Nỗ lực phát hiện, ngăn chặn kịp thời các hoạt động vận chuyển ma túy
Theo thống kê, đánh giá từ lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy của Việt Nam cũng như các nước trong khu vực và trên thế giới, hoạt động buôn bán, vận chuyển trái phép ma túy qua biên giới có xu hướng tiếp tục phát triển và ngày càng diễn biến phức tạp với nhiều phương thức, thủ đoạn mới, tinh vi, khó lường.
Bên cạnh đó, trên tuyến biên giới đường bộ, đặc biệt tại khu vực Tây Bắc, tình hình vận chuyển trái phép chất ma túy qua biên giới vẫn tiếp tục phức tạp do vị trí địa lý gần khu vực Tam giác vàng, nơi được xem là trung tâm sản xuất ma túy với công nghệ lớn nhất của khu vực và thế giới. Với đặc điểm có đường biên giới trải dài tiếp giáp với Trung Quốc, Lào cùng rất nhiều các con đường tiểu ngạch ở các cửa khẩu, Việt Nam là địa bàn thuận lợi để tội phạm ma túy lợi dụng trung chuyển ma túy sang nước thứ ba.
Lực lượng Hải quan tăng cường tuần tra, kiểm soát tại khu vực biên giới.
Để phát hiện, ngăn chặn kịp thời các hoạt động vận chuyển ma túy trên các tuyến biên giới, cửa khẩu, hạn chế người xuất cảnh, nhập cảnh, trong thời gian gần đây, cơ quan Hải quan đã chủ trì, phối hợp với lực lượng chức năng trong và ngoài nước trao đổi thông tin, phối hợp ngăn chặn, bắt giữ và xử lý nhiều vụ vận chuyển trái phép ma túy số lượng lớn từ nước ngoài vào nội địa thông qua những thủ đoạn ngụy trang, cất giấu tinh vi; ma túy được tập kết tại một địa bàn rồi chuyển đi nhiều tỉnh, thành để từ đó tiếp tục vận chuyển đi nước thứ ba. Hoặc một phương thức, thủ đoạn khá phổ biến khác là giấu lẫn ma túy trong hàng hóa xuất, nhập khẩu qua đường hàng không, bưu điện, chuyển phát nhanh.
Điển hình như chuyên án ngày 9/4/2021 do Cục Hải quan Tp. Hà Nội chủ trì, phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ thuộc Bộ Công an kiểm tra nhiều kiện hàng gửi từ Hà Lan, Đức về Hà Nội qua đường hàng không có dấu hiệu nghi vấn. Kết quả, đã bắt giữ 16 đối tượng, thu giữ 127,5kg ma túy tổng hợp.
Hay như chuyên án được phối hợp thực hiện giữa Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan), Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Bộ Công an) và Công an Tp. Hồ Chí Minh triệt phá đường dây ma túy xuyên quốc gia quy mô lớn, có chiêu thức cất giấu tinh vi trong dạ dày lợn, mô tơ điện… vào tháng 5/2021. Qua đó, bắt giữ 5 đối tượng gồm 3 đối tượng người Đài Loan (Trung Quốc), 1 đối tượng quốc tịch Trung Quốc, 1 đối tượng có quốc tịch Việt Nam, tang vật thu giữ 270 kg ketamine.
Giải pháp phòng chống, kiểm soát ma túy và tiền chất trong tình hình mới
Để tăng cường hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống ma túy, cơ quan Hải quan nói chung và lực lượng hải quan chuyên trách phòng, chống ma túy nói riêng luôn xác định và nỗ lực hoàn thành tốt đồng thời hai mảng công tác là tham mưu và đấu tranh trực tiếp.
Trước bối cảnh dịch bệnh covid-19 phức tạp dẫn đến phát sinh những thách thức mới đối với công tác kiểm soát phòng, chống ma túy ngành Hải quan nỗ lực, chủ động triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm tăng cường hiệu quả công tác tham mưu và trực tiếp đấu tranh phòng, chống ma túy và kiểm soát tiền chất.
