Khủng hoảng Iraq: Tia sáng cuối đường hầm?

Vấn đề ở chỗ Thủ tướng đương nhiệm al-Maliki có chịu rời bỏ chức vụ hay lại tìm kiếm nhiệm kỳ thứ ba.

Một phiên họp của Quốc hội Iraq.

Ngày 15/7, Quốc hội Iraq đã bầu chọn chính trị gia phe Hồi giáo Sunni, ông Selim al-Jabouri, làm chủ tịch quốc hội mới. Tuy nhiên, tranh cãi về việc ai sẽ vào những vị trí quan trọng hơn là thủ tướng và tổng thống hiện vẫn chưa được giải quyết

Theo thông tín viên Edward Yeranian của VOA tường trình từ Cairo, Quốc hội Iraq đã phá vỡ bế tắc và bầu chọn được chủ tịch quốc hội mới, với đa số 194 phiếu. Hai phiên họp trước đã kết thúc trong bế tắc sau khi các nhóm chính trị quan trọng rút lui, khiến cho không đủ số đại biểu cần thiết để tiến hành bỏ phiếu.

Trong một dấu hiệu của sự tan băng chính trị, các thành viên quốc hội trung thành với Thủ tướng Iyad Allawi đã đồng ý dự phiên họp hôm 15/7 và đã tuyên thệ sau khi tẩy chay hai phiên họp trước.

Bất chấp phản ứng mạnh mẽ từ nhiều thành viên quốc hội và rối loạn tại nhiều thời điểm của tranh luận, các phe phái chính trị Shi’ite, Sunni và người Kurd đối địch có vẻ mong muốn đạt được một vài thỏa thuận.

Tuy nhiên, tranh cãi về việc ai sẽ làm thủ tướng Iraq  mới vẫn chưa được giải quyết. Thủ tướng sắp mãn nhiệm Nouri al-Maliki đang hy vọng giữ được chức vụ cho nhiệm kỳ thứ ba. Ông đang đối mặt với sự chống đối chính từ phe Sunni, người Kurd và một vài nhóm chính trị Shi’ite.

Học giả Hilal Khashan - giảng dạy khoa học chính trị tại đại học American University ở Beirut - cho rằng chỉ cần tìm ra người thay thế ông Maliki thì xung đột chính trị đầy gai góc của Iraq sẽ được giải quyết. Ông nói: “Bước tiến quan trọng nhất để đưa Iraq trở lại con đường hàn gắn quốc gia là tìm ra một người thay thế cho al-Maliki. Ông Maliki không được người Sunni, người Kurd và nhiều người Shi’ite ở Iraq chấp nhận.Tuy nhiên việc bầu ông Jabouri làm chủ tịch quốc hội mới là một bước đi đúng hướng”.

Ðài truyền hình Al-Arabiya tường thuật rằng ông Maliki hôm 15/7 đã có buổi gặp với Chủ tịch quốc hội mới Selim al-Jabouri có vẻ như là để yêu cầu sự hỗ trợ của ông này. Ông Jabouri đã từng nói trong quá khứ rằng ông sẽ không ủng hộ cho nhiệm kỳ thứ ba của ông Maliki.

Về tình hình xung đột, các lực lương chính phủ tuyên bố đã tái chiếm phần phía nam của thành phố Tikrit, quê nhà của cựu lãnh đạo Saddam Hussein. Không có xác nhận độc lập về tuyên bố trên. Các lực lượng chính quyền đang đã giao chiến với các phần tử nổi dậy Sunni ở Tikrit, giữa lúc có những các báo cáo trái ngược về việc phe nào chiến thắng.