(ĐSPL) - Chơ? hụ?, họ là một hình thức huy động vốn có từ lâu đờ?, vớ? mục đích ban đầu là góp vốn g?úp đỡ ngườ? trong nhóm, hộ?. Nhưng gần đây, hụ?, họ đã bị b?ến tướng, trở thành vấn nạn, là một trong những nguyên nhân làm tan vỡ hạnh phúc g?a đình, làm mất trật tự xã hộ?, thậm chí là nguyên nhân dẫn đến án mạng.
Cú lừa ngoạn mục
Thờ? g?an gần đây, trên địa bàn cả nước xảy ra rất nh?ều vụ vỡ hụ?, họ, thậm chí có cả án mạng xảy ra xuất phát từ hụ?, họ. Cách đây hơn 4 tháng, dư luận Vũng Tàu và cả nước bàng hoàng trước thông t?n vợ bí thư xã g?ết ngườ? chỉ vì hụ?, họ. Vớ? bản tính ăn chơ?, lườ? lao động, bà Lê Thị Hường (vợ bí thư Đảng ủy xã Trù Bị, Châu Đức, Bà Rịa – Vũng Tàu) đã nhẫn tâm ra tay g?ết hạ? bà N. để không phả? trả 80 tr?ệu đồng t?ền nợ và ha? “bát” họ đã lấy trước. Theo lờ? kha? của bà này, cũng vì nợ nần t?ền hụ?, họ, trước đó, bà Hường cũng đã ra tay g?ết bà H., đốt xác ph? tang rồ? đem tro rả? khắp vườn nhà…
Mớ? đây nhất, ngày 15/7, nh?ều t?ểu thương tạ? chợ Thủ Dầu Một (Bình Dương) phản ánh qua đường dây nóng của báo ĐS&PL về v?ệc mình tham g?a dây hụ? do bà Nguyễn Thị Oanh (SN 1973, ngụ phường Phú Cường, TP.Thủ Dầu Một) làm chủ và bị g?ựt hụ? hàng chục tỷ đồng. Các t?ểu thương cho b?ết, bằng các thủ đoạn t?nh v?, 18 tháng vừa qua, bà Oanh đã vô cớ ch?ếm đoạt khố? tà? sản khổng lồ của họ. Bà Ma? Thị Thu Phượng (ngụ TP.Thủ Dầu Một) kể: “Hầu hết các chủ sạp bán thịt tạ? chợ Thủ Dầu Một đều tham g?a đường dây hụ? của bà Oanh. Bà này cũng bán thịt bò tạ? chợ. Vì bà Oanh nó? mình có mấy căn nhà, xe hơ? và hơn 8ha cao su đang thu hoạch nên chúng tô? t?n tưởng gom t?ền. Những năm đầu t?ên, bà Oanh sẵn sàng bù lỗ kh? vay mượn hay đến kỳ trả con hụ? nên a? cũng t?n tưởng. A? ngờ...”.
Bà Phan Thị Hường (một ngườ? chơ? hụ?) cho b?ết: “Trong số 18 ngườ? có đơn k?ện bà Oanh đều bị lừa hàng trăm tr?ệu đồng trở lên. Trung bình mỗ? tháng một ngườ? đóng cho bà Oanh khoảng 40 tr?ệu đồng. Tuy nh?ên, số t?ền ấy bà Oanh g?ấu nhẹm không đưa cho a?. Mỗ? tháng, bà Oanh ?n một tờ g?ấy nhỏ có gh? tên của 18 ngườ? chơ? và phát cho từng ngườ?. Kh? có a? hỏ? tháng này a? lấy t?ền hụ? thì bà Oanh chỉ đạ? một cá? tên, nhưng thực chất không có cá? tên nào được hốt hụ? cả. Kh? sự v?ệc bị phát g?ác, bà này tuyên bố bể hụ?”.
Theo nh?ều ngườ? dân, h?ện có gần 60 ngườ? chơ? trong các đường dây hụ? khác do bà Oanh làm chủ và họ đang có nguy cơ mất trắng.
Từ một hình thức t?ết k?ệm t?ền vớ? mục đích tương trợ lẫn nhau, hụ?, họ đã bị b?ến tướng và trở thành một vấn nạn khó k?ểm soát, nhất là kh? ngườ? cầm hụ?, họ có ý định lừa đảo.
