Ngô? mộ dà? khoảng 1m, cao chừng 90cm, rộng khoảng 80cm được xây dựng k?ên cố, nằm ngay g?ữa tuyến đường bê tông dẫn vào khu phố Thanh Nhàn, phường Đồng Kỵ (thị xã Từ Sơn, Bắc N?nh) là của dòng họ Nguyễn ở khu phố Nghè, phường Đồng Kỵ.
Mộ th?êng?
Mở đầu câu chuyện vớ? chúng tô?, ông Nguyễn Văn Ngọ - Trưởng khu phố Thanh Nhàn, phường Đồng Kỵ, khẳng định không hề có chuyện ma mị hay mê tín dị đoan gì xung quanh ngô? mộ này như nh?ều đồn đoán. Tuy nh?ên, kh? t?ếp xúc vớ? nh?ều ngườ? dân, chúng tô? cũng được phen “sởn da gà”.
“Ma thì không b?ết vì tô? không hình dung được con ma nó như thế nào, nhưng đã có lần tô? suýt chết vì sợ. Khoảng 3 tháng trước, kh? đ? làm về muộn qua đoạn đường này, trờ? mưa, đêm lạnh, không một bóng ngườ?, lúc đ? gần đến ngô? mộ, g?ó thổ? mạnh làm tấm rèm lụa đỏ che trước ngô? mộ bay lất phất làm tô? g?ật mình. Theo quán tính tô? hét lên, rồ? chạy một mạch về nhà mà không dám quay đầu nhìn lạ?. Về nhà mồ hô? vã ra, bị cảm, thế là tô? ốm l?ền 3 ngày”, anh Hưng - một ngườ? dân phường Đồng Kỵ kể lạ?.
Nh?ều ngườ? dân trong khu phố này cho b?ết, trước đây ngô? mộ này nằm g?ữa cánh đồng, con đường dẫn vào làng chạy vòng qua ngô? mộ. Phía Bắc ngô? mộ là một hồ nước, hướng Nam là một nghĩa trang nhỏ chỉ chôn cất các hà? nh?, trẻ nhỏ, còn về hướng Tây cách ngô? mộ chừng 70m là một cây đa to lớn, cành rễ um tùm nhưng nay đã bị cắt bỏ.
“Khoảng 40 năm trước, nơ? đây dân cư thưa thớt, hoang vu lắm. Xung quanh ngô? mộ là con đường, hồ nước, gốc đa và nghĩa trang nên ban đêm không a? dám đ? qua khu vực này. A? đ? làm về muộn thì phả? 2-3 ngườ? đ? cùng, không thì phả? đ? vòng qua xóm khác mớ? vào làng được, a? cũng sợ đ? một mình qua đoạn đường này vào ban đêm”, bà L?nh (70 tuổ?) - ngườ? dân địa phương kể lạ?.
Còn vớ? nh?ều ngườ? đ? đường, họ lạ? nghĩ đây là một cá? am thờ, hay một cá? m?ếu l?nh th?êng bất khả xâm phạm nên mớ? xây dựng g?ữa đường như vậy: “Nghĩ vậy nên mỗ? kh? chạy xe ngang qua, chúng tô? đều dừng lạ? làm lễ thắp hương”, anh L?nh - một tà? xế lá? xe tả? thường xuyên chở gỗ vào làng, cho b?ết. Cũng có ngườ? nó?, do g?a chủ đ? xem bó?, “thầy” phán đây là đất th?êng, cụ tổ không muốn đ? nơ? khác nên không cho chuyển. Còn thực chất nguyên nhân bên trong sự v?ệc này thì ít a? b?ết đến.
Ngô? mộ nằm g?ữa đường của dòng họ Nguyễn.
Hành động kỳ quặc
Trước v?ệc ngô? mộ án ngữ g?ữa đường làm mất mỹ quan đô thị, gây nguy h?ểm cho ngườ? đ? đường, nh?ều lần chính quyền phường Đồng Kỵ đã tổ chức gặp mặt các g?a đình trong dòng họ Nguyễn để tuyên truyền vận động, nhưng đành bất lực.
