Ngày 27/9 (giờ địa phương), Điện Kremlin đã công bố kết quả trưng cầu dân ý tại 4 khu vực do Nga kiểm soát ở Ukraine. Cụ thể, theo các quan chức thân Nga, 93% số phiếu bầu ở vùng Zaporizhzhia ủng hộ việc sáp nhập vào Nga. Tỷ lệ này ở các vùng Kherson, Luhansk và Donetsk lần lượt là 87%, 98% và 99%.
Tại tỉnh Kherson, chính quyền thân Nga đã phải đối mặt với phong trào phản kháng ngầm mạnh mẽ của Ukraine, do đó tỷ lệ ủng hộ việc sáp nhập vào Nga tại khu vực này có phần thấp hơn so với những nơi khác.
Trong cuộc bỏ phiếu trên, các thùng phiếu được chuyển tới nhà từng người dân ở cả 4 khu vực. Phía Ukraine và Mỹ đã lên án cuộc trưng cầu dân ý là một hành động cưỡng chế, phi pháp để Nga sáp nhập các tỉnh này vào lãnh thổ của mình.
Cuộc bỏ phiếu kết thúc vào thời điểm Đại hội đồng Liên hợp quốc đang tổ chức phiên họp mở tại New York (Mỹ). Ngay sau khi có thông tin rằng cư dân ở Zaporizhzhia đã bỏ phiếu ủng hộ việc sáp nhập vào Nga, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã có bài phát biểu trực tuyến trước đại hội đồng. Trong đó, ông đã lên án gay gắt cuộc bỏ phiếu của Nga.
Ông Zelensky nhấn mạnh: "Trước toàn thế giới, Nga đang tiến hành cái gọi là cuộc trưng cầu dân ý giả tạo này trên lãnh thổ bị chiếm đóng của Ukraine. Mọi người đã bị ép phải điền vào giấy tờ trong khi bị đe doạ".
Những người dân đã rời khỏi những khu vực trên cũng có thể bỏ phiếu về vấn đề sáp nhập vào Nga. Theo hãng tin RIA, việc kiểm đếm những lá phiếu sớm cho thấy 96% số phiếu ủng hộ các vùng lãnh thổ này gia nhập Nga.
Ông Dmitry Medvedev, phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga và là một đồng minh thân cận của Tổng thống Nga Vladimir Putin, đã đăng một thông điệp chúc mừng ngắn gọn trên Telegram, ông viết: "Các cuộc trưng cầu dân ý đã kết thúc. Kết quả đã rõ ràng. Chào mừng bạn trở về nhà, đến với nước Nga!"
Ukraine đã nhiều lần cảnh báo rằng việc Nga sáp nhập các vùng lãnh thổ sẽ phá hủy bất kỳ cơ hội đàm phán hòa bình nào. Theo đó, Tổng thống Zelenskyy nhận định kết quả bỏ phiếu trên đồng nghĩa với việc Kyiv sẽ không đàm phán với Moscow. Ông nói: "Tôi không có gì để trao đổi với tổng thống Nga vào thời điểm hiện tại".
Các cuộc bỏ phiếu đã được tổ chức một cách vội vàng trong vòng vài ngày sau khi Ukraine tổ chức cuộc phản công lớn, đẩy lùi các lực lượng Nga ở khu vực Đông Bắc Kharkiv và đạt được lợi thế ở phía Nam đất nước.
Trước đó, năm 2014, Nga cũng từng tiến hành một cuộc bỏ phiếu trưng cầu dân ý tại bán đảo Crimea của Ukraine về việc sáp nhập vào Nga. Theo các quan chức thân Nga tại Crimea khi ấy, 97% lá phiếu ủng hộ việc sáp nhập vào Nga. Tuy nhiên, việc Nga sáp nhập Crimea đến nay vẫn chưa được Mỹ và các nước phương Tây công nhận.
Minh Hạnh (Theo Al Jazeera)
