Soi tờ tiền trước nguồn sáng
Theo cơ quan chức năng, soi tờ tiền trước nguồn sáng sẽ giúp nhận biết và kiểm tra hình bóng chìm, dây bảo hiểm và hình định vị.
Hình bóng chìm (bên trái mặt trước hoặc bên phải mặt sau tờ tiền): người sử dụng có thể nhìn thấy rõ từ hai mặt tờ tiền, được thể hiện bằng nhiều đường nét tinh xảo và sáng trắng. Với mệnh giá từ 20.000 đến 500.000 đồng là hình ảnh chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh; mệnh giá 10.000 đồng là hình ảnh chùa Một Cột.
Hình định vị: Với tờ 10.000 đồng, 20.000 đồng, ở phía trên bên trái mặt trước hoặc phía trên bên phải mặt sau tờ tiền. Với tờ 50.000 - 500.000 đồng, ở phía trên bên phải mặt trước hoặc phía trên bên trái mặt sau tờ tiền. Khi soi sẽ nhìn thấy hình ảnh trên hai mặt khớp khít, tạo thành một hình ảnh hoàn chỉnh, các khe trắng đều nhau.
Nếu là tiền giả, hình bóng chìm chỉ là hình ảnh mô phỏng, không tinh xảo; hình định vị không khớp khít, các khe trắng không đều nhau.
Dây bảo hiểm: Khi soi sẽ nhìn thấy rõ từ hai mặt, chạy dọc tờ tiền, có cụm số mệnh giá và chữ “NHNNVN” (hoặc “VND” - mệnh giá 10.000 đồng) sáng trắng. Chẳng hạn, ở tờ tiền mệnh giá 50.000 đồng, dây bảo hiểm ngắt quãng, có cụm số “50000”.
Kiểm tra chất liệu polymer in tiền
Tiền thật được in trên chất liệu polymer, có độ đàn hồi và độ bền cao. Do đó, người dân có thể kiểm tra độ đàn hồi bằng cách nắm gọn tờ tiền trong lòng bàn tay và khi mở ra, tờ tiền sẽ đàn hồi về trạng thái ban đầu. Ngoài ra, có thể kiểm tra độ bền bằng cách kéo, xé nhẹ ở mép tờ tiền (chú ý không kéo, xé đồng tiền ở vị trí đã bị rách), tiền thật sẽ khó rách, khó bai giãn.
Trong khi đó tiền giả chủ yếu được in trên nilon nên không có độ đàn hồi đặc trưng, độ bền như tiền thật. Nếu nắm gọn tờ tiền giả trong lòng bàn tay và mở ra, tờ tiền sẽ không đàn hồi về trạng thái ban đầu. Khi kéo, xé nhẹ ở cạnh tờ tiền sẽ dễ bị bai giãn hoặc rách.
Chao nghiêng tờ tiền, kiểm tra mực đổi màu (OVI), dải iriodin
Mực đổi màu chỉ có trên ba mệnh giá 500.000, 200.000 và 100.000 đồng. Với tờ 500.000 và 200.000 ở phía dưới, bên trái; tờ 100.000 đồng ở phía trên bên phải mặt trước tờ tiền. Khi chao nghiêng tờ tiền và quan sát, sẽ thấy mực đổi màu chuyển từ màu vàng sang màu xanh lá cây hoặc ngược lại.
Dải iriodin chỉ có ở các mệnh giá 500.000, 200.00, 100.000, 20.000 và 10.000 đồng. Đây là dải màu vàng chạy dọc tờ tiền và đặt tại mặt sau tờ tiền, riêng mệnh giá 100.000 đồng đặt tại mặt trước tờ tiền. Khi chao nghiêng tờ tiền sẽ thấy dải iriodin lấp lánh ánh kim, trên dải có số mệnh giá hoặc hoa văn.
Tiền giả có làm giả yếu tố mực đổi màu (OVI) nhưng không đổi màu, hoặc có đổi màu nhưng không đúng màu như ở tiền thật, không có dải iriodin hoặc có in giả nhưng không lấp lánh như ở tiền thật.
Kiểm tra hình ẩn (DOE) trong cửa sổ nhỏ
Cửa sổ nhỏ chỉ có ở 4 mệnh giá 500.000, 200.000, 100.000 và 50.000 đồng. Đây là chi tiết nền nhựa trong suốt và đặt tại phía trên bên trái mặt trước hoặc phía trên bên phải mặt sau tờ tiền. Khi đưa cửa sổ nhỏ tới gần sát mắt, nhìn xuyên qua cửa sổ tới nguồn sáng phù hợp (có thể là ngọn lửa, bóng đèn sợi đốt, đèn đường, đèn flash điện thoại) sẽ nhìn thấy hình ảnh hiện lên xung quanh nguồn sáng.
Với những tờ tiền cũ, cửa sổ nhỏ thường có nhiều vết xước, ảnh hưởng đến chất lượng của hình ảnh. Ở tiền giả, trong cửa sổ nhỏ không có yếu tố hình ẩn.
Vuốt nhẹ mặt trước tờ tiền, kiểm tra các yếu tố in nổi
Tại các vị trí có yếu tố in nổi, khi sờ vào sẽ cảm nhận được độ nổi, nhám ráp của nét in, như: Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh, Quốc huy, mệnh giá bằng số và bằng chữ, dòng chữ “CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM”.Trong khi đó, tiền giả chỉ cho cảm giác trơn lì, hoặc có cảm giác gợn tay do vết dập trên nền giấy, không có độ nổi, nhám ráp như tiền thật.
Dùng kính lúp, đèn cực tím để kiểm tra chữ in siêu nhỏ
Ngoài quan sát bằng mắt thường, chúng ta có thể phân biệt tiền thật và tiền giả bằng kính lúp, đèn cực tím. Theo đó, mảng chữ in siêu nhỏ được tạo bởi các dòng chữ “NHNNVN” hoặc “VN” hoặc số có mệnh giá lặp đi lặp lại, nhìn thấy rõ dưới kính lúp.
Mực không màu phát quang: Là cụm số mệnh giá in bằng mực không màu, chỉ nhìn thấy (phát quang) khi soi dưới đèn cực tím.
Số seri phát quang: Số seri dọc màu đỏ phát quang màu vàng cam và số seri ngang màu đen phát quang màu xanh lơ khi soi dưới đèn cực tím.
Trong khi đó, tiền giả không có mảng chữ siêu nhỏ hoặc các dòng chữ, số không sắc nét, khó đọc. Tiền giả cũng không có mực không màu phát quang hoặc có làm giả nhưng phát quang yếu. Số seri không phát quang hoặc phát quang không giống tiền thật.
Vân Anh (T/h)
