Hãng thông tấn nhà nước Nga TASS hôm 14/4 (giờ địa phương) trích dẫn thông báo từ Bộ Quốc phòng Nga cho biết tàu tuần dương mang tên lửa dẫn đường Moskva đã bị chìm tren Biển Đen. Cụ thể, hãng tin TASS viết: "Trong quá trình kéo tàu tuần dương Moskva đến cảng, con tàu bị mất thăng bằng do hư hỏng ở thân tàu trong một vụ hỏa hoạn ở kho đạn dược. Trong khi biển động, con tàu đã bị chìm".
Tuy nhiên, phía Ukraine lại đưa ra một tuyên bố khác về vụ việc. Bộ Tư lệnh Chiến dịch Nam của Ukraine khẳng định tàu Moskva bị chìm sau khi bị trúng tên lửa Neptune của nước này.
Hiện chưa thể xác định được nguyên nhân gây ra vụ cháy trên tàu.
Theo CNN, bất kể điều gì xảy ra, các nhà phân tích cho rằng việc tàu Moskva bị chìm sẽ ảnh hưởng nặng nề đến trái tim của hải quân Nga cũng như niềm tự hào dân tộc, có thể so sánh với việc Hải quân Mỹ mất một thiết giáp hạm trong Thế chiến II hoặc một tàu sân bay ngày nay.
Ông Carl Schuster, thuyền trưởng Hải quân Mỹ đã nghỉ hưu và là cựu giám đốc của hoạt động tại Trung tâm Tình báo Liên hợp của Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương Mỹ nhận xét: "Chỉ cần mất tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo hoặc tàu sân bay Kutznetsov (hàng không mẫu hạm duy nhất của Nga) sẽ là một đòn giáng nặng nề vào tinh thần Nga và uy tín của hải quân nước này với công chúng".
Ông Alessio Patalano, giáo sư chiến tranh và chiến lược tại Đại học King's College ở London (Anh), cũng đồng tình với quan điểm mất tàu chiến Moskva sẽ là một "đòn giáng mạnh" vào các lực lượng của Nga. Ông cho biết: "Hoạt động của các con tàu hiếm khi là chủ đề của tin tức. Nhưng những con tàu này vẫn làn phần nổi, đánh dấu chủ quyền lãnh thổ của một đất nước. Và khi một con tàu bị mất, không hơn không kém, đó sẽ là một thông điệp mang tính chính trị và biểu tượng, kèm theo một sự mất mất quân sự".
Trang web quân sự Naval-Technology.com thông tin chiến hạm Moskva dài 186 mét, với gần 500 thủy thủ đoàn, là niềm tự hào của hạm đội hải quân Nga ở Biển Đen. Ban đầu con tàu này được đưa vào biên chế Hải quân Liên Xô với tên gọi Slava vào những năm 1980. Sau đó, tàu đã được đổi tên thành Moskva vào năm 1995 và sau khi tái trang bị phục vụ vào năm 1998.
Tàu Moskva được trang bị một loạt tên lửa chống hạm và phòng không cũng như ngư lôi, súng hải quân và hệ thống phòng thủ tên lửa tầm gần. Để đáp ứng được điều này, tàu Moskva sẽ có một lượng lớn vật liệu nổ trong các kho đạn dược. Theo đó, Ông Schuster nhận định bất kỳ đám cháy nào xảy ra ở gần khu vực này sẽ gây ra một mối đe doạ lớn, khiến thủ thủ đoàn khó có thể xoay sở.
Ông chỉ ra: "Nếu một đám cháy xảy ra ở khu vực này, bạn chỉ có 2 lựa chọn, một là dội nước dập lửa vào kho hoặc là rời bỏ con tàu. Nếu không thì toàn bộ thuỷ thủ đoàn sẽ gặp nguy hiểm khi ngọn lửa bén tới hàng trăm tấn bom mìn, gây ra vụ nổ lớn".
Quản trị viên khu vực bang Odesa, ông Maxim Marchenko, tuyên bố trong một bài đăng trên Telegram rằng các lực lượng Ukraine đã sử dụng tên lửa du hành trên biển Neptune để tấn công Moskva. Nếu điều đó là sự thật, Moskva có khả năng là tàu chiến lớn nhất từng bị trúng tên lửa. Một thành tích như vậy sẽ là một bước tiến lớn cho lực lượng của Kyiv.
Được biết, tên lửa Neptune là một loại vũ khí của Ukraine, được phát triển trong nước dựa trên tên lửa hành trình KH-35 của Liên Xô. Tên lửa Neptune chỉ mới được đưa vào hoạt động trong lực lượng Ukraine vào năm ngoái.
Trong một bài đăng trên trang web của Trung tâm An ninh Hàng hải Quốc tế (CIMSEC), ông Jason Lancaster, một sĩ quan tác chiến mặt nước của Hải quân Mỹ cho biết nếu những tuyên bố của Ukraine là sự thật, đây sẽ là lần đầu tiên tên lửa Neptun được sử dụng trong xung đột.
Bài đăng của ông Lancaster nhấn mạnh mối đe dọa gây ra bởi các tên lửa hành trình di động trên bờ như Neptune đã "thay đổi hành vi hoạt động" của đối thủ.
Trong bài đăng trên CIMSEC, ông Lancaster lưu ý rằng Hải quân Hoàng gia Anh cũng đã mất một số tàu trước tên lửa do Argentina bắn trong Chiến tranh Falklands năm 1982. Trong cuộc chiến đó, một tàu ngầm của Anh cũng đã đánh chìm tàu tuần dương Argentina General Belgrano, một cựu tàu Hải quân Mỹ trong Thế chiến II có kích thước tương tự như tàu Moskva.
Theo Oleksiy Arestovych, cố vấn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, tàu Moskva cũng có ý nghĩa biểu tượng đối với Ukraine vì đó là một trong những con tàu tham gia vào cuộc trao đổi nổi tiếng tại Đảo Rắn hồi tháng 2.
Minh Hạnh (Theo CNN)
