Chỉ sau khi bị ngã va đầu, bệnh nhân thường cảm thấy đau đầu không ngờ sau đó tình trạng càng ngày càng nặng thêm khiến bệnh nhân hôn mê sâu, cơ thể duỗi cứng.
Bệnh nhân nam giới, 20 tuổi, địa chỉ ở Thanh Hóa, tạm trú ở Hà Nội, được bệnh viện tuyến dưới chuyển tới Khoa Cấp cứu - Bệnh viện Bạch Mai nửa đêm 22/6/2017 với chẩn đoán “Hôn mê sau ngừng tuần hoàn ngoại viện nghi do sốc phản vệ”.
Theo bạn bè bệnh nhân kể, khoảng vài tuần nay bệnh nhân có than phiền rằng thường xuyên đau đầu vùng thái dương hai bên sau khi bị ngã va đầu. Khoảng 1 tuần nay, đau đầu nhiều hơn, kèm theo có sốt cao và đau mỏi cơ toàn thân.
Khoảng 4 ngày gần đây, vì sốt và đau mỏi cơ toàn thân nhiều quá, bệnh nhân đã tới phòng khám gần nơi cư trú để truyền dịch, mỗi ngày truyền 1 đến 2 chai dung dịch NaCl 0,9% (500 ml). Tối qua, bệnh nhân cảm thấy mệt nhiều vì sốt, đau đầu và đau mỏi cơ toàn thân, lại tới phòng khám để truyền thêm chai dung dịch hoa quả.
Ngay sau khi truyền xong, bệnh nhân đột ngột duỗi cứng và hôn mê sâu, được phòng khám xử trí như là một sốc phản vệ và nhanh chóng đưa bệnh nhân vào bệnh viện tuyến huyện để cấp cứu. Khi vào tới bệnh viện, bệnh nhân ở trong tình trạng ngừng tuần hoàn (hôn mê, tím tái toàn thân, ngừng thở, mạch bẹn mất…). Ngay lập tức các bác sĩ trực đã hồi sinh tim phổi khoảng 20 phút thì tim đập lại.
Đến nửa đêm cùng ngày, bệnh nhân được chuyển tới khoa Cấp cứu A9 - Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng hôn mê sâu (GCS: 3 điểm), được bóp bóng có oxy qua ống nội khí quản, mạch nhanh (120 lần/phút), huyết áp ổn định (140/80 mmHg, đang được truyền adrenalin đường tĩnh mạch), đồng tử hai bên mắt giãn tối đa (5 mm) và không còn phản xạ với ánh sáng.
Bệnh nhân trẻ tuổi nằm điều trị tại Khoa Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai |
Tại khoa Cấp cứu A9, sau khi đánh giá tình trạng bệnh nhân, các bác sĩ trực nhận định đây là một trường hợp hôn mê sau ngừng tuần hoàn, nguyên nhân ngừng tuần hoàn thì chưa rõ. Tuy nhiên, qua khai thác bệnh sử các bác sĩ nhận định có thể bệnh nhân bị ngừng tuần hoàn do sốc phản vệ hoặc do rối loạn nhịp tim nguy hiểm vì viêm cơ tim cấp hoặc do chảy máu trong não sau chấn thương.
Cho dù bệnh nhân ngừng tuần hoàn do nguyên nhân nào đi chăng nữa thì các bác sĩ vẫn thống nhất phải tìm cách cứu bệnh nhân đến cùng vì tuổi đời bệnh nhân còn rất trẻ. Trước khi tiến hành các biện pháp hồi sức tích cực, đặc biệt là áp dụng kỹ thuật kiểm soát nhiệt độ theo mục tiêu (33 độ C) thì điều tiên quyết là phải loại trừ được các tổn thương não thực thể, ví dụ như chảy máu não, thì mới hy vọng có hiệu quả.
Một điều thật sự buồn đối với các bác sĩ, với cả gia đình và bạn bè của bệnh nhân rằng kết quả phim chụp cắt lớp vi tính sọ não cho thấy hình ảnh tụ máu dưới màng cứng bán cấp rất lớn ở bán cầu đại não trái. Máu tụ dưới màng cứng đã gây một hiệu ứng khối lên toàn bộ não và gây phù não rất mạnh làm tụt kẹt các thùy não. Chính điều này là nguyên nhân khiến bệnh nhân bị ngừng tuần hoàn.
Hình ảnh chảy máu dưới màng cứng bán cấp bên bán cầu não trái trên phim CT sọ não của bệnh nhân trẻ tuổi. |
Bác sĩ Lương Quốc Chính, khoa cấp cứu, BV Bạch Mai chia sẻ: "Tôi đã từng viết rất nhiều bài cảnh báo về triệu chứng đâu đầu, nhất là các dạng đau đầu nguy hiểm. Nếu chủ quan, lơ là không đi khám đúng chuyên khoa hoặc không được chụp phim cắt lớp vi tính sọ não để xác định hoặc loại trừ nguyên nhân thì hệ lụy để lại rất nặng nề".
