(ĐSPL) - Đó là khuyến cáo của PGS.TS.Trần Văn Thuấn- Phó g?ám đốc bệnh v?ện K, k?êm V?ện trưởng v?ện Ngh?ên cứu phòng chống ung thư xung quanh v?ệc làm thế nào để phòng ngừa và hạn chế nguy cơ mắc ung thư cao nhất.
Thực phẩm, lố? sống căn nguyên gây bệnh
Thông t?n tỉ lệ tử vong do ung thư ở V?ệt Nam thuộc nhóm cao hàng đầu thế g?ớ? kh?ến nh?ều ngườ? quan tâm. Ông có thể nó? rõ hơn về thực tế này?
Ung thư là một nhóm các bệnh l?ên quan đến v?ệc phân ch?a tế bào một cách vô tổ chức và những tế bào nào đó có khả năng xâm lấn những mô khác, bằng cách phát tr?ển trực t?ếp vào mô lân cận hoặc d? chuyển đến nơ? xa (d? căn). H?ện có khoảng 200 loạ? ung thư và không phả? tất cả đều có thể phát h?ện sớm. Ung thư có thể gây ra nh?ều tr?ệu chứng khác nhau phụ thuộc vào vị trí, đặc đ?ểm và khả năng d? căn của khố? u.
PGS.TS. Trần Văn Thuấn, Phó G?ám đốc bệnh v?ện K, k?êm V?ện trưởng v?ện Ngh?ên cứu phòng chống ung thư.
H?ện nay, trên thế g?ớ?, mỗ? năm có khoảng 12,7 tr?ệu ngườ? được phát h?ện mắc ung thư và khoảng 8,2 tr?ệu ngườ? tử vong vì căn bệnh này. Dự báo sẽ có khoảng 100 tr?ệu ngườ? tử vong vì ung thư trong 10 năm tớ?. R?êng tạ? V?ệt Nam, trung bình mỗ? năm có khoảng 150.000 ca mắc mớ? và trên 75.000 trường hợp tử vong do ung thư và những con số đó đã phản ánh xu thế ngày càng g?a tăng của căn bệnh này.
Như ông vừa nó?, tỉ lệ mắc và tử vong do ung thư ở V?ệt Nam ngày càng g?a tăng. Vậy, có l?ên quan gì g?ữa lố? sống, cách ăn uống đến kết quả này không, thưa ông?
Nguyên nhân gây căn bệnh ung thư có rất nh?ều yếu tố. Một yếu tố có thể gây ra nh?ều loạ? ung thư và mỗ? loạ? ung thư có thể gây ra do nh?ều yếu tố. Tuy nh?ên, h?ện có trên 80\% là do các yếu tố bên ngoà? hay còn gọ? là các yếu tố ngoạ? s?nh bao gồm hút thuốc lá, chế độ d?nh dưỡng không hợp lý, t?ếp xúc vớ? t?a phóng xạ, thuốc trừ sâu d?ệt cỏ và một số yếu tố s?nh học như nh?ễm v? rút v?êm gan B, nh?ễm v? rút HPV gây ung thư cổ tử cung và một phần nhỏ khoảng 5-10\% có l?ên quan tớ? yếu tố d? truyền gây bệnh ung thư như ung thư vú, ung thư đạ? trực tràng...
Tô? nhấn mạnh, hút thuốc lá ch?ếm tớ? trên 30\% tổng số nguyên nhân gây bệnh ung thư. Đ?ều này cho thấy, ung thư phổ? là loạ? ung thư phổ b?ến nhất, nguyên nhân gây tử vong cao nhất đố? vớ? nam g?ớ?. Ở nữ g?ớ?, tỉ lệ này ngày càng tăng và có thể ch?ếm tỉ lệ tử vong hàng đầu trong các bệnh ung thư ở nữ g?ớ? tạ? các nước công ngh?ệp hoá do phong trào hút thuốc ở nữ g?ớ? g?a tăng. Ngoà? ra, vớ? sự phát tr?ển của xã hộ? h?ện đạ? nên v?ệc sử dụng thực phẩm không hợp lý, không an toàn cũng là những căn nguyên gây bệnh.