Để tìm h?ểu rõ nguyên nhân vì sao, chúng tô? đã được anh Vũ Văn Đạo - Trưởng khu phố Nghè, dẫn đến nhà ông Nguyễn Văn Dụ - tộc trưởng dòng họ Nguyễn. Ngô? nhà cao tầng khang trang của ông Dụ nằm sát bên lề đường, thấy có phóng v?ên đến, ông tỏ vẻ e ngạ?, nhưng sau và? lần thuyết phục, ông đồng ý t?ếp chuyện chúng tô?.
Theo ông Dụ, ngô? mộ tổ của dòng họ ông đang nằm g?ữa đường có n?ên đạ? gần 400 năm nay, đến thế hệ ông đã là đờ? thứ 11. Sở dĩ mọ? ngườ? trong dòng tộc không a? chấp nhận d? dờ? mộ tổ vì họ cho rằng đang lúc cả họ làm ăn phát đạt, suôn sẻ, sợ động đến mồ mả làm cụ g?ận thì sẽ bị trừng phạt. “Chúng tô? đang sống rất yên ổn, nếu d? dờ? đ? mà không may có gì xảy ra thì a? chịu trách nh?ệm?”, ông Dụ đặt vấn đề.
Nó? rồ?, ông Dụ t?ếp chuyện: “Thực chất anh em trong dòng tộc họ Nguyễn chúng tô? đã bàn lên họp xuống hàng chục lần nhưng không thống nhất được. Ngườ? thì đồng ý d? chuyển, ngườ? lạ? không. A? cũng đưa ra được lý do chính đáng của mình, cuố? cùng thì đành g?ữ nguyên vị trí mộ của cụ tổ.
G?ữ lạ? ngô? mộ là quan đ?ểm tâm l?nh của chúng tô?, phần tâm l?nh thì nên được tôn trọng. Những gì cha ông để lạ? hàng trăm năm nay thì thế hệ sau chúng tô? có trách nh?ệm bảo vệ, g?ữ gìn. Cụ tổ là ngườ? đã s?nh ra cả dòng tộc họ Nguyễn chúng tô? nên chúng tô? có trách nh?ệm bảo vệ”.
Kh? được hỏ? về ý k?ến của từng ngườ? trong dòng tộc, ông Dụ kết luận: “Ngườ? thì bảo g?a đình đang buôn bán, làm ăn phát đạt là do cụ tổ phù hộ, sợ d? dờ? động chạm đến phần đất l?nh th?êng của cụ làm cụ g?ận, ngườ? thì bảo cụ tổ yên nghỉ ở đây “quen” rồ? nên không muốn d? chuyển, ngườ? lạ? lo lắng phần hà? cốt hàng trăm năm của cụ tổ g?ờ chắc đã phân hủy hết nên d? dờ? sợ không đưa đủ hà? cốt đ? theo, không gắn được long mạch, lỡ có chuyện gì làm cụ phật lòng rồ? mang tộ?...”.
Từ những suy nghĩ đó của anh em, g?a đình trong dòng tộc họ Nguyễn đã quyết tâm xây luôn mộ tổ g?ữa đường, hằng tháng cứ vào ngày rằm, mùng một, lễ Tết, cả dòng họ lạ? ra g?ữa đường làm lễ cúng tế cụ tổ. Kh? tìm gặp một ngườ? trong dòng tộc họ Nguyễn, chúng tô? nhận được câu trả lờ?: thà để cụ g?ữa đường chứ d? dờ? là có chuyện l?ền.
Ở cá? đất này cứ d? dờ? phần mộ, hay xây dựng lăng mộ xong là g?a đình, dòng họ lạ? gặp chuyện ngay. Không bố mẹ ốm đau thì con cũng ta? nạn. Không bị ta? nạn thì ra đường cũng tông chết ngườ? khác. “B?ết bao nh?êu ngườ? gánh chịu hậu quả rồ?, tất cả cũng vì làm l?ều, làm không đúng quy cách, làm các cụ nóng g?ận”, một ngườ? cho b?ết.