Cục Điều tra chống buôn lậu - đơn vị đầu mối toàn Ngành chủ trì tham mưu công tác phòng, chống ma túy đã nỗ lực làm tốt vai trò là đầu mối tham mưu cho lãnh đạo các cấp chỉ đạo toàn Ngành quán triệt các quan điểm chỉ đạo về phòng, chống ma túy và kiểm soát tiền chất của Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính và ngành Hải quan như Chỉ thị 36, Quyết định 291/QĐ-TTg ngày 21/02/2020, Quyết định 1165/QĐ-BTC ngày 06/8/2020; thực hiện các nhiệm vụ của Ủy ban quốc gia phòng, chống AIDS, phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm và Tổ liên ngành phối hợp kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy; đặc biệt là triển khai thực hiện 13 nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu trong Kế hoạch số 6197/KH-TCHQ ngày 22/9/2020 của Tổng cục Hải quan về tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy, tiền chất của ngành Hải quan.
Tích cực nghiên cứu, tham mưu hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật về phòng, chống ma túy. Rà soát, tham gia xây dựng, hoàn thiện hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật, quy trình nghiệp vụ theo hướng đồng bộ, thống nhất, phù hợp với Luật Phòng, chống ma túy 2021 và các văn bản pháp luật hiện hành. Trong đó, tập trung vào các nội dung liên quan đến thẩm quyền, nguyên tắc, cơ chế phối hợp giữa các lực lượng chức năng trong phòng, chống tội phạm ma túy và kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy. Đồng thời, đơn vị cũng đang tích cực đẩy nhanh tiến trình xây dựng Quy trình sửa đổi quy trình nghiệp vụ kiểm soát ma túy của ngành, đảm bảo phù hợp với pháp luật và thực tiễn công tác phòng, chống ma túy hiện nay.
Bên cạnh đó, thời gian qua toàn ngành Hải quan cũng đã nỗ lực, tập trung tăng cường nguồn lực cho công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy; củng cố nâng cao năng lực của lực lượng chuyên trách theo hướng chuyên sâu, chuyên nghiệp, đáp ứng yêu cầu thực tiễn công tác phòng, chống ma túy; chỉ đạo lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy của Hải quan triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát ma tuý; tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ và sử dụng hiệu quả trang thiết bị chuyên dụng và chó nghiệp vụ phục vụ công tác phòng, chống ma túy; nâng cao cảnh giác trong công tác kiểm tra, giám sát, kiểm soát các phương thức, thủ đoạn mới trong hoạt động xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh đối với các mặt hàng tiềm ẩn nguy cơ bị các đối tượng lợi dụng để cất giấu ma túy.
Cùng với đó, lực lượng kiểm soát, phòng, chống ma túy của ngành đã cơ bản làm tốt công tác nắm tình hình, thu thập, phân tích thông tin trong và ngoài nước; duy trì công tác điều tra cơ bản, xác minh các đối tượng, phương tiện có liên quan đến hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma tuý, tiền chất; tăng cường trao đổi thông tin, phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan trong kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy; phối hợp với các lực lượng chuyên trách phòng, chống tội phạm về ma túy (như Công an nhân dân, Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển Việt Nam) mở các đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm mua bán, vận chuyển ma túy trong địa bàn hoạt động hải quan, đặc biệt tại các địa bàn trọng điểm; chủ động phối hợp với chính quyền địa phương, các đoàn thể, ban, ngành có liên quan tăng cường công tác tuyên truyền về phòng, chống ma túy bằng các hình thức đa dạng, phù hợp, thiết thực, hiệu quả.
Tiếp tục triển khai hiệu quả hợp tác quốc tế trong công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy theo khuôn khổ các hiệp định, thỏa thuận song phương, đa phương mà Việt Nam đã tham gia ký kết. Tiếp nhận, chia sẻ kịp thời các thông tin nghiệp vụ về ma túy với các tổ chức quốc tế, các nước trong khu vực và trên thế giới đảm bảo phối hợp nhịp nhàng, chặt chẽ, hiệu quả trong công tác phát hiện, điều tra, bắt giữ đường dây ma túy quốc tế.
Hà Thảo