Có thể ngừa ung thư bằng thay đổ? chế độ, s?nh hoạt
Gần đây, ngườ? dân rất hoang mang trước hàng loạt các loạ? thực phẩm không đạt chất lượng, "tẩm hoá chất" có thể gây hạ? tớ? sức khoẻ ngườ? t?êu dùng. Thực phẩm có phả? là "thủ phạm số 1" gây bệnh ung thư, thưa ông?
Như tô? đã nó?, v?ệc sử dụng thực phẩm không hợp lý sẽ là một trong những yếu tố nguy cơ chính gây bệnh (35\%). Tuy nh?ên, bản thân trong thực phẩm không có chứa chất gây ung thư nhưng để bảo quản thực phẩm một số ngườ? k?nh doanh hám lờ? bất chấp thủ đoạn đã cố tình sử dụng những loạ? hoá chất độc hạ? "đầu độc" ngườ? t?êu dùng. Kh? các t?ểu thương dùng phụ g?a thực phẩm công ngh?ệp nhằm kéo dà? tuổ? thọ, kích thích sự phát tr?ển, tăng sự bắt mắt về mẫu mã, hình dáng của sản phẩm, thực phẩm thì tất yếu, nếu ngườ? dân kh? mua và sử dụng phả? những loạ? thực phẩm này sẽ là những nguy cơ gây bệnh hoặc do thức ăn để quá lâu, bảo quản không đúng quy định cũng là những mầm mống. Chẳng hạn như gạo mốc, g?ấy báo có chứa chì, kh? bọc vào thức ăn ăn trực t?ếp sẽ vô cùng nguy h?ểm. Ngoà? ra, chế độ trong bữa ăn có chứa quá nh?ều chất béo, mỡ động vật... đều là những yếu tố nguy cơ có thể gây bệnh ung thư.
Vậy làm thế nào để có thể ngăn ngừa và phát h?ện sớm nhằm đ?ều trị có h?ệu quả về căn bệnh này, thưa ông?
Để có thể ngăn ngừa sự xâm lấn của căn bệnh, chúng ta không t?ếp xúc hoặc g?ảm tố? đa những yếu tố t?ếp xúc vớ? ung thư như: Không hút thuốc lá, có chế độ d?nh dưỡng hợp lý. Trong bữa ăn cần tăng cường hoa quả, rau xanh, g?ảm và đ?ều chỉnh lượng đạm phù hợp cũng như hạn chế tố? đa sử dụng mỡ động vật và thay vào đó là các loạ? dầu thực vật có lợ? cho sức khoẻ.
Ngoà? ra, có thể t?êm phòng như t?êm vắc x?n phòng v?êm gan B để phòng ung thư gan, vắc x?n chống nh?ễm HPV phòng ung thư cổ tử cung... và đặc b?ệt, phả? có lố? sống lành mạnh, chung thuỷ một vợ một chồng; hạn chế và dừng ở ha? con vì s?nh đẻ nh?ều sẽ gây nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung đồng thờ? phả? có chế độ luyện tập thể dục thể thao hợp lý, khoa học sẽ là những g?ả? pháp ngăn ngừa rất hữu h?ệu.
Mặc dù, ung thư đang trở thành căn bệnh hàng đầu gây tử vong ở một số nước phát tr?ển. Thế nhưng, đ?ều may mắn là khoảng 1/3 trường hợp tử vong do ung thư, có thể phòng ngừa được bằng cách thay đổ? chế độ ăn uống, s?nh hoạt. 1/3 bệnh ung thư chữa được khỏ? nếu được phát h?ện sớm và đ?ều trị kịp thờ?. 1/3 bệnh ung thư còn lạ? chúng ta có thể kéo dà? thờ? g?an và cả? th?ện chất lượng sống bằng các b?ện pháp đ?ều trị.
X?n cảm ơn ông!
Hoàng Anh – Hương Lan
