"Chỉ cần giảm được 1% số xét nghiệm thì mỗi năm chỉ tính riêng số xét nghiệm không phải thực hiện tại các BV đã là khoảng 4,75 triệu lượt. Nếu tính trung bình mỗi xét nghiệm có giá 50.000 đồng thì chúng ta đã tiết kiệm được khoảng 237,5 tỉ đồng", PGS-TS Lương Ngọc Khuê - Cục trưởng Cục quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế nói.
Từ 1/7, 38 bệnh viện (BV) trực thuộc Bộ Y tế sẽ thực hiện việc liên thông kết quả xét nghiệm. Liên thông xét nghiệm nghĩa là kết quả xét nghiệm ở bệnh viện này sẽ được chấp nhận khi khám chữa ở bệnh viện khác, giúp người bệnh không phải xét nghiệm nhiều lần mỗi khi chuyển viện.
Theo đó, hơn 30 bệnh viện có phòng xét nghiệm đạt chứng chỉ tiêu chuẩn quốc tế ISO 15189 đối với các phòng xét nghiệm y tế sẽ thực hiện ngay từ ngày 1/7, như các bệnh viện: Bạch Mai, Nhi T.Ư, Viện Huyết học và Truyền máu T.Ư, BV Phổi T.Ư, Chợ Rẫy, Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí, Nhi đồng 1, Viện Pasteur TP.HCM…
Và theo lộ trình liên thông kết quả xét nghiệm đã được xác định trong Quyết định số 316/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Tăng cường chất lượng xét nghiệm y học giai đoạn 2016-2025 thì trước ngày 1/1/2018 sẽ liên thông kết quả xét nghiệm giữa các BV hạng đặc biệt và hạng I.
Đến năm 2020 thực hiện liên thông xét nghiệm đối với các bệnh viện trong cùng một địa bàn tỉnh, thành phố. Đến năm 2025 liên thông xét nghiệm ở tất cả các cơ sở khám chữa bệnh trên toàn quốc.
Trong toàn bộ chi khám chữa bệnh thì chi phí dành cho chụp chiếu, xét nghiệm chẩn đoán chiếm khoảng 20%. Mỗi năm, các BV làm tới 400-450 triệu xét nghiệm – một con số không hề nhỏ. Cũng theo tính toán của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, nếu các BV công nhận kết quả xét nghiệm của nhau sẽ giảm ít nhất giảm 5-10% chi phí cho các xét nghiệm. Ngoài ra, các BV sẽ phải nâng cao chất lượng đạt chuẩn trong việc xét nghiệm.
PGS.TS Lương Ngọc Khuê - Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) - cho biết, khi xét nghiệm có độ tin cậy cao hơn, cơ sở khám chữa bệnh này có thể sử dụng kết quả xét nghiệm của cơ sở khám chữa bệnh khác, một số xét nghiệm không phải làm lại sẽ tránh được lãng phí. Chỉ cần giảm được 1% số xét nghiệm thì mỗi năm, chỉ tính riêng số xét nghiệm không phải thực hiện tại các bệnh đã là khoảng 4,75 triệu lượt. Nếu tính trung bình mỗi xét nghiệm có giá 50.000 đồng thì chúng ta đã tiết kiệm được khoảng 237,5 tỷ đồng.
"Liên thông xét nghiệm thực chất là việc cơ sở khám chữa bệnh này công nhận và có thể sử dụng kết quả xét nghiệm của cơ sở khám chữa bệnh khác trong một số trường hợp xét nghiệm đó có giá trị sử dụng trong một thời gian và trên cơ sở tình trạng người bệnh. Thực hiện được điều này có nghĩa là một số xét nghiệm sau khi đã có kết quả có thể được cơ sở khám chữa bệnh khác sử dụng để chẩn đoán, điều trị, theo dõi bệnh, giúp tiết kiệm chi phí thực hiện xét nghiệm trong một số trường hợp.
Chất lượng xét nghiệm giữa các cơ sở điều trị và giữa các tuyến điều trị hiện nay nhìn chung chưa đồng đều. Chất lượng xét nghiệm thường tốt hơn ở các BV tuyến T.Ư, tuyến tỉnh và còn hạn chế ở các BV tuyến dưới. Các BV tư nhân cũng phải tham gia liên thông và cũng được đánh giá chất lượng để thực hiện liên thông", TS Khuê cho hay.
Việc liên thông kết quả xét nghiệm nếu thực hiện càng sớm sẽ càng mang lại lợi ích lớn. Hằng năm, chỉ tính riêng số lượt xét nghiệm của các BV đã có khoảng 250 triệu lượt xét nghiệm hóa sinh, hơn 200 triệu lượt xét nghiệm huyết học và khoảng 25 triệu lượt xét nghiệm vi sinh. Tỷ lệ tăng trưởng trong khối xét nghiệm trung bình khoảng 10% mỗi năm.
Hiện nay, máy móc xét nghiệm, hóa chất xét nghiệm của các BV được đầu tư khác nhau, nhân lực làm xét nghiệm trình độ khác nhau nên kết quả khó đồng đều. Với bệnh nhân nặng, bệnh khó, bác sĩ chỉ căn cứ vào kết quả xét nghiệm của BV bạn để chỉ định điều trị, nếu không may có rủi ro, biến cố thì sẽ giải quyết ra sao là câu hỏi Thanh niên đặt ra với ông Khuê.
PGS Khuê bày tỏ, theo nguyên tắc, việc liên thông kết quả xét nghiệm chỉ áp dụng cho một số xét nghiệm có thể liên thông được, khi kết quả xét nghiệm đó có giá trị trong một thời gian nhất định. BV đó chỉ sử dụng và công nhận kết quả xét nghiệm của BV khác mà phòng xét nghiệm của BV khác đó có mức chất lượng tương đương hoặc cao hơn, BV xét nghiệm cho người bệnh là nơi chịu trách nhiệm về dịch vụ xét nghiệm do mình thực hiện.
Như vậy, độ chính xác và độ tin cậy cũng sẽ tương đương hoặc cao hơn. Đặc biệt quan trọng là trong quá trình thực hiện, quyền chỉ định xét nghiệm vẫn do bác sĩ. Việc chỉ định xét nghiệm phải dựa trên tình trạng cụ thể của người bệnh chứ không liên thông một cách cứng nhắc. Do đó, tôi khẳng định, liên thông để tốt hơn cho chất lượng điều trị, kiểm soát lạm dụng chứ không phải nhằm mục đích cắt giảm xét nghiệm, ảnh hưởng đến người bệnh.
