Theo trang Oddity Central (Anh), “bát quái” là khái niệm phức tạp của Đạo giáo, được hiểu là 8 biểu tượng đặc trưng của vũ trụ - gồm thiên văn, địa lý, giải phẫu học, võ thuật, y học và các lĩnh vực khác. Thuật ngữ này cũng đóng vai trò quan trọng trong phong thủy và có sức ảnh hưởng mạnh mẽ đến nhiều khía cạnh khác nhau trong cuộc sống của con người.
Tuy nhiên, hiếm khi người ta dùng bát quái để quy hoạch một thành phố. Đặc Khắc Tư, khu vực 150.000 dân ở khu tự trị Tân Cương, phía Tây Bắc Trung Quốc, đã trở thành ngoại lệ.
Với dân số vào khoảng 170.000 dân, Tekes được thành lập vào năm 1937 và nhanh chóng thu hút được sự chú ý của truyền thông nhờ quy hoạch độc đáo. Tương truyền bố cục bát quái của thành phố được thiết kế bởi một giáo sĩ nhà Tống, mang tên Qiu Chuji. Tất cả đường xá đều được quy về một điểm là quảng trường Bát Quái có chiều cao 50m.
Từ quảng trường Bát Quái ở thành phố Tekes sẽ có tám con đường chính gồm Càn, Khôn, Tốn, Chấn, Khảm, Ly, Cấn, Đoái, mở rộng ra khắp mọi hướng.
Từ trung tâm hướng ra ngoài sẽ có bốn đường tròn. Ở trong cung tròn đầu tiên có 8 cung đường, vòng 2 chia thành 16 tuyến đường, vòng thứ 3 chia thành 32 ngả, vòng thứ 4 chia thành 64 ngả. Tất cả con đường này hệ thống nên Bát Quái 64 quẻ, đúng với số lý Kinh Dịch: 64 quẻ 386 hào.
Với cách quy hoạch như vậy, đường phố của thành phố như một mê cung độc đáo. Nhìn từ trên cao, có thể thấy trung tâm là một quảng trường và tỏa ra 8 đường phố chính, mỗi con đường dài 1,2km dẫn tới các hướng khác nhau.
Một cách lý giải khác cho lối quy hoạch đặc biệt là là do thành phố được bao quanh bởi dòng sông Yili, xung quanh là thung lũng nên hàng năm khi đến mùa mưa, Tekes lại đối diện với các thiên tai lũ lụt, ngập nước. Vì vậy, việc quy hoạch như vậy được coi là giải pháp tối ưu. Thêm nữa là Tekes có độ cao dần về phía Bắc và thấp dần về phía Nam nên nhờ địa hình này, mưa lũ có đến đột ngột cũng sẽ không xảy ra tình trạng lụt.
Điều này được kiểm chứng qua những vụ mưa lũ từng diễn ra trước đó. Ví dụ như vào tháng 3/2001, khu vực Turk Bakas cách Đặc Khắc Tư chừng 16,5km xảy ra lũ quét, làm hỏng nhiều công trình lớn, nhưng riêng thành phố này lại không bị ảnh hưởng gì.
Các tòa nhà trong thành phố được quy định không được xây quá độ cao cho phép. Vành đai thứ nhất là quảng trường trung tâm; vành đai thứ hai chủ yếu là các cửa hàng và tòa nhà dịch vụ công cộng; từ vành đai thứ ba trở đi là nơi ở của người dân.nh đai thứ nhất là quảng trường trung tâm; vành đai thứ hai chủ yếu là các cửa hàng và tòa nhà dịch vụ công cộng; từ vành đai thứ ba trở đi là nơi ở của người dân.
Đặc Khắc Tư có một điều kỳ lạ nữa là không có đèn giao thông trên đường. Những con đường được liên kết chặt chẽ với nhau theo quy luật, người dân bất kể đi đường nào cũng đều có thể đến được điểm đích mình muốn.
Theo đề nghị từ các chuyên gia và học giả, vì các con đường được nối thông với nhau theo hình vòng cung nên sẽ không xảy ra tình trạng ùn tắc giao thông. Các phương tiện và người đi bộ có thể đến địa điểm mong muốn bằng mọi con đường. Năm 1996, cơ quan chức năng đã cho tháo dỡ toàn bộ đèn giao thông.
Chính vì những điểm độc đáo này, thành phố trở thành điểm đến thu hút rất đông các tín đồ Đạo giáo cũng như khách thập phương tới tham quan, chiêm ngưỡng.
Tekes được đưa vào danh sách thành phố lịch sử và văn hóa của Tân Cương sau đó được nhà nước Trung Quốc công nhận là thành phố lịch sử và văn hóa cấp quốc gia năm 2007.
Từ thành phố này, du khách có thể đi tới hồ Akekule trên núi cao với nước trong vắt, màu xanh lam, mùa đông đóng băng, mặt hồ phẳng lặng như tấm gương. Vào mùa hè, khí hậu quanh hồ mát mẻ, không khí trong lành.
Đồng cỏ Kalajun nằm ở độ cao 1600-2800m cũng là địa danh được nhiều du khách lui tới. Nếu có dịp tới đây, đừng quên đến ngâm mình trong suối nước nóng Quokesu với nhiệt độ trung bình 40-50 độ C.
Mộc Miên(T/h)
