Nước lúc nào cũng ăm ắp, ngay cả kh? ngườ? dân múc nước cả ngày, nước vơ? rồ? lạ? tràn trề, kể cả trong những mùa khô hạn nhất. Vớ? ngườ? dân nơ? đây, đô? t?nh-a5519.html">g?ếng rất l?nh th?êng, bở? nó gắn l?ền vớ? sự tích rắn trả ơn.
Dướ? chân nú? Á? Nàng (Cẩm Thủy, Thanh Hóa) có một đô? g?ếng chỉ sâu 1,5 m lúc nào cũng đầy ăm ắp nước. Bao quanh có 3 cây s? cổ thụ vớ? nh?ều rễ lớn, nhỏ ăn xuống mặt đất, tán lá ôm trọn quần thể g?ếng. Ngay cả kh? ngườ? dân múc nước cả ngày, nước vơ? rồ? lạ? tràn trề, kể cả trong những mùa khô hạn nhất.
Sáng sớm mùa đông ở m?ền nú? buốt lạnh thấu xương, trá? lạ? ở cạnh g?ếng hơ? ấm lan tỏa. Ngườ? dân đến g?ếng lấy nước rửa mặt, vốc một chút nước cũng đem lạ? cảm g?ác ấm áp, thanh kh?ết.
Bao quanh quần thể g?ếng là những cây cổ thụ khổng lồ. Ở đây có b?a mộ thờ ông Cao Huy Thuật, ông Tổ của vùng đất này. Ảnh: VNE |
Bà Cao Thị M?nh (60 tuổ?), về làm dâu làng Ch?ềng hơn 40 năm nay cho b?ết, thuở ấy xung quanh đây hoang vu, những cây cổ thụ rậm rạp hơn cả bây g?ờ. Ngày nào, bà M?nh cũng ra g?ếng và? bận g?ặt g?ũ bở? nước ấm, sạch, lạ? không tốn sức múc như ở nhà. Mùa đông chỉ có đàn ông tắm là chính. Đến mùa hè, ngườ? ngoà? g?ếng đông như hộ? từ sáng sớm tớ? tận khuya.
G?ếng dướ? túm tụm đám tra? làng dộ? nước tung tóe. G?ếng trên kín đáo hơn, từ xưa đã được dành cho đàn bà, con gá?. "Thờ? mớ? về làm dâu, tô? ngượng không dám tắm ở chốn đông ngườ?. Ấy thế mà lâu dần cũng quen, ở đây từ th?ếu nữ đến bà g?à đều tắm tập thể cả", bà M?nh cườ? nó?.
Còn vớ? cụ Tâm (86 tuổ?), đô? g?ếng này gắn vớ? cả cuộc đờ? cụ. "Nhớ thờ? còn nhỏ, một ngày không b?ết bao nh?êu bận tắm t?ên ngoà? g?ếng. Đến lúc trưởng thành vất vả vớ? đồng ruộng trong cá? nắng tháng 6 o? ả mà được dộ? gáo nước mát lên ngườ? sảng khoá? vô cùng. Những đêm trăng thanh, đám tra? gá? trong làng hẹn nhau ngoà? đây tỉ tê đủ thứ chuyện. G?ờ g?à rồ? nhưng chẳng mấy kh? tô? tắm ở nhà vì đã quá quen vớ? cá? nếp tắm ở đó", ông cụ g?ã? bày.
Quần thể g?ếng có d?ện tích hơn 300 m2, g?ếng dướ? của đàn ông, g?ếng trên của đàn bà. Ảnh: VNE |
Vớ? ngườ? dân làng Ch?ềng, đô? g?ếng rất l?nh th?êng. Trưởng thôn Cao Thá? H?ền cho b?ết, bình thường g?ếng không bao g?ờ cạn nhưng đô? kh? mực nước tụt xuống bất thường hay sô? sục rất kỳ lạ. Năm 1960, g?ếng xây thành bằng x? măng thì không sao, đến năm 1989 xây tường bao quanh có dùng thêm vô?, nước sô? sục lên, đỏ ngầu.
“Vào những dịp đặc b?ệt như chuyển g?ao thế kỷ hay thờ? khắc g?ao thừa, nước g?ếng cũng sô? lên rồ? tụt xuống. Sau những lần ấy, chúng tô? phả? làm lễ. Và? ngày sau nước mớ? từ từ trong và dâng lên như bình thường”, ông H?ền cho b?ết.
Ở làng, ngay cả đứa trẻ cũng thuộc lòng truyền thuyết về đô? g?ếng và sự tích rắn trả ơn. Tương truyền vào đờ? vua Lê Thần Tông, làng Ch?ềng âm u, quanh năm hạn hán. Nơ? đây chỉ có g?a đình ông g?à họ Cao, tên Thuật cùng và? ngườ? hàng xóm chung sống bên nhau. Ông Thuật nuô? một con rắn từ kh? còn là trứng nước. Ngườ? dân thấy rắn lớn nên đò? g?ết, ông Thuật bèn đem thả ra sông Ngang.
Sau đó, làng bị hạn hán bất thường kh?ến nh?ều ngườ? chết đó?, trong đó có ông Thuật. B?ết ân nhân gặp nạn, con rắn đã đào đường dẫn nước từ sông về làng, tạo nên g?ếng làng Ch?ềng.
G?ếng chỉ sâu hơn 1m, nước luôn tràn ra bên ngoà?. Ảnh: VNE |
Theo ông H?ền, về sau rắn được dân làng suy tôn là Thần Thủy Phủ Long Vương, còn ông Thuật được phong là ông Tổ của vùng đất này. Ngày nay, con cháu của ông Cao Huy Thuật vẫn lưu g?ữ những bản sắc phong cho đô? g?ếng và ông Thuật. H?ện các ông Cao V?ết Hộ? (làng Áo), Cao V?ết Nguyệt (làng Bá?) và Cao V?ết Cẩm (làng Ch?ềng) lưu g?ữ các bản sắc phong từ đờ? vua Thành Thá?, Duy Tân, Khả? Định.
Hễ có ngườ? hỏ? xem, ông Cao V?ết Nguyệt phả? thắp hương x?n tổ t?ên đưa hòm đựng sắc phong xuống. Hòm hình chữ nhật dà?, bên ngoà? chạm trổ t?nh tế. Bên trong là mảnh vả? đỏ bọc bản sắc phong, đô? chỗ đã cũ nát nhưng vẫn có con dấu từ đờ? vua Duy Tân, ban ngày 11/8/1909, gh? nhận công lao của ông tổ họ Cao.
"Trước đây vào những mùa hạn hán, chính quyền tổ chức rước các bản sắc phong để làm lễ cầu mưa. G?ờ đây không làm lễ nữa nên dòng họ tô? ch?a ra mỗ? g?a đình g?ữ một bản", ông Nguyệt cho b?ết.
Khoảng 27 Tết hàng năm, tra? tráng làng Ch?ềng lạ? được huy động xuống chặn nguồn nước rồ? tát sạch, làm vệ s?nh cho g?ếng. Gần tớ? phút g?ao thừa, dân làng tụ tập quanh g?ếng. Những ngườ? cao n?ên nhất trong làng dâng một mâm cỗ làm lễ cúng. Sau đó, mỗ? nhà đều lấy một cha? nước, bày lên bàn thờ tổ t?ên cầu mong an lành, no ấm.
Theo VnExpress
