Mỹ chống IS kiểu gì, nếu gạt ra rìa Syria và Iran?

Theo Tân Hoa Xã, Tổng thống Iran Hassan Rowhani cho rằng ý tưởng diệt tận gốc chủ nghĩa khủng bố chỉ bằng các cuộc không kích quả là “ngờ nghệch”.

Phát biểu bên lề Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 14 của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) diễn ra ở thủ đô Dushanbe của Tagikistan ngày 12/9, Tổng thống Iran Hassan Rowhani cho rằng, nếu không có sự tham gia của các nước Trung Đông thì những nỗ lực của Mỹ không kích các nhóm khủng bố trong khu vực là vô ích. 

Theo ông Hassan Rowhani thì cuộc chiến này cần một kế hoạch được chuẩn bị kỹ lưỡng cũng như sự hợp tác song phương và đa phương. Tổng thống Iran nhấn mạnh, giải pháp cho vấn đề khủng bố toàn cầu đòi hỏi một cam kết toàn cầu.

Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh Mỹ đang phát động cuộc chiến chống nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Trung Đông và đã thông qua kế hoạch không kích ở cả Iraq và Syria, mà  không chịu  hợp tác với chính quyền ở Damascus. Trong khi Iran và Syria đều ngỏ ý sẵn sàng tham gia cuộc chiến chống nhóm “Nhà nước Hồi giáo” thì Washington lại tuyên bố không hợp tác với hai nước chủ chốt này.

Về vấn đề nêu trên, Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố việc Mỹ không kích vào các vị trí của nhóm khủng bố "Nhà nước Hồi giáo" (IS) ở Syria mà không có sự đồng ý của Damascus và các biện pháp trừng phạt của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc là hành động xâm lược. 

Đài Tiếng nói nước Nga đưa tin chính phủ Syria đã phản đối hành động đơn phương này. Bộ trưởng Các vấn đề hòa giải quốc gia Syria, Ali Haidar, tuyên bố Mỹ cần phải phối hợp hành động với chính phủ Syria trước khi thực hiện bất kỳ cuộc không kích trên lãnh thổ đất nước ông.

Tuy nhiên, trong bài phát biểu trên truyền hình quốc gia, Tổng thống Mỹ Barack Obama tuyên bố: "Chúng tôi sẽ săn lùng các tay súng IS bất cứ nơi nào chúng xuất hiện”. Tổng thống Obama nói thẳng ra rằng Mỹ có thể không kích vào các vị trí của “Nhà nước Hồi giáo” trên lãnh thổ Syria mà không cần sự đồng ý của chính phủ ở Damascus và sự ủy nhiệm của Liên Hợp Quốc.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Alexander Lukashevich nói: “Washington vẫn không thể từ bỏ những ‘tiêu chuẩn kép’. Một mặt, ông Barack Obama hỗ trợ chính phủ Iraq trong cuộc đấu tranh chống các phần tử Hồi giáo cực đoan, mặt khác lại yêu cầu Quốc hội phân bổ 500 triệu USD để hỗ trợ phe đối lập vũ trang Syria. Trên thực tế, thế lực này không khác gì so với các tay súng của ‘Nhà nước Hồi giáo’ (IS). Nếu quân Mỹ tấn công vào các khu vực của IS tại Syria mà không có sự cho phép của chính phủ hợp pháp, thì đó sẽ là một hành động gây hấn, vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế. Có lý do để cho rằng các lực lượng chính phủ Syria có thể bị tấn công, trong trường hợp này các vụ không kích sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng làm leo thang căng thẳng”.

Trong một thời gian dài, Mỹ từ chối gọi nhóm "Nhà nước Hồi giáo ở Iraq và Cận Đông" (ISIL) là một tổ chức khủng bố. Washington đã ngăn chặn đề xuất của Nga liệt tổ chức này vào danh sách khủng bố của Liên Hợp Quốc. Và chỉ sau khi các tay súng chiếm giữ phần lớn lãnh thổ Iraq, Washington mới nhận ra vấn đề. Nhưng, Mỹ vẫn không chịu thừa nhận rằng ban lãnh đạo Syria đang đấu tranh chống các tay súng của tổ chức này ở phía bắc đất nước. Hồi tháng 8/2014, Washington đã từ chối đề xuất của Damascus giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc chiến chống lại "Nhà nước Hồi giáo". Bây giờ Mỹ có ý định không kích vào các vị trí của phiến quân ở Syria, mà cũng không hỏi ý kiến ​​của Damascus, cũng như Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.

Barack Obama tuyên bố một liên minh rộng rãi ủng hộ kế hoạch tiêu diệt nhóm IS ở Iraq và Syria. Nhưng, khó có thể thành lập liên minh này nếu không dựa vào luật pháp quốc tế.