Ảnh m?nh họa
Đã và đang chơ? họ, chị Nguyễn Thị M?nh Trang (thị trấn Như Quỳnh, Văn Lâm, Hưng Yên) ch?a sẻ: “Hụ?, họ là một hình thức huy động vốn rất tốt. Tô? và mẹ chồng tô? tham g?a mấy “bát” l?ền. Chơ? hụ?, họ, lúc nào cần dùng nh?ều t?ền, mình có thể lấy được ngay, không mất nh?ều thờ? g?an hay thủ tục như đ? vay tín dụng hoặc đ? vay nặng lã?. “Bát” họ tô? và mẹ tô? chơ? có hơn chục ngườ?, mỗ? tháng một ngườ? chơ? đóng 1,5 tr?ệu đồng”.
Theo chị Trang, chủ “bát” họ này là bà Sương béo, bạn của mẹ chồng chị. Bà Sương còn ôm thêm ba “bát” họ khác và “bát” mẹ con chị Trang tham g?a là “bát” có mức t?ền chơ? thấp nhất. Vốn là ngườ? cho vay lã? nặng, bà Sương l?ền đem t?ền họ cho mấy ngườ? làm than thổ phỉ vay. Thấy những ngườ? này trả t?ền sòng phẳng, lòng tham nổ? lên, bà gom tất cả mấy “bát” họ cho đám làm than thổ phỉ vay. Nó? đến đây chị Trang lắc đầu: “Tham thì thâm. Sau và? tháng hưởng lã? lớn, đang ung dung, bà Sương nghe t?n sét đánh ngang ta?, nhóm than thổ phỉ bị bắt. Số t?ền bà Sương cho chúng mượn đã không cánh mà bay. Ngày nào cũng có ngườ? đến đò? t?ền họ, không b?ết xoay sở ra sao, bà Sương đành đánh bà? chuồn”.
Chị Trang khẳng định thêm, trong mỗ? nhóm chơ? họ, ngườ? có thể hưởng lợ? nh?ều nhất chính là chủ “bát”. Trong thờ? g?an chưa đến hạn lấy họ, chủ “bát” thường cầm t?ền họ đ? cho vay… nặng lã?. Kh? bà Sương bỏ trốn, mẹ con chị Trang may mắn chỉ mất 40 tr?ệu đồng, nhưng một chị trong xóm thì mất tớ? gần một tỷ đồng.
Kh? mọ? v?ệc vỡ lở, mẹ con chị Trang không dám đ? trình báo công an bở? số t?ền ấy là “quỹ đen” của ha? mẹ con chị, nếu chồng và bố chồng chị phát h?ện, chắc chắn g?a đình xảy ra chuyện “cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt”.
“Bát” họ của chị Nguyễn Thị Thúy Hằng (Ba Vì, Hà Nộ?) gồm có 6 ngườ? chơ?, tất cả đều là chị em họ hàng vớ? nhau. Mỗ? tháng, thành v?ên trong “bát” đóng 1 tr?ệu đồng. Luật của nhóm chị Hằng là ha? tháng mớ? lấy họ một lần và xoay vòng theo số đó. Nếu ngườ? nào chưa cần t?ền, đến kỳ lấy mà không lấy thì để dành đến cuố? năm sẽ được cộng thêm cả t?ền lã?. Tuy nh?ên, kh? lấy t?ền họ, ngườ? chơ? không được lấy hết mà phả? để lạ? 1 tr?ệu đồng để làm “vốn họ”. Số vốn này sẽ được tích tụ dần dần thành vốn chung của họ để làm tăng lã? suất họ. Ngược lạ?, nếu tất cả cùng không lấy, số t?ền ấy sẽ được cho ngườ? khác vay vớ? lã? suất 2.000 - 3.000 đồng/ngày/tr?ệu đồng. Cuố? năm, số lã? này sẽ được ch?a đều cho các thành v?ên trong nhóm.
Mẹ chị Hằng đã từng chơ? “bát” họ khá to, phả? đóng 10 tr?ệu đồng/tháng, trung bình mỗ? ngày phả? đóng cho chủ họ khoảng 300.000 đồng. Theo chị Hằng, nếu a? không có thu nhập ổn định mà chơ? “bát” họ lớn k?ểu này là hơ? mạo h?ểm bở? có những “bát” họ quy định, nếu không đóng đều, đúng ngày, sẽ bị cắt khỏ? “bát”, số t?ền đã đóng trước k?a cũng không được lấy lạ?…
Hậu hoạ khôn lường
Ảnh m?nh họa
V?ệc chơ? hụ?, họ d?ễn ra tràn lan từ các thành phố lớn đến các vùng nông thôn. Những ngườ? làm k?nh doanh, t?ểu thương thì chơ? lớn, những ngườ? làm công ăn lương vớ? mức thu nhập nhàng nhàng cũng đều đặn bỏ một khoản t?ền mỗ? tháng chơ? hụ?, họ.
