“Đào 10 năm mà vẫn chưa đưa ra công bố được thì trách nh?ệm, danh dự của nhà khoa học ở chỗ nào?” - GS Ngọc nêu ngh? vấn.
Ngày 11/12, Trung tâm Bảo tồn d? sản Thăng Long - Hà Nộ?, V?ện Khảo cổ đã công bố báo cáo sơ bộ kết quả thăm dò khu vực chính đ?ện năm 2013.
Phát h?ện thêm k?ến trúc ngầm quy mô lớn
TS Tống Trung Tín, V?ện trưởng V?ện Khảo cổ học, cho b?ết, ha? hố kha? quật vớ? tổng d?ện tích hơn 100m² đã phát lộ nh?ều lớp văn hóa xếp chồng lên nhau từ trên xuống dướ? từ những lớp h?ện đạ?, lớp văn hóa Nguyễn, Lê, Lý - Trần cho tớ? lớp văn hóa Đạ? La. Song một trong những phát h?ện được đánh g?á là quan trọng đó là phát h?ện thêm một hệ thống đường nước mớ? thờ? Trần.
Năm ngoá? v?ệc phát h?ện đường nước thờ? Lý được nhận định là có k?ến trúc “khổng lồ” chưa từng thấy trong bất cứ d? tích khảo cổ học nào ở V?ệt Nam, kể cả khu vực 18 Hoàng D?ệu thì v?ệc phát h?ện thêm một đường nước mớ? thờ? Trần trong lần kha? quật lần này là một phát h?ện quan trọng, góp phần cung cấp những nhận thức về không g?an của các chính đ?ện trong Hoàng thành Thăng Long.
Cũng trong lần kha? quật này, g?ớ? khảo cổ cũng tìm được nh?ều d? vật quan trọng như đầu phượng thờ? Trần vớ? hình dáng rất g?ống đầu rồng đã tìm thấy ở thành nhà Hồ; đầu đao gắn nh?ều lá đề đặc trưng của k?ến trúc cung đình thờ? nhà Trần… Một đầu phượng lớn cũng được phát h?ện tạ? đây gợ? mở sự tồn tạ? của k?ến trúc rất đồ sộ thờ? Lý ở khu vực này.
Trước những phát h?ện này, TS Vũ Quốc H?ền cho rằng cần phả? nớ? rộng hơn nữa khu vực khảo cổ, kết nố? g?ữa ha? hố kha? quật để có được cá? nhìn tổng thể, chính xác và rõ ràng hơn về hệ thống k?ến trúc ngầm đẹp và lớn chưa từng có này. Đồng tình vớ? quan đ?ểm này, GS Phan Huy Lê cũng cho rằng cần phả? kha? quật một cách bà? bản, vớ? quy hoạch dà? hạn thay vì t?ếp tục mở các hố thám sát như trước.
Theo GS Lê, những vết tích và phát h?ện có được trong công tác khảo cổ học trong năm qua đã khẳng định nơ? đây còn ẩn chứa kho dữ l?ệu vô cùng phong phú nên v?ệc ngh?ên cứu phả? bà? bản, t?ến tớ? kha? quật toàn bộ khu vực này nhằm khám phá những bí ẩn còn đang ẩn sâu dướ? lòng đất. Ông cũng cho b?ết, những dấu vết k?ến trúc về hành lang, cột, móng mớ? tìm thấy cũng hé lộ không g?an rộng lớn của sân Đan Trì thờ? Lê và là một trong những bước quan trọng để t?ến tớ? v?ệc phục dựng đ?ện Kính Th?ên.
Nh?ều h?ện vật quý được phát lộ tạ? D? sản Hoàng thành Thăng Long.
Phả? công bố các cổ vật
Sau những vu? mừng vì những d? vật quý g?á tìm được, cũng tạ? hộ? nghị này, các g?áo sư đầu ngành, những ngườ? tâm huyết vớ? d? sản này đều nhất trí cho rằng cần phả? gấp rút công bố các kết quả kha? quật khảo cổ đã thu được trong suốt 12 năm qua. GS Ma? Hùng bày tỏ thá? độ vô cùng bức xúc kh? v?ệc kha? quật luôn nó? là thu được rất nh?ều, hàng vạn d? vật, h?ện vật quý h?ếm nhưng hơn 10 năm rồ? ngoà? mấy cuộc tr?ển lãm vớ? quy mô rất nhỏ, có mấy ngườ? đã được nhìn thấy mặt mũ? cổ vật ra sao.
Đồng tình vớ? quan đ?ểm này, GS Lê cũng cho rằng không thể kha? quật rồ? đóng cửa tự ngh?ên cứu vớ? nhau. Những d? vật, h?ện vật phát h?ện được ở khu d? sản này đều rất quý g?á và có ý nghĩa quan trọng, vì thế không thể g?ữ làm “của r?êng”, vớ? đặc quyền ngh?ên cứu của một số nhóm mà cần rộng cửa cho toàn dân, cho các nhà khoa học, những ngườ? yêu quý và tâm huyết vớ? Hoàng thành Thăng Long. “Đào 10 năm mà vẫn chưa đưa ra công bố được thì trách nh?ệm, danh dự của nhà khoa học ở chỗ nào?” - GS Ngọc nêu ngh? vấn.
Ch?a sẻ những bức xúc của các nhà khoa học nhưng TS Nguyễn Văn Sơn, G?ám đốc Trung tâm Bảo tồn d? sản Thăng Long - Hà Nộ?, cũng không thể trả lờ? thỏa đáng những chất vấn của các nhà khoa học, bở? lẽ mặc dù trung tâm là đơn vị chịu trách nh?ệm t?ếp nhận và bảo quản d? vật nhưng ngườ? thực h?ện v?ệc kha? quật lạ? là đơn vị khác. Ông Sơn cho b?ết, cho tớ? thờ? đ?ểm này, sau nh?ều lần đề nghị được t?ếp nhận bàn g?ao h?ện vật, g?ờ đây bản thân trung tâm cũng chưa được nhìn thấy những h?ện vật quý mà đơn vị khảo cổ đã từng công bố như đồ gốm sứ mạ vàng chẳng hạn… Ông Sơn cho b?ết, nếu đúng thỏa thuận v?ệc bàn g?ao h?ện vật sẽ hoàn thành trong năm nay thì trung tâm sẽ tổ chức trưng bày g?ớ? th?ệu tớ? ngườ? dân trong dịp tết này.
Phát h?ện ra ch?ếc ấn cổ bằng chất l?ệu gỗ tạ? Hoàng thành Thăng Long được co? là một trong những đ?ểm nhấn trong v?ệc thông báo kết quả kha? quật khảo cổ lần này. Mặc dù chưa xác định rõ n?ên đạ? nhưng theo GS Trần Đức Cường, từ trước đến nay, ấn thường được làm bằng chất l?ệu đồng, vì thế v?ệc phát h?ện một ch?ếc ấn cổ bằng gỗ cũng đặt ra cho các nhà khoa học nh?ều dấu hỏ?.
Theo Sà? Gòn G?ả? Phóng
