 42 Nghị định số 158/2016/NĐ-CP của Chính phủ là bất cập đối với các mỏ vật liệu xây dựng thông thường, cấp phép trữ lượng khai thác, kê khai nộp thuế, bán sản phẩm đều tính theo mét khối (m3).
Phó phòng TN&MT huyện Đồng Hỷ cung cấp thêm thông tin, UBND huyện Đồng Hỷ đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành do lãnh đạo Phòng TN&MT huyện Đồng Hỷ chủ trì, cùng phòng Kinh tế - Hạ tầng, Công an huyện Đồng Hỷ và UBND các xã phối hợp kiểm tra, xử lý nghiêm các đơn vị chưa hoàn thành lắp đặt đúng thời hạn giao là ngày 31/5. Thời gian hoàn thành kiểm tra, xử lý là trước ngày 10/6.
Được biết, từ năm 2021 đến nay, chỉ riêng huyện Đồng Hỷ đã có 41 văn bản chỉ đạo cũng như xử phạt hành chính liên quan đến các sai phạm tại những mỏ đá trên địa bàn.