Nh?ều ngườ? dân địa phương thì cho rằng, dòng họ Nguyễn quyết định như vậy là quá máy móc. Nh?ều ngườ? còn tỏ ra rất bức xúc trước hành động bảo thủ của dòng họ Nguyễn. “A? lạ? để cụ tổ nằm g?ữa đường như vậy. Hằng ngày xe cộ chạy qua, chạy lạ? ồn ào, bụ? mù mịt, làm sao mà cụ yên g?ấc ngàn thu được. Như thế là ‘g?am’ cụ tổ ngoà? đường, chứ không phả? là ‘bảo vệ cụ’”, một ngườ? hàng xóm nó?.
Chính quyền bất lực
Nó? về hành động xây mộ tổ g?ữa đường của dòng họ Nguyễn, bà Chử Thị An - Phó Chủ tịch UBND phường Đồng Kỵ cho b?ết, đây là một v?ệc làm không đúng và bảo thủ, nhưng vì l?ên quan đến ngườ? đã khuất nên chúng tô? đành chấp nhận và tìm cách thuyết phục sau.
Theo bà An trước kh? làm đường có một ngô? mộ của dòng họ Nguyễn và một ngô? mộ của dòng họ Vũ, nhưng dòng họ Vũ đã d? dờ? và bàn g?ao mặt bằng để th? công đường phục vụ dân s?nh. “Dòng họ Vũ chuyển xong làm ăn ngày càng phát đạt hơn, thì dòng họ Nguyễn cũng chuyển được chứ. Chúng tô? đã tổ chức tuyên truyền, vận động nh?ều lần nhưng cả dòng họ vẫn nhất quyết không chịu d? chuyển”.
Ông Dụ cho b?ết, ngô? mộ của cụ tổ dòng họ Nguyễn trước đây nằm g?ữa cánh đồng, con đường vào làng chạy vòng qua ngô? mộ tổ của họ ông. Từ năm 1963 kh? nắn lạ? con đường làng cho thẳng thì ngô? mộ tổ nhà ông lạ? nằm ngay bên vệ đường. Đến năm 2008 kh? mở rộng con đường dân s?nh này thì mộ tổ nhà ông bị nằm ngay g?ữa đường.
“Lẽ ra chính quyền kh? quy hoạch nên tìm h?ểu trước. Ngô? mộ tổ của chúng tô? đã tồn tạ? gần 400 năm còn con đường này vừa mớ? nắn lạ? cho thẳng. Tạ? sao kh? nắn, họ không lấn sang phía Nam ngô? mộ mà lấn sang hướng Bắc để ngô? mộ nằm g?ữa trung tâm đường. Đây là do chính sách quy hoạch của chính quyền địa phương”, ông Dụ khẳng định.
Theo ông Dụ, vì đây là con đường dân s?nh nên kh? quy hoạch có thể l?nh động được chứ không nên rập khuôn như vậy. “Nếu đây là con đường quốc lộ, hay đạ? lộ phục vụ cho lợ? ích quốc g?a thì chúng tô? sẵn sàng tìm đủ cách để d? chuyển, còn đây là đường dân s?nh nên đ? vậy là đủ rồ?”, ông Dụ nó?.
G?ả? thích v?ệc này, bà Chử Thị An cho b?ết, v?ệc quy hoạch đã có từ lâu. “Chúng tô? thế hệ kế nh?ệm thì th? công theo. Chúng tô? vận động rất nh?ều, chính quyền phường quyết định cấp phần đất cho dòng họ Nguyễn xây mộ và thuê xe, thuê thầy về làm đầy đủ lễ ngh? nhưng họ vẫn không chịu d? dờ?. Sắp tớ?, chúng tô? sẽ t?ếp tục đến nhà vận động. Vì đây là phần âm, phần tâm l?nh nên xã không cưỡng chế mà chỉ tìm cách g?ả? quyết cho hợp tình, hợp lý”, bà An nó?.
Trong lúc chưa tìm ra được t?ếng nó? chung g?ữa chính quyền địa phương và dòng tộc họ Nguyễn thì ngô? mộ cổ vẫn t?ếp tục “cố thủ” g?ữa đường. Dù chưa có vụ tạ? nạn ngh?êm trọng nào xảy ra, cũng chưa a? va quyệt vào ngô? mộ nhưng rất dễ gây nguy h?ểm, tạo tâm lý hoang mang cho ngườ? tham g?a g?ao thông và ảnh hưởng đến s?nh hoạt của ngườ? dân địa phương.
BTV (Nguo?duat?n.vn)
