Tình hình xung quanh khu vực giàn khoan Haiyang Shiyou 981 vẫn đang căng thẳng khi ngày hôm qua (15/5), Trung Quốc tiếp tục huy động nhiều loại tàu, trong đó có tàu quân sự và tàu cá vỏ sắt ngăn cản lực lượng tàu thực thi pháp luật của Việt Nam tiếp cận giàn khoan.
Theo Giáo sư Marvin C. Ott thuộc Đại học Hopkins, việc Trung Quốc đưa giàn khoan vào hoạt động trái phép trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam là một bước nằm trong kế hoạch đã được chuẩn bị kỹ lưỡng nhằm độc chiếm biển Đông.
Học giả Mỹ đã đưa ra nhiều bằng chứng khẳng định điều này khi trao đổi với phóng viên của Đài Truyền hình Việt Nam.
PV: Ông nhìn nhận như thế nào về tình hình căng thẳng tại biển Đông sau khi Trung Quốc đưa giàn khoan Haiyang Shiyou 981 vào hoạt động trái phép vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam và các tàu của Trung Quốc gây hấn với các tàu của Việt Nam đang làm nhiệm vụ.
Quyết tâm của Trung Quốc nhằm kiểm soát các vùng đất và nước tại biển Đông, theo cách nhìn của tôi là rất rõ ràng trong suốt một thời gian dài.
 |
| Giáo sư Marvin C. Ott là chuyên gia phân tích chiến lược và cũng thường xuất hiện trên kênh truyền hình CNN với vai trò bình luận viên về các vấn đề châu Á. |
Những gì xảy ra trong vài năm gần đây cho thấy, Trung Quốc đã tăng cường năng lực hải quân, không quân nhằm mở rộng quyền lực và kiểm soát tại biển Đông.
Trong một loạt những vụ việc như thế, thì đáng kể gần đây nhất là tại Philippines. Việc Trung Quốc đưa giàn khoan vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam nhìn có vẻ khác nhưng thực ra là cùng một kiểu vụ việc xảy ra với Philippines.
PV: Nhiều chuyên gia luật pháp quốc tế cho rằng, Trung Quốc không có quyền và cũng chẳng có lý do gì để đưa giàn khoan cùng tàu hộ tống vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Còn Trung Quốc lại cho rằng giàn khoan và tàu của họ đang hoạt động trong vùng biển của Trung Quốc. Còn ông, ông nghĩ thế nào?
Clip nhận định của Giáo sư Marvin C. Ott.
Nếu như theo đánh giá của hầu hết chuyên gia nước ngoài, thì đường lưỡi bò mà Trung Quốc đưa ra không có giá trị trong luật pháp quốc tế nên theo tôi cách mà Philippines thách thức đường lưỡi bò của Trung Quốc tại Hội đồng tòa án quốc tế là hành động rất có ý nghĩa.
Hầu như tất cả các luật sư quốc tế đều tin Philippines sẽ thắng, vụ kiện sẽ triển khai mất vài năm nhưng chắc chắn Philippines sẽ thắng.
Điều này sẽ tạo ra cơ sở pháp lý khẳng định: Đường lưỡi bò 9 khúc đứt đoạn của Trung Quốc là bất hợp pháp. Việc Philippines kiện Trung Quốc có khả năng tạo ra lợi ích chung rất lớn cho các nước trong khu vực.
PV: Xin chân thành cảm ơn ông!
