Viêm khớp là tình trạng viêm của một hoặc nhiều khớp, gây ra đau nhức, cứng khớp và giảm khả năng vận động. Mặc dù không có chế độ ăn uống nào có thể chữa khỏi viêm khớp, nhưng việc lựa chọn đúng thực phẩm có thể giúp giảm viêm, kiểm soát cân nặng và hỗ trợ điều trị. Trong đó, người bị viêm khớp cần tránh một số thực phẩm gây viêm và làm tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Thực phẩm chứa đường tinh luyện
Đường là nguyên nhân gây viêm hàng đầu trong cơ thể.
Đường là nguyên nhân gây viêm hàng đầu trong cơ thể. Đường tinh luyện, được tìm thấy trong các loại đồ ngọt, nước ngọt có gas và nhiều sản phẩm chế biến sẵn, có thể làm gia tăng các phản ứng viêm. Khi tiêu thụ quá nhiều đường, cơ thể sẽ sản sinh ra cytokine - các chất có thể làm tăng viêm, gây ra đau đớn và cứng khớp.
Giải pháp thay thế: Người bị viêm khớp nên hạn chế đồ ngọt, bánh kẹo, và thay thế đường tinh luyện bằng các loại đường tự nhiên như mật ong hoặc siro từ thực vật. Trái cây tươi cũng là nguồn đường tự nhiên tốt mà không gây viêm.
Thực phẩm chứa chất béo bão hòa
Chất béo bão hòa có nhiều trong các loại thịt đỏ, thịt chế biến sẵn như xúc xích, lạp xưởng, và các sản phẩm từ sữa béo như bơ, phô mai. Loại chất béo này không chỉ gây tăng cân mà còn thúc đẩy viêm trong các mô khớp. Điều này đặc biệt quan trọng đối với người bị viêm xương khớp, vì tăng cân có thể gây áp lực lên các khớp, làm cho tình trạng đau nhức trở nên tồi tệ hơn.
Giải pháp thay thế: Người bệnh nên chuyển sang sử dụng các loại chất béo lành mạnh có trong dầu ô liu, cá hồi, quả bơ và các loại hạt. Những chất béo này không chỉ giúp giảm viêm mà còn cung cấp các dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể.
Thực phẩm chứa chất béo trans
Chất béo trans là loại chất béo nhân tạo có trong các sản phẩm nướng sẵn, đồ chiên rán và thức ăn nhanh. Chất béo trans không chỉ gây hại cho tim mạch mà còn là yếu tố kích thích viêm trong cơ thể. Khi tiêu thụ quá nhiều chất béo trans, nguy cơ bị viêm khớp và các bệnh lý liên quan đến viêm nhiễm khác sẽ tăng cao.
Giải pháp thay thế: Người bị viêm khớp nên tránh xa các loại thực phẩm chế biến sẵn và thức ăn nhanh, thay vào đó hãy chọn những món ăn tự nấu tại nhà từ các nguyên liệu tươi sạch, không chứa chất béo trans.
Thực phẩm giàu purin (đối với người bị gout)
Với những người bị viêm khớp gout, việc tiêu thụ thực phẩm giàu purin sẽ làm gia tăng nồng độ acid uric trong máu, gây ra cơn đau gout cấp tính.
Với những người bị viêm khớp gout, việc tiêu thụ thực phẩm giàu purin sẽ làm gia tăng nồng độ acid uric trong máu, gây ra cơn đau gout cấp tính. Các thực phẩm giàu purin bao gồm hải sản (như tôm, cua, cá), thịt đỏ và các loại nội tạng động vật. Khi acid uric tích tụ trong các khớp, sẽ hình thành các tinh thể urate, gây ra cơn đau, sưng tấy và viêm.
Giải pháp thay thế: Người bệnh nên giảm tiêu thụ các loại thực phẩm giàu purin và bổ sung nhiều rau xanh, quả tươi, đặc biệt là các loại thực phẩm có khả năng kiềm hoá cơ thể như dưa chuột, cải bó xôi, bí đao.
Gluten
Gluten là một loại protein có trong lúa mì, lúa mạch, và các sản phẩm bánh mì. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, với những người bị viêm khớp dạng thấp, gluten có thể làm tình trạng viêm trở nên nặng hơn. Mặc dù chưa có nhiều bằng chứng mạnh mẽ, nhưng việc giảm hoặc loại bỏ gluten khỏi chế độ ăn có thể giúp người bệnh cảm thấy tốt hơn.
Giải pháp thay thế: Người bị viêm khớp có thể chọn các sản phẩm không chứa gluten như gạo, yến mạch, hoặc các loại ngũ cốc khác thay thế cho lúa mì.
Đồ uống có cồn
Rượu và bia có thể làm tăng nguy cơ viêm khớp và làm cho tình trạng viêm khớp trở nên tồi tệ hơn, đặc biệt là với những người bị gout. Uống nhiều rượu bia sẽ làm gia tăng nồng độ acid uric trong máu, làm xuất hiện các cơn đau gout. Bên cạnh đó, đồ uống có cồn còn ảnh hưởng đến gan và thận, hai cơ quan quan trọng trong quá trình lọc độc tố và giảm viêm.
Giải pháp thay thế: Người bị viêm khớp nên hạn chế hoặc ngừng hoàn toàn việc sử dụng rượu bia. Thay vào đó, uống nhiều nước lọc, nước trái cây không đường, hoặc các loại trà thảo mộc có tác dụng chống viêm như trà gừng, trà xanh.
Thực phẩm chế biến sẵn và thức ăn nhanh
Thay vì ăn thức ăn nhanh, người bệnh nên chọn thực phẩm tươi, ít qua chế biến và nấu nướng tại nhà.
Thực phẩm chế biến sẵn, chứa nhiều muối, chất bảo quản và các chất phụ gia không chỉ làm tăng nguy cơ viêm mà còn gây ra các vấn đề về sức khỏe khác như bệnh tim mạch và béo phì. Các loại thực phẩm này thường chứa ít dưỡng chất cần thiết và nhiều calo rỗng, khiến người bệnh tăng cân nhanh chóng, tạo áp lực lớn lên các khớp xương.
Giải pháp thay thế: Thay vì ăn thức ăn nhanh, người bệnh nên chọn thực phẩm tươi, ít qua chế biến và nấu nướng tại nhà để kiểm soát lượng muối và các thành phần có hại khác.
Việc điều chỉnh chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát triệu chứng viêm khớp và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Bằng cách hạn chế các loại thực phẩm gây viêm như đường tinh luyện, chất béo bão hòa, và đồ uống có cồn, người bệnh có thể giảm thiểu đau đớn và duy trì sức khỏe tốt hơn. Quan trọng nhất, hãy luôn tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để xây dựng một chế độ ăn uống phù hợp với tình trạng sức khỏe riêng của mình.
