Sắp đến tết, trờ? lạnh... Những k?ếp ngườ? vẫn nặng gánh mưu s?nh cốt k?ếm thêm chút t?ền về quê ăn tết. Nỗ? lo cơm áo đè nặng lên từng k?ếp ngườ?...
Tờ mờ sáng, chị Chung đã vộ? vã đến đầu chợ Long B?ên chờ lấy rau, củ, quả, rồ? quẩy quang gánh rong ruổ? khắp các tuyến phố để bán hàng. Quá trưa, chị mớ? nghỉ chân để ăn vộ? xuất cơm bụ? g?á rẻ. Cơm nước xong, lạ? cuốc bộ trên các dãy phố, đến kh? hàng nhẹ gánh thì cũng là lúc trờ? đã sập tố?. Sau một ngày “dạo phố”, chị ngồ? nhẩm tính rồ? bảo: “Hôm nay cũng được dăm chục đấy! Gần tết, ngườ? ta đ? lễ lạt nh?ều nên hàng họ cũng đỡ ế”.
Hà Nộ? có những khu vực lao động ngoạ? tỉnh tập trung đông lao động nữ. Ngh?ệp hàng rong như đeo đuổ? các bà, các chị vớ? đô? quang gánh kĩu kịt trên va?, hay thùng quà vặt, xe hàng tự chế. Ngườ? gánh hàng rong lắm đắng cay, tủ? nhục k?ếm ăn để mong có một ngày tết ấm áp về trong những làng quê nghèo vùng ch?êm trũng Bắc Bộ.
Nặng gánh mưu s?nh
Trong cá? lạnh buốt 8-9 độ C của Hà Nộ? cuố? năm, cuộc bươn trả? của những lao động ngoạ? tỉnh bắt đầu kh? đèn đường chưa tắt. Kh? cả thành phố vẫn đang ?m lìm say g?ấc trong chăn ấm, những ngườ? thuộc độ? quân gánh thuê đã trở dậy lục đục nhóm lửa nấu cơm trong các khu trọ ổ chuột dướ? chân cầu Long B?ên.
Ăn vộ? lưng bát cơm nguộ?, các chị Thoa, chị Quế, cô Lụa… cùng quê ở Hưng Yên tranh thủ từng phút để kịp ra chợ Long B?ên gánh thuê, đây là khu chợ đêm sầm uất nhất chốn đô thành. Những năm gần đây, độ? quân khuân vác thuê khu vực chợ Long B?ên do các nữ lao động ngoạ? tỉnh là chủ lực, bở? một đ?ều đơn g?ản là g?á t?ền công rẻ hơn và họ cũng “chịu nhịn” hơn.
Tờ mờ sáng, chị Chung đã vộ? vã đến đầu chợ Long B?ên chờ lấy rau, củ, quả, rồ? quẩy quang gánh rong ruổ? khắp các tuyến phố để bán hàng. Quá trưa, chị mớ? nghỉ chân để ăn vộ? xuất cơm bụ? g?á rẻ. Cơm nước xong, lạ? cuốc bộ trên các dãy phố, đến kh? hàng nhẹ gánh thì cũng là lúc trờ? đã sập tố?. Sau một ngày “dạo phố”, chị ngồ? nhẩm tính rồ? bảo: “Hôm nay cũng được dăm chục đấy! Gần tết, ngườ? ta đ? lễ lạt nh?ều nên hàng họ cũng đỡ ế”. Còn chị Hoa quê ở Yên Bá?, xuống Hà Nộ? đã hơn 1 năm rồ? tìm đến nghề buôn đồng nát. Chị kể: Những ngày cuố? năm này các cửa hàng, k?-ốt dọn dẹp “thoáng” lắm. Có kh? họ cho nh?ều thứ bán được lắm. Nghề đồng nát cũng tam khoanh tứ đốm, thờ? buổ? “ngườ? khôn, của khó” kh?ến bọn chị cũng nh?ều phen “dà? cổ”.
Hà Nộ? mưa phùn l?ên tục 3 ngày đến kh? trờ? tạnh ráo thì những cơn g?ó buốt từ phía sông Hồng vẫn cứ thổ? hắt lên, lạnh như muốn cắt da cắt thịt. Cuốn chặt ch?ếc khăn len cũ che kín mặt, chị Thoa chạy theo cá? vẫy tay của chủ xe, nhận một tấm ph?ếu của ngườ? quản lý chợ rồ? tất tả gánh những thùng na, măng cầu, soà? từ những ch?ếc xe tả? m?ền Nam vừa vào bến trong đêm. Những t?ếng gọ? hàng ờ? ờ?, t?ếng quát tháo ré lên kh? có ngườ? va quệt, tranh số gánh thuê. Chỉ gần 3 t?ếng đồng hồ, Chị Thoa cùng các chị em khác đã gánh thuê cho hơn 3 lượt đổ hàng, lượng xe vào bến chỉ còn lác đác, mấy ch?ếc xe từ m?ền Đông ra muộn đang dỡ vộ? những thùng hàng cuố? cùng, độ? quân gánh thuê lạ? tụ tập trước cửa chợ nộp lạ? những m?ếng g?ấy gh? số gánh đã làm và chờ phát t?ền công.
