Năm 2019, tại lễ hội King of Durian tổ chức ở Nonthaburi, miền trung Thái Lan, một quả sầu riêng thuộc giống Kanyao từ tỉnh Nonthaburi đã được đưa ra đấu giá và lập kỷ lục thế giới với mức giá lên tới 48.000 USD (hơn 1,1 tỷ đồng).
Trong số 9 quả sầu riêng được đưa ra đấu giá, giống Kanyao nổi tiếng quý hiếm và là loại sầu riêng được giới nhà giàu "săn lùng" nhiều nhất thế giới.
Chia sẻ với báo chí, ông Maliwan Han Chai Thai, chủ sở hữu của quả sầu riêng này, bày tỏ sự kinh ngạc: "Tôi biết đây là loại sầu riêng đặc biệt và hiếm có nhưng thực sự ngạc nhiên khi nó được trả giá cao tới vậy".
Theo thông tin trên tờ Business Insider, sầu riêng đến từ Nonthaburi nổi tiếng với hương thơm dịu nhẹ và kết cấu dạng kem, trong khi những loại sầu riêng khác có mùi nồng hơn và kết cấu nhiều nước.
Hương vị độc đáo của sầu riêng Nonthaburi được tạo nên bởi hai yếu tố chính: điều kiện tự nhiên của Nonthaburi và kỹ thuật canh tác chuyên biệt của nông dân địa phương.
Nonthaburi được ví như cái nôi của nghề trồng sầu riêng tại Thái Lan, với bề dày lịch sử hơn 300 năm. Qua nhiều thế hệ, nông dân ở đây đã không ngừng hoàn thiện kỹ thuật trồng trọt, tận dụng mọi nguồn lực và kinh nghiệm để tạo ra những trái sầu riêng chất lượng hảo hạng.
Một trong những yếu tố quan trọng góp phần vào thành công của họ là dòng sông Chao Phraya chảy qua Nonthaburi, mang đến nguồn phù sa màu mỡ cho đất đai nơi đây. Họ tin rằng nước ngọt sẽ giúp nâng cao chất lượng của trái cây, vì vậy họ ưu tiên sử dụng nguồn nước này để chăm sóc vườn sầu riêng của mình.
Sầu riêng Nonthaburi đòi hỏi sự chăm sóc tỉ mỉ và công phu. Không giống như những vùng khác có thể sử dụng nước ngầm, nước sông hay nước suối, người trồng sầu riêng ở Nonthaburi chỉ sử dụng nước máy để tưới cây.
Sau khi trồng, phải mất khoảng 6 năm cây sầu riêng mới đủ khỏe mạnh để cho trái. Quá trình từ khi cây ra hoa đến khi thu hoạch quả cũng mất từ 90 đến 150 ngày, tùy thuộc vào từng giống sầu riêng.
Giá trị đắt đỏ của sầu riêng Nonthaburi không chỉ đến từ thời gian và công sức mà người nông dân bỏ ra, mà còn từ nhiều chi phí khác. Chẳng hạn, chi phí mua nước tưới cây mỗi năm có thể lên tới 2.200 USD (hơn 50 triệu đồng).
Nếu trồng giống Kanyao và chỉ thu hoạch được 10 quả mỗi năm, việc bán mỗi quả với giá 160 baht/kg (hơn 100.000 đồng) như các giống sầu riêng khác thậm chí không đủ để bù đắp chi phí nước tưới.
Người nông dân phải thường xuyên kiểm tra cây để phát hiện sớm các dấu hiệu sâu bệnh. Họ còn bọc từng quả sầu riêng trong lưới để bảo vệ và thu hoạch từng quả một khi chúng đạt độ chín hoàn hảo.
Những kỹ thuật chăm sóc tỉ mỉ và công phu, dù tốn nhiều thời gian và công sức, lại chính là yếu tố quyết định tạo nên hương vị đặc biệt và giá trị cao của sầu riêng Nonthaburi. Tùy thuộc vào kích thước, mỗi quả sầu riêng Kanyao từ Trang trại Apiranya ở Nonthaburi thường có giá từ 380 USD đến 530 USD (tương đương 9-12,5 triệu đồng).
Mặc dù giá thành cao, nhu cầu về sầu riêng Kanyao vẫn luôn vượt xa nguồn cung.
Nonthaburi cũng từng đối mặt với nhiều khó khăn trong việc trồng sầu riêng do biến đổi khí hậu, ảnh hưởng của nước thải, khói bụi và các chất ô nhiễm môi trường. Để giải quyết vấn đề này, người dân địa phương đã trồng cây san hô Ấn Độ xen kẽ trong vườn sầu riêng, giúp hạ nhiệt và cải tạo đất.
Tuy nhiên, khí hậu nhiệt đới lý tưởng cho việc trồng sầu riêng cũng khiến các trang trại dễ bị ảnh hưởng bởi bão, lũ lụt và các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt khác. Năm 1995 và 2011, lũ lụt đã tàn phá gần như toàn bộ cây sầu riêng ở Nonthaburi. Năm 2011, khoảng 1.100 mẫu trồng sầu riêng ở Nonthaburi đã bị xóa sổ, chỉ còn lại 17 mẫu sống sót.