Kinh giới (tên khoa học là Elsholtzia cristata), nguồn gốc ở châu Á, hay mọc ở khu vực nhiều nắng, thân dạng hình vuông, mọc thẳng, chiều cao khoảng 30 - 50cm. Hoa của loài cây này mọc thành cụm ở đầu cành, kích thước nhỏ, màu tím nhạt. Toàn thân kinh giới đều có mùi thơm, vị hơi cay vì có nhiều tinh dầu.
Rau kinh giới rất giàu chất chống oxy hóa như carvacrol và thymol, đây là những hợp chất giúp chống lại các tổn thương gây ra bởi các gốc tự do. Sự tích tụ của các gốc tự do trong bất kỳ khu vực nào của cơ thể có thể dẫn đến các bệnh lý mãn tính như bệnh tim, ung thư. Khi kết hợp rau kinh giới với các loại thực phẩm chứa chất chống oxy hóa cao khác như trái cây và rau có thể giúp bạn tăng cường sức khỏe, cải thiện vóc dáng và làn da.
Công dụng của rau kinh giới đối với sức khỏe
Chữa cảm cúm
Cây kinh giới chứa hợp chất carvacrol và thymol có thể tiêu diệt tác nhân gây nên bệnh cúm. Vì điều này mà loại cây này thường được dùng để hỗ trợ điều trị các triệu chứng cúm như cảm lạnh, sốt, đau nhức cơ thể. Nếu phát hiện triệu chứng cảm cúm có thể nấu cháo trắng và kinh giới, thì thêm chút hành lá rồi ăn lúc nóng sẽ cảm thấy dễ chịu hơn.
Không những thế, kinh giới còn giúp thông họng và mũi do dị ứng hoặc cảm cúm. Trong trường hợp này, có thể dùng tinh dầu kinh giới nhỏ vào bát nước nóng rồi hít hơi nước bốc lên để xông mũi.
Tốt cho tim mạch
Kali trong kinh giới tác dụng kiểm soát nhịp tim và huyết áp. Bên cạnh đó, chất chống oxy hóa từ kinh giới còn phòng ngừa yếu tố gây ra bệnh tim là stress oxy hóa.
Hỗ trợ tiêu diệt ký sinh trùng gây hại cho đường ruột
Carvacrol và Thymol trong cây kinh giới có thể tiêu diệt các loại ký sinh trùng gây hại cho đường ruột như sán, giun... để bảo vệ hệ tiêu hóa, giúp làm dịu triệu chứng khó tiêu và đau do rối loạn dạ dày. Đối với phụ nữ, loại rau gia vị này còn giúp xoa dịu cơn đau bụng trong kỳ kinh.
Cải thiện giấc ngủ
Flavonoid trong kinh giới có thể kháng viêm, an thần nên giảm stress, căng thẳng hiệu quả và cải thiện chứng đau nửa đầu, mang lại giấc ngủ chất lượng hơn.
Phòng ngừa lão hóa
Rosmarinic là một chất trong rau kinh giới có tác dụng chống oxy hóa tương đối mạnh mẽ, nhờ đó mà nó đẩy lùi và phòng ngừa các dấu hiệu lão hóa, mang lại sức sống cho làn da.
Kháng khuẩn
Tinh dầu trong kinh giới tác dụng ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn Escherichia coli và Pseudomonas aeruginosa - tác nhân gây nhiễm trùng. Bên cạnh đó, lá kinh giới còn có thể chống lại 23 loại vi khuẩn khác nhau. Do đó, ăn rau kinh giới vừa giúp cơ thể tăng đề kháng vừa ngăn ngừa nguy cơ xâm nhập của vi khuẩn.
Điều trị mụn nhọt
Đối với việc hỗ trợ điều trị mụn nhọt, kinh giới tác dụng rất tốt nếu được dùng ngay thời điểm chúng mới khởi phát. Cách trị mụn nhọt đơn giản là dùng rau kinh giới tươi được nghiền nát vắt lấy nước thoa trực tiếp lên nốt mụn sau đó đợi cho khô thì rửa sạch.
Làm sạch đường hô hấp
Flavonoid, carvacrol và tecpen ở cây kinh giới có tác dụng tan đờm, trị ho, tống đờm ra khỏi phổi và phòng ngừa ung thư phổi. Không những thế, các chất này còn giảm nguy cơ nhiễm trùng xoang nên rất tốt đối với đường hô hấp.
Cải thiện giấc ngủ
Flavonoid trong kinh giới có thể kháng viêm, an thần nên giảm stress, căng thẳng hiệu quả và cải thiện chứng đau nửa đầu, mang lại giấc ngủ chất lượng hơn.
Những lưu ý khi sử dụng rau kinh giới
Về cơ bản, cây kinh giới có rất nhiều tác dụng với sức khỏe. Tuy nhiên, không phải mọi trường hợp dùng thảo dược tự nhiên này đều đạt được công dụng như nhau. Có người dùng kinh giới và thấy tác dụng nhanh chóng nhưng lại có người thấy hiệu quả khá chậm.
Một số người dùng kinh giới để làm trắng da hoặc trị mụn có thể gặp phản ứng như: ngứa, sưng, đỏ da hoặc bị mụn trầm trọng hơn. Nếu gặp tình trạng này cần dừng ngay việc dùng thảo dược kinh giới. Ngoài ra, các trường hợp sau cũng được khuyến cáo không nên dùng loại rau này:
- Ra mồ hôi không thể cầm được (Đông y gọi là biểu chứng dương hư).
- Đau nhức đỉnh đầu xuất phát từ yếu tố âm hư hỏa vượng chứ không phải do ngoại cảm.
Mặc dù kinh giới có nhiều công dụng trong việc bảo vệ sức khỏe con người nhưng không đồng nghĩa với việc lạm dụng nó mà chỉ nên dùng với lượng vừa đủ. Mỗi ngày chỉ nên dùng 5 - 10g rau kinh giới khô hoặc 15 - 30g dạng tươi để tránh quá liều.
Ngoài ra, để tránh gặp phải tác dụng phụ, không nên dùng chung kinh giới với cá lóc, thịt lừa và cua biển.
Như Quỳnh (T/h)
