Thời tiết trở lanh, trẻ nhỏ thường mắc phải các bệnh lý về đường hô hấp, điều này khiến các bà mẹ không khỏi lo lắng băn khoăn. Cho con đi gặp bác sỹ để được khám và tư vấn là điều cần thiết, mấy năm trở lại đây ngoài kê đơn thuốc ra bác sỹ khuyên các ông bố bà mẹ nên mua máy khí dung, nhiều người không khỏi lạ lẫm với sản phẩm này. Vậy bản chất máy khí dung là gì?
Xông mũi họng ở trẻ nhỏ qua mặt nạ còn gọi là khí dung. Khí dung được dùng hỗ trợ trong chữa trị một số bệnh lý ở đường hô hấp cấp như viêm thanh quản, viêm khí quản, viêm phế quản, viêm xoang hoặc mãn tính như hen suyễn.
| Nhờ vào xông khí dung, nhiều trẻ đã không cần phải dùng thuốc uống. |
Nhờ vào xông khí dung, nhiều trẻ đã không cần phải dùng thuốc uống.
Không ai phủ nhận từ lúc áp dụng xông khí dung, nhiều bệnh lý đường hô hấp ở trẻ nhỏ được cải thiện rõ. Và nhờ vào xông khí dung, nhiều trẻ đã không cần phải dùng thuốc uống, hạn chế được rất nhiều tác dụng phụ do thuốc gây ra nếu uống.
Khi xông, hơi thuốc sẽ được máy đẩy ra tạo thành dạng hơi sương, tác dụng trực tiếp lên chỗ co thắt hay chỗ viêm nhiễm ở đường hô hấp. Xông sẽ có tác dụng nhanh hơn, làm giãn các phế quản, làm loãng đàm, bệnh nhi có cảm giác dễ thở hơn .Thời gian tác dụng của xông khí dung ngắn, do đó trẻ sẽ được xông nhiều lần tùy theo chẩn đoán và độ nặng nhẹ của bệnh.
Các bước sử dụng máy phun khí dung
Dùng ống nhỏ giọt hoặc ống tiêm sạch để lấy một lượng nước muối sinh lý 0,9% (theo liều lượng đã được bác sĩ quy định) cho vào cốc đựng thuốc. Nếu dùng loại thuốc đã pha sẵn thì không cần dùng nước muối.
Dùng ống nhỏ giọt hoặc ống tiêm sạch để lấy một lượng thuốc (theo liều lượng đã được bác sĩ quy định) cho vào cốc đựng thuốc cùng với nước muối. Có thể dùng loại đã phân sẵn từng liều nhỏ trong ống nhựa.
Nối mặt nạ hoặc ống thở miệng vào cốc đựng thuốc.
Ðặt mặt nạ lên mặt và chỉnh dây cột cho vừa khít hoặc đưa ống thở lên miệng.
Mở công tắc máy.
Thở chậm và sâu bằng miệng (hít vào sâu, ngưng lại 1-2 giây rồi thở ra) cho đến khi hết thuốc trong cốc đựng, trung bình khoảng 10-20 phút.
Những điều cần lưu ý
Mỗi máy phun khí dung đều có kèm theo mặt nạ hoặc ống ngậm. Tùy theo thói quen, ta có thể dùng 1 trong 2 loại dụng cụ trên, nhưng cần biết rằng dùng ống ngậm thì lượng thuốc đến phổi sẽ nhiều hơn khi dùng mặt nạ. Tuy nhiên, việc sử dụng ống ngậm đòi hỏi phải có sự hợp tác tốt của người bệnh, do đó không nên dùng cho trẻ em dưới 5 tuổi.
Khi sử dụng mặt nạ, thuốc có thể đọng lại trên mặt hoặc thoát ra ngoài nếu mặt nạ không áp sát vào mặt, do đó làm giảm lượng thuốc vào phổi.
Các tác dụng phụ tại chỗ khi sử dụng máy phun khí dung bao gồm ho, khàn giọng, nhiễm nấm vùng hầu họng, kích thích niêm mạc hầu họng hoặc kích thích da mặt nếu sử dụng mặt nạ. Hầu hết các tác dụng phụ này đều có thể tránh được bằng cách súc miệng và rửa mặt bằng xà bông sau khi phun khí dung.
Hiện nay trên thị trường có bán rất nhiều loại máy khí dung, giá rẻ nhất khoảng 7 trăm nghìn và đắt nhất có loại gần 16 triệu đồng. Ví dụ máy xông khí dung Beurer IH18 có giá hơn 8 trăm nghìn đồng, máy xông mũi họng LAICA MD6024 có giá 1 triệu 5 trăm nghìn đồng, máy xông khí dung Omron NE U17 có giá hơn 15 triệu đồng…
PGS, TS Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai -Hà Nội cho biết, khí dung không an toàn như nhiều phụ huynh vẫn tưởng. Nhưng hiện nay các bậc phụ huynh vẫn đang lạm dụng khí dung. Hầu như nhà nào cũng cố mua một cái về cho con xông.
Tại khoa Nhi của Bệnh viện cũng từng tiếp nhận nhiều trường hợp trẻ nhập viện trong tình trạng viêm mạc mũi phù nề nặng, viêm mũi kéo theo viêm họng dẫn tới biến chứng viêm phổi do bị xông mũi họng quá nhiều.
Theo PGS Dũng, cơ chế của xông khí dung là do thuốc thấm qua và có tác dụng với niêm mạc mũi. Tuy nhiên việc cho bé thở khí dung có những quy định chặt chẽ. Cụ thể, mỗi một lần khí dung thì phải thay bộ dây, trong khi ở nhiều gia đình chỉ dùng một cái hết tháng này qua tháng khác. Hậu quả là bộ dây có thể lắng đọng vi trùng, là nguồn vi trùng virus.
Ở bệnh viện để tiết kiệm cho bệnh nhân thì có thể hấp tiệt trùng, nhưng cũng chỉ dùng trong một ngày (ngày xông 2-3 lần). Vì thế, việc gia đình tự ý xông mũi họng cho trẻ đôi khi hại nhiều hơn lợi.
Việc sử dụng khí dung được các bác sĩ kiểm soát rất chặt bởi không phải trường hợp nào cũng dùng được khí dung. Việc xông mũi, họng chỉ được chỉ định cho các trường hợp trẻ mắc bệnh viêm đường hô hấp, bị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính...
(Tổng hợp)