Chờ gần 1 t?ếng đồng hồ mớ? được phát hơn 100 ngàn t?ền công gánh hàng buổ? sáng, chị Thoa lạ? tất tả gánh ha? thúng na đ? bán rong trên các con phố Hà Nộ?. Vớ? vẻ mặt tươ? tỉnh chị cho b?ết, ma? là ngày Rằm nên chắc sẽ đắt hàng hơn mọ? kh?, có lẽ đến tố? chị cũng kịp làm 3 gánh hàng bán rong trên phố. Chị khoe, vớ? cá? tuổ? gần 50 nhưng chị còn dẻo chân lắm, mỗ? ngày dư sức cuốc bộ hơn 30km. Mặc dù mớ? ra Hà Nộ? hơn 1 tháng nhưng mấy con phố cổ chị thuộc nằm lòng…
Những bước chân bán rong
Một bà chủ hàng vẫy tay gọ? mua na, chị Thoa đon đả: “Cô mua mở hàng đ?, na mớ? về, hàng tuyển cả đấy…”. Bà chủ hất hàm: “Bán thế nào?”, “Sáu chục một cân cô ạ”. Chị Thoa nhận được một cá? nguýt dà? cả cây số, “gớm, bán vàng à mà đắt thế, 4 chục thô?…”. Sau một hồ? trả g?á chị Thoa cũng bán được vớ? g?á 45 ngàn/kg na kèm theo một chuỗ? những lờ? dè bỉu của bà chủ hàng đầu chợ Bắc Qua. Thấy chúng tô? có vẻ áy náy, chị cườ? thản nh?ên bảo: “Chẳng có gì đâu, mấy bà, mấy cô chỉ nó? thế theo thó? quen thô? chứ họ tốt lắm. Những hôm ế hàng, tô? năn nỉ mấy câu là họ lạ? mua đỡ để tô? được về đấy…”.
Tranh thủ ngồ? nghỉ một lát ngay thềm chợ Gạo cũ, chị Thoa kể: “Hồ? mớ? lên Hà Nộ? làm thuê, ngườ? nhà quê chúng tô? phả? nhẫn nhịn đủ đ?ều. Cá? thó? gánh đồ, gánh hàng ở quê đường rộng thênh thang, cứ thong dong mà đ?, mà xoay ngang xoay ngửa. Lên phố, đường thì bé mà xe cộ nườm nượp, hàng quán thì san sát như ma trận, những ngày đầu gánh hoa quả đ? bán không ít ngườ? trong số chúng tô? bị chử? khắp từ đầu phố đến cuố? phố vì hết móc quang gánh lạ? đến va vào hàng ngườ? ta, nhất là những buổ? sáng sớm chưa mở hàng. Có mấy cô còn trẻ ngườ? cùng làng tô? bị chử? đến mức không ăn được cơm vì uất nghẹn và nước mắt cứ trào ra. Thế rồ? và? bữa cũng quen dần, va chạm và? lần rồ? chúng tô? cũng thuộc đường, b?ết cách đ? bán rong trong phố cổ…”.
Theo chị Thoa đ? một vòng từ chợ Long B?ên, qua chợ Bắc Qua, Hàng Ch?ếu, Đào Duy Từ, chợ Gạo… chúng tô? phả? ngả mũ kính phục sức gồng tà? gánh của chị. Đô? chân thoăn thoắt lúc lên hè, kh? xuống đường, đô? quang gánh nặng chĩu mấy chục cân mà cứ nhẹ như không trên đô? va? gầy vớ? ch?ếc áo bông sờn đã ngả màu của chị.
Tạm b?ệt độ? quân “gồng gánh” chúng tô? như thấy lòng mình se lạ? g?ữa trờ? đông Hà Nộ?. K?nh tế khó khăn như đang đè nặng lên bờ va? của những ngườ? lao động ngoạ? tỉnh, những ngườ? đang góp phần nào kh?ến cuộc sống của ngườ? thủ đô có thêm s?nh khí, màu sắc nhộn nhịp. Mỗ? nghề một nỗ?! Dân lao động tự do đến từ khắp mọ? nơ?, ngườ? ở Nghệ An, ngườ? quê Thanh Hóa, gần hơn là Nam Định, N?nh Bình và sát Hà Nộ? là Hưng Yên, Vĩnh Phúc, Phú Thọ… Họ “mả? mê” vớ? trăm thứ nghề làm thuê g?ữa đất Hà Thành chỉ mong cho cuộc sống g?a đình đủ đầy, đón cá? tết ấm cúng hơn.
L?nh Ch?(theo Petrot?mes)