Không thể phủ nhận tác dụng của v?ệc chơ? họ, tuy nh?ên trên thực tế, không ít chủ hụ? dù không có t?ềm lực k?nh tế song vẫn cố tình khuếch trương, tạo sự g?àu có g?ả tạo kh?ến ngườ? chơ? mờ mắt. Đa số v?ệc chơ? hụ?, họ đều không có g?ấy tờ do vậy kh? vỡ hụ?, ngườ? chơ? có nguy cơ mất trắng. Mất t?ền, nh?ều g?a đình tan cửa nát nhà, nh?ều ngườ? bị kích động mạnh dẫn đến bị tâm thần, có ngườ? tự tử, thậm chí g?ết ngườ?. Chỉ tính r?êng trong tháng 7/2013, rất nh?ều vụ vỡ hụ? đình đám gây xôn xao dư luận. Còn nhớ, đầu tháng 7/2013, công an huyện Mường Chà (Đ?ện B?ên) phố? hợp vớ? phòng CSĐTTP về TTXH công an tỉnh Đ?ện B?ên đ?ều tra vụ v?ệc nh?ều ngườ? dân tạ? thị trấn Mường Chà và các địa phương g?áp ranh bị mất trắng tà? sản do tham g?a chơ? phường, hụ?. Theo kết quả đ?ều tra của cơ quan công an, huyện Mường Chà có ba đ?ểm tổ chức chơ? phường hụ? chính, trong đó có đến hơn 200 phường hụ? nhỏ vớ? mức t?ền đóng góp từ 3 - 30 tr?ệu đồng. Cả 3 hụ? chính đã có mức nợ lã? và gốc chênh lệch g?ữa những ngườ? đã bốc phường và ngườ? chưa được bốc lên đến trên 38 tỷ đồng. Sau kh? vụ v?ệc vỡ lở, một đố? tượng đã bỏ trốn khỏ? địa bàn và một ngườ? đã tử vong do uống thuốc d?ệt cỏ tự tử, hàng trăm ngườ? dân mất tà? sản rơ? vào tình cảnh hoang mang tột cùng.
G?ữa tháng 7, hàng trăm ngườ? tham g?a đường dây họ ở huyện đảo Phú Quốc (K?ên G?ang) của bà Nguyễn Thị D?ệu Trang đồng đã lâm vào cảnh khốn cùng kh? bà này b?ến mất. Khoảng 13 tỷ đồng của ngườ? dân đã bị lừa. Tạ? Tây N?nh, cơ quan công an cũng đang đ?ều tra vụ v?ệc bà Lương Thị K?m Lan (thị trấn Tân Châu) bị tố cáo lừa đảo ch?ếm đoạt t?ền chơ? hụ? của ngườ? dân. Kh? đường dây hụ? bị vỡ, số ngườ? bị bà Lan ch?ếm g?ữ t?ền hụ? lên tớ? 62 ngườ? vớ? tổng số t?ền trên 14 tỷ đồng. Chưa hết, bà K?m Lan còn vay mượn các hụ? v?ên khác trên 5 tỷ đồng.
Hụ?, họ đã bị b?ến tướng Qua nh?ều vụ vỡ hụ? cho thấy, đa phần các nhóm hụ? chơ? trên cơ sở t?n tưởng nhau mà ít có ràng buộc về mặt pháp lý. Đáng ngạ? là cả những ngườ? là anh chị em họ hàng vẫn bị lừa. Nh?ều ngườ? cho rằng chơ? hụ?, họ là trò của những ngườ? thừa t?ền, rỗ? hơ? kh? thả gà ra đuổ?… Kh? bị b?ến tướng, hụ?, họ trở thành vấn nạn, nguyên nhân của những đổ vỡ, rạn nứt trong g?a đình, ảnh hưởng ngh?êm trọng tớ? trật tự xã hộ?. |
Yến Dương - Hồng Mây
